Bodemregelgeving en risico’s Victor Dries

Opbouw –Preventie –Preventie faalt –Het verleden –Saneringsplicht –Informatie-opbouw –Risico-evaluatie –Ernstige risico’s? –Europa

Preventie –Nederland: -Wet Milieubeheer -WBB: AMVB’s bodembedreigende “handelingen” –Vlaanderen: -milieuvergunningendecreet -Vlarem

Preventie faalt … (NL) –meldingsplicht “verrichter hinderlijke handeling” –zorgplicht: -alle redelijke maatregelen -verontreiniging en directe gevolgen -beperken en zoveel mogelijk ongedaan maken

Preventie faalt … (VL) –meldingsplicht exploitant –nieuwe bodemverontreiniging -onmiddellijk saneren -als overschrijding bodemsaneringsnorm -tot multifunctioneel niveau, mits BBT –bij calamiteiten: snelle procedure

Het verleden (NL) –saneringscriterium: ernstige verontreiniging waarvan spoeding sanering nodig is –evaluatie ifv huidig en toekomstig gebruik –sanering kan worden uitgesteld -toekomstige plannen -financiële omstandigheden -… –maar risico’s onder controle! –andere saneringen ifv ontwikkelingen –bevoegd gezag stelt ambitieniveau vast

Het verleden (NL 2) saneringsdoel: –bodem geschikt voor doel –risico’s zo veel mogelijk beperkt

Het verleden (VL) historische verontreiniging: –plicht als ernstige bedreiging –na aanmaning of bij overdracht –totale termijn: 40 jaar –saneringsdoel: -risico’s beperkt -BBT

Saneringsplicht of “-wens”? –eigenaar/beheerder van een grond –(her)ontwikkelaar op terrein

Informatie-opbouw (NL) –overheid onderzoekt zelf –bouwvergunningsaanvraag –vrijwillige onderzoeken maar krijgt de overheid die? –meldingsplicht uitgraving verdachte grond –geen algemene onderzoeksplicht –aanduiding kadaster –informatie in

Informatie-opbouw (VL) –overheid onderzoekt zelf (zeer beperkt) –vrijwillige onderzoeken –onderzoeksplicht risico-activiteiten -periodiek -stopzetting -overdracht –grondeninformatieregister –bodemattest –technisch verslag uitgraving

Verkennend / oriënterend bodemonderzoek –beperkt onderzoek!! –indicaties saneringsplicht

Nader/beschrijvend onderzoek –risico’s verontreiniging (inclusief verspreiding) –uitsluitsel saneringsplicht/spoedeisendheid

Saneringsplan / bodemsaneringsproject –Saneringsalternatieven –Vl: conformverklaring omvat vergunning

Risico-evaluatie –eigenschappen stof -toxiciteit -beschikbaarheid –blootstellingswegen: -inademen damp en deeltjes -verbruik groenten verontreinigd terrein -verbruik grondwater als drinkwater -inname bodemdeeltjes -dermaal contact bodemdeeltjes, water -verbruik vlees en melk –wie is receptor? mens, natuur, water

Risico-evaluatie (2) functies terrein bepalen blootstelling -verspreidingswegen verontreiniging -aanwezigheid, gevoeligheid receptor (kinderen, volwassenen, natuur) -intensiteit contact met verontreiniging

Ernstige risico’s! Wat nu? –NL: tijdelijke beveiligingsmaatregelen –VL: -voorzorgsmaatregelen -veiligheidsmaatregelen

Europa: Richtlijn Milieuschade –milieuschade: -elke schade merkelijke negatieve effecten aan beschermde soort, habitat -elke schade merkelijke invloed ecol, chem, kwant. toestand water -elke bodemver. merkelijk risico negatieve effecten menselijke gezondheid –preventie, meldingsplicht –ambtshalve preventie mgl –als schade: herstelplicht exploitant –2e lijn: overheid

Europa: Kaderrichtlijn Bodem –preventie bodemaantasting –verplichting inventarisatie verontreiniging –verplichting sanering terreinen

Conclusies –milieuregelgeving gericht op preventie –bodemregelgeving gericht op -onmiddellijke aanpak nieuwe problemen -saneren historische problemen ifv risico’s en maatschappelijke ontwikkelingen –risico-beoordeling -is belangrijk -geënt op chemische én medische kennis -is geen exacte wetenschap –Nederland en Vlaanderen zijn dicht bij elkaar –Europa begint rol te spelen