18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Integratie Financieel Management 18 januari 2008 BSN Nederland

Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Onderwerpen Terugblik instrumenten dag Subset vragen De artikelen De jaarrekening Investeringsselectie De Formule Cases

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Subset vragen Subset 1 Vragen ?

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Subset vragen Subset 2 Vragen: ?

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Subset vragen Subset 3 Vragen: ?

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Subset vragen Subset 4 Vragen: ?

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Jaarrekening

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Investeringsselectie

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Investeringsselectie Het investeringsbedrag Investeringsbeoordeling

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Het investeringsbedrag Investeren Het aanleggen van activa die gezamenlijk een bepaalde productie mogelijk maken Soorten Initiële Uitbreidings Vervangings Sociaal, wettelijk of maatschappelijk vereiste De investeringsbegroting

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Investeringsbeoordeling Selectiecriteria Terugverdientijd Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Netto contante waarde Interne rentabiliteit

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Terugverdientijd Pay back period Het aantal perioden dat nodig is om de huidige investeringsuitgaven terug te verdienen via de positieve netto ontvangsten die in de toekomst uit de investering voortvloeien Investering = ∑ netto-ontvangsten Prioriteitenvolgorde houdt geen rekening met netto-ontvangsten na de pay out time tijdruimtelijke verdeling van de cash flows

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Gemiddeld geïnvesteerd bedrag = aanschaffingsbedrag + restwaartde 2 Gemiddelde boekhoudkundig rendement = gemiddelde nettokasstroom -/- gemiddelde afschrijving gemiddeld geïnvesteerd bedragX 100%

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Netto contante waarde Future value = Present value + rente = Voorbeeld: bedrag € 1.000; rente 10%; twee jaren Einde jaar 1 € (€ x 10/100) = € € (€ x 10/100) = € Of 2 € x (1 + 10/100) = € 1.210

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Netto contante waarde Begrippen Enkelvoudige rentesamengestelde rente Interestoverdisconto over startkapitaaleindkapitaal Netto contante waarde = ∑ contante waardes van de opbrengsten - / - investering

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Netto contante waarde Hoeveel is nu 8 jaren lang € ,= ontvangen waard bij 8% rente 2 8 CW = € / 1,08 + € / 1,08 + …………..+ € / 1, CW = € x ( 1 / 1, / 1,08 + …… + 1 / 1,08 + 1/ 1,08 ) 6 7 1,08CW = € x ( / 1,08 + …… + 1 / 1,08 + 1/ 1,08 ) -/- 8 0,08CW = € x ( 1 – 1 / 1,08 ) CW = € ,84

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Netto contante waarde Future value = Present value + rente n Present value x (1 + p/100) = future value Present value = n Future value / (1+ p/100)

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Netto contante waarde Present value = n Future value / (1+ p/100) Voorbeeld: bedrag € 1.210; rente 10%; twee jaren Begin jaar 2 € / ( /100) = € € / ( /100) = € 1.000

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Interne rentabiliteit Interne rentevoet = Rente percentage waarbij de NCW nihil is Wiskundig complextrail and error Uitgangspunt is de reciproke van de terugverdientijd

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Pauze

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN Case: De formule Financiële doelstellingen lange termijn 1.Dividend / Winst na belasting% 2.Winst voor belasting / bedrijfsinkomen% 3.Groei in bedrijfsinkomen% 4.Eigen Vermogen / bedrijfsinkomen%

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Vaste verhouding bedrijfsinkomen / eigen vermogen behoud weerstandsvermogen (bank, leveranciers en klanten) bron voor werkkapitaal Ervaringsregel: 25 à 35%

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Groei in bedrijfsinkomen kan nodig zijn voor: compensatie voor inflatie..% behoud van marktaandeel (ranking)..% uitbouw van dienstenpakket..% vergroting van spreiding in klantenpakket..% bereiken economisch verantwoorde schaalgrootte..% realisatie economics of scale..% voldoen aan aspiratieniveau medewerk(st)ers / management / aandeelhouders..% + groei in % bedrijfsinkomen t.o.v. basisjaar..%

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Het getal 70 De relatie tussen verdubbeling en het percentage Verdubbeling: 70 = jaren Percentage groei Bijv. 3.5% groei heeft verdubbeling in 20 jaren Verdubbeling: 70 = Percentage groei Jaren Bijv. verdubbeling in 5 jaren vraagt 14% groei De formule is vrij exact tussen 3 en 12% groei en is globaal hanteerbaar tussen 2 en 20% groei

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Dividend vermogen/pensioen aandeelhouders/managers..% diensten van een hoofdkantoor/aandeelhouder..% bestuurlijke inbreng commerciële inbreng R & D fiscale en administratieve begeleiding gebruik van naam etc.

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Dividend  verdere uitbouw van het netwerk..%  netwerk aanwezigheid in minder..% renderende markten..%  interest op eigen vermogen..%  ondernemersrisico..% + Dividend in % van winst na belasting..% Ervaringsregel  beursgenoteerd50%  gezonde werkmaatschappij75%

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule  Winstbestemming Inhouden of uitkeren  Eigen vermogen is: Inbreng bij oprichting + nabelasting winst - dividend (+ kapitaalstortingen) Eigen vermogen is ca. 20 tot 40% van het balanstotaal Bedrijfsinkomen is ca. 75 tot 150% van het balanstotaal  % Groei bedrijfsinkomen= % groei eigen vermogen Anders:verandering verhouding eigen vermogen/ bedrijfsinkomen Tenzij:kapitaalstortingen/onttrekkingen

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule De formule : vereiste groei eigen vermogen in % bedrijfsinkomen = % groei bedrijfsinkomen x eigen vermogen bureau-inkomen = in te houden winst in % bedrijfsinkomen ls het eigen vermogen een kwart van het bedrijfsinkomen dan vraagt 10% groei van het bedrijfsinkomen 2,5% winstinhouding als percentage van het bedrijfsinkomen

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Winstinhouding is na belasting voor belasting = na belasting (1 - belasting %) bijv. 100 = 60 (1 - 0,40)

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Als dividend een percentage is van de netto-winst voor dividend = na dividend (1 - dividend %) bijv.: 60 = 15 (1 - 0,75) bij 40% belasting en 75% dividenduitkering levert 100 winst voor belasting 15 ingehouden winst op

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Winst voor belasting in % van bedrijfsinkomen = groeidoelstelling in % van bedrijfsinkomen x eigen vermogen x 1 x 1 bedrijfsinkomen(1-belasting %) (1-dividend %) Financieringsbenadering is niet strijdig met de 20% norm De 20% is een branche-norm Financieringsbenadering legt verbanden tussen doelstellingen

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Totale winst voor belasting in % bedrijfsinkomen = eigen vermogen11 Groei in % bedrijfsinkomen *** bedrijfsinkomen ( 1 - belasting %) ( 1 - dividend %) Stel: Bedrijfsinkomen Eigen vermogen30.00 Belasting tarief0.40Tabel winst voor belasting in % bedrijfsinkomen Groeidoelstelling bedrijfsinkomen in % (inflatie + groei) DIVIDEND % Relatieve daling eigen vermogen

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Conclusies succes overkomt je niet, dat plan je groei, winst, eigen vermogen en dividend zijn expliciet te formuleren beleidsdoelstellingen onevenwichtige doelstellingen zijn niet realiseerbaar structureel te lage winst belemmert groei structureel te hoog dividend belemmert groei structureel te lage groei geeft extra dividendruimte hoe hoger de winst hoe hoger het dividendpercentage (absoluut en in % van deze winst)

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule De reikwijdte van de formule hoog eigen vermogen extra ruimte voor groei laag eigen vermogenextra winstinhouding uitkering van reserveextra winstinhouding kapitaalstortingminder winstinhouding incidentele afwijkingen tussen winst en groei fluctuaties in de solvabiliteit door de jaren wijziging in ratio’s

18 januari 2008 Tjalling Palmbergen©Integratie BSN De formule Mooie cijfers groei bedrijfsinkomen 12% eigen vermogen 30% van balanstotaal bedrijfsinkomen 120% van balanstotaal winst voor belasting 20% van bedrijfsinkomen dividend 75% van winst na belasting  Optimale cijfers bestaan niet! Bevredigend niveau verschilt per bedrijf