Kenmerk 8: De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Les 15: ontwikkeling van het jodendom en het christendom

Ontstaan Jodendom Op zoek naar het Beloofde Land (13e VC) De Tanach H2:§ 12:p36-38 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Ontstaan Jodendom Op zoek naar het Beloofde Land (13e VC) Ten tijde van farao Rames II Mozes (in de Sinaï) Tien Geboden Een zeer belangrijke was: Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben Waarom? De Tanach T van Thora (Wet) Eerste vijf boeken Bijbel N van Nevi’iem (Profeten) leefregels en wetten van de Thora in het dagelijkse leven CH van Ketoeviem (Geschriften) zeer diverse verzameling poëzie en proza Tanach

Joodse geschiedenis Een van lange overheersing 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Joodse geschiedenis Een van lange overheersing Alleen omstreeks 1000 VC vormden de Joodse stammen een (zelfstandig) koninkrijk Door al die overheersing wachtte men op een verlossing, een messias Ten tijde van het Romeinse Rijk (63 vc) was dit weer zover Een aantal mensen zag in Jozua uit Nazareth een messias Deze Jozua vertegenwoordigde een groep gelovigen – de Essenen – die niets wilden weten van de heersende priesterklasse in het land

Joodse Koninkrijk

Joodse geschiedenis en de diaspora 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Joodse geschiedenis en de diaspora Deze Jozua had de lastige reputatie, doordat hij tegen het gezag (hier: de Joodse priesters en de Romeinse overheerser) aan trapte en zijn mond opentrok de gemiddelde Jood hem niet zag als de verlosser, maar één van de velen “would be” verlossers. zijn optreden hem het leven koste Zijn leven én dood werden echter een voorbeeld voor velen De Joden verzette zich uiteindelijk massaal tegen de Romeinen Gevolgen: de (Joodse) Tempel werd vernietigd (71 NC) en de Joden vluchtten massaal weg uit hun Beloofde land ( de diaspora)

3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Diaspora

De Joodse historicus Flavius Josephus (37-98 nc) over Jezus 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 De Joodse historicus Flavius Josephus (37-98 nc) over Jezus About this time there lived Jesus, a wise man, for he was a performer of wonderful deeds, a teacher of such men as are happy to accept the truth. He won over many of the Jews and many of the Gentiles [niet Joodse stammen]. When Pilate, at the suggestion of the leading men among us, had condemned him to the cross, those who had loved him at the first did not forsake him; and the tribe of Christians, so named from him, are not extinct to this day.' Dit stuk is een parafrase van de “oorspronkelijke” tekst (63-64 nc) daar vroege christenen waarschijnlijk aan de oorspronkelijke hebben gesleuteld

3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Jozua werd Jezus Het verhaal van Jozua werd op vele manieren doorverteld en werd uiteindelijk aan het papier toevertrouwd Na een eeuwenlange discussie worden uit de tientallen evangeliën vier gekozen die tezamen – met een aantal andere geschriften – het Nieuwe Testament vormden (367 nc). De kern van een evangelie Jezus was de zoon van God (door God gezonden) Jezus verloste met zijn dood de mensen van hun zonde Gelijkheid van alle (gelovige) mensen Geloven is Jezus betekent vergeving van je zonde en verkrijgen van het eeuwige leven Ongelovigen verdwijnen op de Dag des Oordeels in de hel

Van sekte tot godsdienst 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Van sekte tot godsdienst In eerste instantie was het Christendom een sekte in het huidige Midden-Oosten Kleine groep fanatieke aanhangers Echter, het vroege Christendom had sterke aantrekkingskracht op De vele armen en onderdrukten (lees: slaven) in het Romeinse Rijk Echter, het afzweren van het polytheïsme en niet meer vereren van de goddelijk geworden keizers (caesar), leidde tot volle arena’s (vervolging tot in de dood)

Het Vroege Christendom - Joodse Wortels Artikel IV 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Het Vroege Christendom - Joodse Wortels Het Christendom is een sterke afgeleide van het Jodendom. Er waren echter twee fundamentele verschillen. Jezus werd door een kleine minderheid gezien als de Messias Het Christendom was een missionair geloof Paulus a.k.a. Saul maakte het geloof toegankelijk voor niet-Joden, hetgeen enerzijds een verdere verwijdering tussen de twee geloven betekende, maar anderzijds de aantrekkelijkheid enorm vergrootte.

Het Vroege Christendom - Aantrekkingskracht Artikel IV 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Het Vroege Christendom - Aantrekkingskracht Waardoor was het geloof zo aantrekkelijk God houdt onvoorwaardelijk van je en als je je een beetje gedraagt verdien je de hemel, alwaar alles beter is Een persoonlijke band dus met je God (via Jezus) Voor de Romein en zijn familie waren roem en eer het belangrijkste. Voor de Christen was gelijkheid het hoogste goed. Voor de arme Romein klonk de Christelijke boodschap op een bepaald moment veel beter, wenselijker! Onbegrip en angst voor de groeiende massa Christenen leidde al snel tot haat en de eerste vervolgingen in de eerste eeuw na het begin van de jaartelling

Het Vroege Christendom - Groei en acceptatie Artikel IV 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Het Vroege Christendom - Groei en acceptatie De Christelijke gemeenschap bleef tegen de onderdrukking in sterk groeien. Tot aan de komst van Constantijn de Grote (280-337 NC) was vervolging een alledaags verschijnsel Gezegd wordt dat Constantijn de avond vooraf aan een belangrijke slag een visioen had waarin hem werd getoond dat hij in het teken van de Christelijke God zou overwinnen. En zo geschiede het! Met ver gaande gevolgen! Constantijn

Het Vroege Christendom - Groei en acceptatie Artikel IV 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 Het Vroege Christendom - Groei en acceptatie De Christelijke gemeenschap werd vanaf de slag bij de Pons Milvius niet vervolgd! Bij het Edict van Milaan (313) kreeg het Christendom de status van religio licita (geoorloofde godsdienst). Daarbij komt dat hij daarna het Rijk onder bescherming van de Christelijke God stelde. Hij schonk de kerk privileges o.a. belasting vrijstelling eigen rechtspraak opname van de bisschoppen in staatshiërarchie Het keizerschap was nu bij de gratie Gods

De nieuwe staatsgodsdienst 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 De nieuwe staatsgodsdienst In 394 maakte keizer Theodosius het Christendom tot staatsgodsdienst (lees: de enige toegestane godsdienst!) Theodosius

Verspreiding Vroege Chistendom

De organisatie van Romeinse Christelijke (dé) Kerk 3000 2000 1500 1000 700 400 200 1 De organisatie van Romeinse Christelijke (dé) Kerk Doordat het een staatsgodsdienst werd maakte de kerk gebruik van alle faciliteiten van het rijk: bestuur, rechtspraak, wegen, posterijen, leger, belastingen Hierdoor groeide een goed gestructureerde en machtige organisatie, die na het uiteenvallen van het West-Romeinse Rijk bleef bestaan!! De Paus was de vervanger geworden voor Paulus, de belangrijkste verkondiger van de goede boodschap Onder hem stonden de bisschoppen en daaronder de priesters en de pastors