1900-1950 Wereldoorlogen Twee wereldoorlogen en het ontstaan van de totalitaire regimes Les 38 – Het Interbellum

Rusland wordt de Sovjet-Unie Revoluties H9: § 2 & 3; p216-222 1860 1870 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 Rusland wordt de Sovjet-Unie Revoluties 1917, Februari Revolutie Rusland stortte zich in de Eerste Wereldoorlog, maar dit verliep dramatisch Een slecht bewapend leger van boeren Paar miljoen doden Leger ging muiten en de bevolking in opstand De tsaar trad af en de doema / het parlement bestuurde het land 1917, Oktober Revolutie De politieke partijen in het parlement gaan toch verder met de oorlog Hete zomer Honger, opstanden, veel doden Lenin beloofde verandering Brood, land en vrede In oktober neemt Lenin met behulp van een handje arbeiders en soldaten eenvoudigweg – zonder tegenstand – de macht over!

Lenin (1870-1924)

Rusland wordt de Sovjet-Unie nog even een burgeroorlog 1860 1870 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 Rusland wordt de Sovjet-Unie nog even een burgeroorlog Lenin sloot inderdaad vrede met Duitland, maar toen begon de/zijn strijd pas echt Vier jaar woedde er een burgeroolog, die uiteinde door de communsten werd gewonnen. Daarna moest Lenin naar communistische ideeën de maatschappij omvormen, hetgeen tot veel verzet leidde Nationaliseren van alles De economische motor draaide echter slecht Zelfs zo slecht dat Lenin de Nieuwe Economische Politiek (NEP) invoeren Het marktsysteem werd (tijdelijk) gedeeltelijk “hersteld” Zo ontstond de Sovjet-Unie in 1922

De Sovjet-Unie onder Stalin: Het Stalinisme Na Lenins dood trok Stalin de macht naar zich toe Hoe? Door tegenstanders neer te zetten als verraders van de Revolutie en verdwenen na showprocessen in heropvoedingskampen Goelags; zie sheet Stalins wil was wet Wat wilde hij? Een planeconomie met vijfjarenplannen; Stalin gooide de NEP van Lenin snel overboord Collectivisatie van de landbouw Stichting kolchozen en sovchozen Van iedere inwoner een modelkameraad maken Je was voor het communisme of je verdween in een Goelag Was je een modelkameraad dan kon je ook voordelen tegemoet zien De Sovjet-Unie slaagde er inderdaad in vóór WO II een behoorlijke zware industrie op poten te zetten en de enige welvaart te brengen

Propaganda

Goelags

Duitsland in crisis: Chaos in Duitsland in 1919 Communisten wilden een revolutie Socialisten (democraten) gesteund door Leger en Vrijkorpsen Berlijn in chaos De Keizer vlucht

Duitsland in crisis: Democratische verkiezingen Gewonnen door de socialisten Democratische regering zetelt in Weimar Weimarrepubliek Deze regering gaat akkoord met Vrede van Versailles Echter niet met de nieuwe landsgrenzen Deel van de legertop voelt zich verraden Dolkstootlegende wordt geboren

Weimar vs Dolkstoot

Duitsland in crisis: Vrede van Versailles Resultaten van de Vrede van Versailles Duitsland (werd als schuldige aangewezen) moest herstelbetalingen van 228 miljard goudmark doen; verloor haar koloniën; haar leger inkrimpen tot slechts een versterkte politiemacht; haar vloot ontmantelen stukken van haar grondgebied afstaan Elsas-Lotharingen terug naar Frankrijk Polen werd opnieuw gevormd ten kosten van Duitsland Amerikanen hadden grote moeite met het verdrag, maar stemde in doordat ook de oprichting van de Volkenbond werd geregeld

Duitsland in crisis: Problemen voor de jonge republiek Binnenlands Staatsgreep 1920 Extreemrechts Mislukt Doordat arbeiders in het hele land achter de regering gingen staan. Het leger hield zich echter afzijdig en de coupplegers werden niet vervolgd! Buitenlands 1923 kon men de herstelbetalingen niet meer nakomen Franse reactie bezetting Ruhrgebied Als reactie hierop leggen de industriearbeiders in dit gebied hun werk neer, maar kregen wel doorbetaald drukken van geld geldontwaarding Hyperinflatie

Hyper-inflatie Prijs van 1 kilo brood December 1921: 4 Mark Januari 1923:  250 Mark April 1923:  474 Mark Augustus 1923:  69.000 Mark November 1923:  201.000.000.000 Mark

Duitsland in crisis: tijdelijke hulp In 1924 springt de VS op de bres (Dawesplan) Geldleningen Investeringen van bedrijven 1929 Wereldwijde Economische Crisis Duitsland werd het hardst getroffen leningen stop en terugbetaling Werklozen fabrieken sluiten enz.

NSDAP Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei Na de Grote Oorlog zocht Hitler een nieuw levensdoel en een wijze om zijn radicale ideeën te verspreiden Hij vond dit bij de DAP Hij vormde deze partij om tot de NSDAP Deze partij beloofde Duitsland weer sterk te maken [militair & economisch] weer één te maken [Heim ins Reich] te geven waar het recht op had > land & grondstoffen [Lebensraum] ruimte voor het superieure volk [Lebensraum] één leider (Der Führer); antidemocratisch desnoods geweld om het doel te bereiken [gezond] Aanpakken der Joden [antisemitisch] en socialisten/communisten In 1924 schrijft hij politieke programma nog eens duidelijk op in Mein Kampf

Aanhang groeit Vanaf 1924 leek het beter te gaan in Duitsland De radicale (rechts en links) partijen zagen hierdoor hun aanhang slinken De groeide welvaart was echter schijn; de economie draaide op geleend geld. De Crisis van 1929 maakte hier een einde aan. Gevolgen Economie stortte volledig in Massale werkloosheid Mensen zoeken hun heil bij radicaal politieke partijen; ter linker- en ter rechterzijde!

Aanhang groeit In 1932 behaalde de NSDAP 37 procent van de stemmen De boodschap van de NSDAP sprak veel mensen aan (zie eerdere dia) De wijze waarop de boodschap werd verpakt was zeer slim Zeer goede propaganda Inzetten moderne communicatiemiddelen Redenaarskunst van Hitler Moeilijke problemen/eenvoudige oplossingen, en Charisma