Peiling Project Algemene Vakken in de derde graad bso Colloquium 11 juni 2014

Voorstelling onderzoeksteam Promotor-coördinator Prof. Rianne Janssen Inhoudelijke promotor Prof. Nadine Engels (m.m.v. Inge Placklé) Kernpromotoren Prof. Bieke De Fraine Prof. Sarah Gielen Prof. Francis Tuerlinckx Prof. Wim Van den Noortgate Projectcoördinatie Daniël Van Nijlen, Eef Ameel, Barbara Luyten Toetsontwikkeling Marijke De Meyst, Patrick Trines, Leen Viaene Data-analyse Lien Willem, Jo Denis Organisatie Marjan Crynen, Sabine Beringhs, Evelyn Goffin, Anne Grosemans

Overzicht

De peiling PAV Resultaten per domein Schoolverschillen Resultaten formulieren

De peiling PAV

Einde tweede leerjaar van de derde graad bso Getoetste eindtermen PAV: Functionele taalvaardigheid ET 1De leerlingen kunnen uit mondelinge en schriftelijke informatie de essentie halen. ET 2De leerlingen kunnen over die informatie reflecteren en ze evalueren. Functionele rekenvaardigheid ET 7 De leerlingen kunnen evenredigheden functioneel toepassen met onder andere het principe van de regel van drieën, percentrekenen en schaalgebruik. ET 8 De leerlingen kunnen in praktische situaties de verworven wiskundige denkmethodes uit de tweede graad zelfstandig toepassen (onder andere ordenen, schematiseren, structureren). Functionele informatieverwerving en -verwerking ET 11De leerlingen kunnen relevante informatie in concrete situaties vinden, selecteren en gebruiken. ET 12De leerlingen kunnen informatie uit uiteenlopend tekstmateriaal begrijpen en gebruiken. Maatschappelijk en ethisch bewustzijn, weerbaarheid en verantwoordelijkheid ET 23De leerlingen kunnen maatschappelijk relevante formulieren lezen, invullen en controleren.

De peiling PAV (vervolg) Vier toetsen: o Functionele leesvaardigheid (Lezen) o Functionele luistervaardigheid (Luisteren) o Functionele rekenvaardigheid (Rekenen) o Functionele informatieverwerving en –verwerking (IVV) Vier thema’s: o Huis & tuin o Vervoer o Milieu o Media Formulier (IVV) Peiling: 14 en 15 mei 2013

Afnamedesign 6 toetsboekjes met telkens 2 toetsen In elk toetsboekje komen de vier thema’s aan bod 1 toetsboekje per school 4 lesuren per toetsboekje (telkens blokken van 1 lesuur) Schaal ToetsboekjeRekenenLezenIVVLuisterenAantal Aantal

De steekproef 3381 leerlingen 384 klassen 124 vestigingsplaatsen 116 scholen

Cesuurbepaling Kalibratiestudie eindtermen opgaven meetschaal toetsnorm Vooronderzoeken: lln & experten analyses rapportering peiling Fasering peilingsonderzoek

analyses OPGAVEN moeilijkheidsgraad LEERLINGEN vaardigheid

Deze opgaven moeten de leerlingen (nog) niet beheersen Deze opgaven moeten de leerlingen beheersen Behalen eindtermen Behalen eindtermen nog niet bepaling cesuur

Resultaten per domein: functionele taalvaardigheid lezen

Bioscoopfilm

5% 86% 3% 4% 86% juist

10% 3% 76% 8% 76% juist

46% juist

Percentage leerlingen dat de eindtermen haalt

Resultaten per domein: functionele taalvaardigheid luisteren

Voorbeeldfragment De LijnDe Lijn Inleidende tekst: Voor de meesten van ons is de bus nemen iets vanzelfsprekends. Voor rolstoelgebruikers is dat heel wat minder evident. In het volgende fragment zie je een discussie over dit thema. Deelnemers aan de discussie zijn de directeur-generaal van De Lijn en twee leden van een actiegroep die pleit voor meer toegankelijkheid.

11% 25% 4% 55% 55% juist

47% juist

42% juist

Percentage leerlingen dat de eindtermen haalt

Resultaten per domein: functionele rekenvaardigheid

80% juist (513,50 euro)

4% 16% 68% 11% 68% juist

45% juist (216 kWh)

Percentage leerlingen dat de eindtermen haalt

Resultaten per domein: functionele informatieverwerving en -verwerking

86% juist

74% juist (p. 45)

46% juist

Percentage leerlingen dat de eindtermen haalt

Resultaten per leerlingengroep

Schoolse achterstand

Resultaten per leerlingengroep

Thuistaal

Resultaten per leerlingengroep

Resultaten per studiegebied

Samenhang met toetsprestaties

Overzicht kenmerken context en input LeerlingkenmerkenSchoolkenmerken GeslachtSchooltype LeeftijdOnderwijsnet ThuistaalVerstedelijkingsgraad Aantal boeken thuisGOK-concentratiegraad Leermoeilijkheden Sociaal-economische status Studiegebied

Lezen Luisteren Rekenen IVV Leerlingkenmerken Jongens + Leeftijd (t.o.v. op leeftijd) één jaar achter op leeftijd - - meer dan één jaar achter --- Beperkingen bij het leren (t.o.v. geen) Dyslexie + Dyscalculie -- Andere leerproblemen-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Leerlingkenmerken Jongens + Leeftijd (t.o.v. op leeftijd) één jaar achter op leeftijd - - meer dan één jaar achter --- Beperkingen bij het leren (t.o.v. geen) Dyslexie + Dyscalculie -- Andere leerproblemen-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Leerlingkenmerken Jongens + Leeftijd (t.o.v. op leeftijd) één jaar achter op leeftijd - - meer dan één jaar achter --- Beperkingen bij het leren (t.o.v. geen) Dyslexie + Dyscalculie -- Andere leerproblemen-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Leerlingkenmerken Jongens + Leeftijd (t.o.v. op leeftijd) één jaar achter op leeftijd - - meer dan één jaar achter --- Beperkingen bij het leren (t.o.v. geen) Dyslexie + Dyscalculie -- Andere leerproblemen-

Leerproblemen Totaal: 32% leerproblemen

Lezen Luisteren Rekenen IVV Gezinskenmerken Thuistaal (t.o.v. uitsluitend Nederlands) Nederlands met andere taal-- -- uitsluitend andere taal--- Gunstige sociaal-economische status van het gezin + Aantal boeken thuis (t.o.v. 0 tot 10) 11 tot tot meer dan

Lezen Luisteren Rekenen IVV Gezinskenmerken Thuistaal (t.o.v. uitsluitend Nederlands) Nederlands met andere taal-- -- uitsluitend andere taal--- Gunstige sociaal-economische status van het gezin + Aantal boeken thuis (t.o.v. 0 tot 10) 11 tot tot meer dan

Lezen Luisteren Rekenen IVV Gezinskenmerken Thuistaal (t.o.v. uitsluitend Nederlands) Nederlands met andere taal-- -- uitsluitend andere taal--- Gunstige sociaal-economische status van het gezin + Aantal boeken thuis (t.o.v. 0 tot 10) 11 tot tot meer dan

Lezen Luisteren Rekenen IVV Attitudes en motivatie Attitude leerling ten opzichte van school++ Leerling-leerkrachtrelaties + + Voorkeur voor praktijkvakken (t.o.v. algemene vakken)- -- Positief gemotiveerde studiekeuze- -- Motivatie Leerling ziet nut niet in (amotivatie)- -- Leerling voelt zich schuldig (geïntrojecteerde regulatie) -- Leerling moet van anderen (externe regulatie) -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Attitudes en motivatie Attitude leerling ten opzichte van school++ Leerling-leerkrachtrelaties + + Voorkeur voor praktijkvakken (t.o.v. algemene vakken)- -- Positief gemotiveerde studiekeuze- -- Motivatie Leerling ziet nut niet in (amotivatie)- -- Leerling voelt zich schuldig (geïntrojecteerde regulatie) -- Leerling moet van anderen (externe regulatie) -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan In buitenland naar school gegaan - Naar kleuteronderwijs gegaan + Blijven zitten in het lager onderwijs---- Naar buitengewoon lager onderwijs gegaan---- Naar buitengewoon secundair onderwijs gegaan-

Schoolloopbaantype

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan Schoolloopbaantype secundair onderwijs (t.o.v. 1 ste leerjaar B - beroepsvoorbereidend leerjaar- bso) 1 ste leerjaar A – beroepsvoorbereidend leerjaar – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – tso/kso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – aso++++ atypische schoolloopbaan - Blijven zitten in het secundair onderwijs++++ Van school veranderd in het secundair onderwijs++++ Studiegebied Bouw -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan Schoolloopbaantype secundair onderwijs (t.o.v. 1 ste leerjaar B - beroepsvoorbereidend leerjaar- bso) 1 ste leerjaar A – beroepsvoorbereidend leerjaar – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – tso/kso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – aso++++ atypische schoolloopbaan - Blijven zitten in het secundair onderwijs++++ Van school veranderd in het secundair onderwijs++++ Studiegebied Bouw -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan Schoolloopbaantype secundair onderwijs (t.o.v. 1 ste leerjaar B - beroepsvoorbereidend leerjaar- bso) 1 ste leerjaar A – beroepsvoorbereidend leerjaar – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – tso/kso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – aso++++ atypische schoolloopbaan - Blijven zitten in het secundair onderwijs++++ Van school veranderd in het secundair onderwijs++++ Studiegebied Bouw -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan Schoolloopbaantype secundair onderwijs (t.o.v. 1 ste leerjaar B - beroepsvoorbereidend leerjaar- bso) 1 ste leerjaar A – beroepsvoorbereidend leerjaar – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – tso/kso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – aso++++ atypische schoolloopbaan - Blijven zitten in het secundair onderwijs++++ Van school veranderd in het secundair onderwijs++++ Studiegebied Bouw -

Lezen Luisteren Rekenen IVV Schoolloopbaan Schoolloopbaantype secundair onderwijs (t.o.v. 1 ste leerjaar B - beroepsvoorbereidend leerjaar- bso) 1 ste leerjaar A – beroepsvoorbereidend leerjaar – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – bso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – tso/kso ste leerjaar A of B – 2 de leerjaar A – aso++++ atypische schoolloopbaan - Blijven zitten in het secundair onderwijs++++ Van school veranderd in het secundair onderwijs++++ Studiegebied Bouw -

Lezen Luisteren Rekenen IVV PAV Ervaring leerkracht - Projectmatig werken- Coöperatief leren + De klasgroep Studiegerichte klasgroep + Rustige klasgroep + Administratieve schoolkenmerken Concentratiegraad - Officieel onderwijs (t.o.v. vrij) -

Lezen Luisteren Rekenen IVV PAV Ervaring leerkracht - Projectmatig werken- Coöperatief leren + De klasgroep Studiegerichte klasgroep + Rustige klasgroep + Administratieve schoolkenmerken Concentratiegraad - Officieel onderwijs (t.o.v. vrij) -

Lezen Luisteren Rekenen IVV PAV Ervaring leerkracht - Projectmatig werken- Coöperatief leren + De klasgroep Studiegerichte klasgroep + Rustige klasgroep + Administratieve schoolkenmerken Concentratiegraad - Officieel onderwijs (t.o.v. vrij) -

Lezen Luisteren Rekenen IVV PAV Ervaring leerkracht - Projectmatig werken- Coöperatief leren + De klasgroep Studiegerichte klasgroep + Rustige klasgroep + Administratieve schoolkenmerken Concentratiegraad - Officieel onderwijs (t.o.v. vrij) -

Resultaten van de peiling: schoolverschillen voor controle achtergrond- kenmerken

Lezen 2 scholen doen het minder goed 1 school doet het beter

Luisteren 4 scholen doen het minder goed 2 scholen doen het beter

Rekenen 0 scholen doen het minder goed 3 scholen doen het beter

IVV 2 scholen doen het minder goed 4 scholen doen het beter

Resultaten van de peiling: schoolverschillen na controle achtergrond- kenmerken

Schoolverschillen na controle voor de variabelen uit het nettomodel Lezen Luisteren

Schoolverschillen na controle voor de variabelen uit het nettomodel Rekenen IVV

Resultaten van de peiling: formulieren

Formulier

Aanvraagformulier vakantiejob

Terugbetalingsformulier sportvoordeel jongeren

Besluit Zwakke resultaten voor lezen, luisteren en rekenen. Betere resultaten voor IVV. Sterke samenhang met o thuistaal (behalve rekenen) o dyscalculie voor rekenen en IVV o twee of meer jaar schoolse achterstand (behalve lezen) o schoolloopbaan Bijna geen schoolverschillen meer na controle voor achtergrondkenmerken. Formulieren: basiselementen geen probleem, maar zelf info selecteren moeilijker

Nog vragen? Algemene informatie peilingsonderzoek