College 3: Syllabe 

Opbouw van het college Eerste Uur: 1. De syllabe als fonologische constituent 2. Mora-theorie Tweede Uur: De Syllabe in OT Extra informatie over Extrasyllabiciteit

Syllabe Constituentenmodel model uit Klankleer 1 syllabe onset rijm margin nucleus pre-m. m.core satell. peak satell. coda app. Gebaseerd op sonoriteit, combinatie van gemarkeerdheid van segmentpositie in de syllabe met gemarkeerdheid op basis van sonoriteitsschaal CV minst gemarkeerd, daarna CVC, dan syllabes met consonantclusters Peak: zo sonoor mogelijke klank, dus gepre… voor vocalen; margin-core en coda: zo min mogelijk sonorant, dus liefst plosieven; satelliet-posities: liefst liquidae; pre-margin en appendix m.n. /s/ of /t/ (= vreemd t.o.v. sonoriteitsschaal! Daarom ook vaak gezien als extra-syllabisch). s t r  k s Gebaseerd op gemarkeerdheid van structurele positie in syllabe in combinatie met sonoriteitsschaal

De Syllabe Moeilijk te omschrijven voor fonoloog, maar intuïtief bekend bij native speaker (zie klankleer 1) Waarom hebben we de syllabe nodig in de fonologie?

De syllabe als fonologische constituent Zonder syllabe als fonologische eenheid moeten processen beschreven worden als regels op woorden en foneemopeenvolgingen vb. Main stress in het Engels (in SPE)

De syllabe als fonologische constituent

De syllabe als fonologische constituent Evidentie voor syllabe als domeingrens: processen aan de grenzen van de syllabe Final devoicing: rechter syllabegrens Data: Nederlands: [] 'paarden‘ [] 'paard' Russisch: [] 'steden' [] 'stad' Turks: [] 'kleur' (poss.) [] (nom.)

De syllabe als fonologische constituent Aspiratie: linker grens van (beklemtoonde) syllabe Data: Engels cat [] attend [] complicated []

De syllabe als fonologische constituent Data: Engels cat [] niet in andere posities: hamster *[] (*m.core na /s/) peak *[] (*coda) post *[] (*appendix) vgl. top - stop

De syllabe als fonologische constituent De syllabe lijkt bestaansrecht te hebben in de fonologie Fonologen stellen verschillende syllabemodellen voor naast constituentenmodel: mora-theorie Hoe kunnen we een extra syllabemodel motiveren?

De syllabe als fonologische constituent Nasalisatie in het Frans: rechter syllabegrens Data: bon [b] 'goed' grand [] 'groot' sentiment [] 'gevoel'

Compensatory Lengthening Scope van een segment wordt vergroot als compensatie voor het verdwijnen van een (adjacent) segment vb. Frans [] vs. []

Compensatory Lengthening Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect A: impiso 'naald’ indali 'bier' impale ‘broek’ inzu 'huis' imfula 'regen' igwe 'luipaard' intemu 'slang' imbululuka 'ik vlieg' icese 'schaap' indima 'ik ren' ikafu ‘koe' icina 'ik dans' insami 'vlieg' ijola 'ik groei' imbeda 'rat' ikuba 'ik sla' Q: Wat is de onderliggende vorm van het prefix?

Compensatory Lengthening Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect A: impiso 'naald’ indali 'bier' impale ‘broek’ inzu 'huis' imfula 'regen' igwe 'luipaard' intemu 'slang' imbululuka 'ik vlieg' icese 'schaap' indima 'ik ren' ikafu ‘koe' icina 'ik dans' insami 'vlieg' ijola 'ik groei' imbeda 'rat' ikuba 'ik sla' A: Onderliggende vorm van het prefix is /iN/

Compensatory Lengthening Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect B: Dialect A: Dialect B: impiso i:piso indali indali impale i:pale inzu inzu imfula i:fula igwe igwe intemu i:temu imbululuka imbululuka icese i:cese indima indima ikafu i:kafu icina i:cina insami i:sami ijola ijola imbeda imbeda ikuba i:kuba

Compensatory Lengthening SPE-regel CL SPE-regel: (1) V  [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C  Ø / ... ___ ... C [+ nas] [-vce]

Compensatory Lengthening Commentaar: regelomkering is tegen-intuïtief, maar output bij eerst nas.-deletie en daarna verlenging voor stemloze obstruent: * i:pi:so SPE-regel CL SPE-regel: (1) V  [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C  Ø / ... ___ ... C [+ nas] [-vce]

Compensatory Lengthening vgl. ook Amsterdams mens [] lijf [] kuis [] SPE-regel CL SPE-regel: (1) V  [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C  Ø / ... ___ ... C [+ nas] [-vce]

Compensatory Lengthening vgl. ook Amsterdams mens [] lijf [] kuis [] regelomkering geeft ook:: mes [] lef [] kus [] SPE-regel CL SPE-regel: (1) V  [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C  Ø / ... ___ ... C [+ nas] [-vce]

Compensatory Lengthening Algemeen nadeel: de functie van verlenging is onduidelijk: uit niets in de SPE-regel blijkt dat het om een regel gaat die compensatie uitdrukt SPE-regel CL

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening Alternatief: Mora-theorie (Hyman, 1985; Hayes, 1984)

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening Alternatief: Mora-theorie (Hyman, 1985) Centrale begrip: mora ("weight-bearing unit" ()); Subconstituent van de syllabe, dus structurele rol; Vervangt rijm, nucleus en coda; Zware : twee morae; Lichte : 1 mora

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i N

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i N nasaal wordt gedeleerd

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt;

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd;

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd; voordeel: het hele proces speelt zich af op een en hetzelfde punt: de tweede mora;

Compensatory Lengthening Mora-theorie Compensatory Lengthening    i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd; voordeel: het hele proces speelt zich af op een en hetzelfde punt: de tweede mora; deze wordt van zijn inhoud beroofd en krijgt nieuwe inhoud terug

Compensatory Lengthening Mora-theorie Waarom niet in templaatmodel?  onset rhyme peak coda    CV-tier Compensatory Lengthening

Compensatory Lengthening Mora-theorie In het templaatmodel is CL niet adequaat te beschrijven  onset rhyme peak coda    CV-tier Compensatory Lengthening

Compensatory Lengthening Mora-theorie Spreiding van de vocaal naar de coda-positie kan niet: de coda-positie is gesubcategoriseerd voor consonanten  onset rhyme peak coda    CV-tier Compensatory Lengthening

Compensatory Lengthening Mora-theorie Wel in mora-model:       Compensatory Lengthening

Compensatory Lengthening Mora-theorie Wel in mora-model:      Compensatory Lengthening

Compensatory Lengthening Mora-theorie Wel in mora-model:      Compensatory Lengthening

Mora-theorie Gewicht Voordeel: Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte    X X X X

Mora-theorie Voordeel: Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte    X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven

Mora-theorie Voordeel: Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte    X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven Geen hiërarchische verhouding tussen 'onsetsegmenten'

Mora-theorie Voordeel: Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte    X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven Geen hiërarchische verhouding tussen 'onsetsegmenten‘ Onsetsegmenten slaan representatie niveau over

Syllabe structuur & Prosodie Het gewicht van een syllabe speelt niet alleen een grote rol bij de beschrijving van fonologische processen, maar ook bij de beschrijving van de prosodie van een taal

Syllabegewicht Gewicht speelt een rol bij klemtoontoekenning: in veel talen moet een syllabe "zwaar" genoeg zijn om beklemtoond te kunnen worden (vgl. CL) alleen syllabes met twee morae zijn zwaar en kunnen klemtoon krijgen

Klemtoon & Gewicht In alle talen waar gewicht een rol speelt: lange vocalen zijn zwaar genoeg voor stress         

Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?

Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress? Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg   C V C

Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress? Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg: weight by position (parameterinstelling)    C V C

Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress? Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg: weight by position (parameterinstelling)    C V C

Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress? Lardil: CVC te licht (parameterinstelling)   C V C

Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter:

Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter: voeten in versregel niet geconstrueerd op basis van alternerende sterke en zwakke syllabes, maar op basis van kwantiteit van de syllabe (Allen, 1964; in: Fox, 2000)

Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter: voeten in versregel niet geconstrueerd op basis van alternerende sterke en zwakke syllabes, maar op basis van kwantiteit van de syllabe (Allen, 1964; in: Fox, 2000) 6 , elke  heeft 2 lange  (spondee), of 1 lange + 2 korte  (dactylus).

Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange  dus gelijk aan twee korte ’s lange  = 2                            

Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange  dus gelijk aan twee korte ’s lange  = 2  Ook: Latin accent rule: accent op de antepenult (voorvoorlaatste)  van het woord als de penult kort is, maar op de penult (voorlaatste) zelf als die lang is        

Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange  dus gelijk aan twee korte ’s lange  = 2  Ook: Latin accent rule: accent op de antepenult  van het woord als de penult kort is, maar op de penult zelf als die lang is  accent valt op de  die de penulte  bevat voor de laatste                  

Data                                   Latijn: finale  extrametrisch (telt niet mee) klemtoon valt op eerste zware syllabe rechts is de voorlaatste  licht, dan valt klemtoon op de voorvoorlaatste  á(mo) (ik hou van) stress op lichte , maar geen alternatief (vgl. OT) amá:(mus) (we love); ama:bá:(mus) (we loved); ama:bán(tur) (they will be loved); amá:ve(ras) (you had loved); amá:bi(mus) (we shall love)

Data                  Latijn:                  Latijn: voorlaatste zwaar: stress: [inimí:(kus)] (inimicus) [re:kss(tis)] (rexistis) voorlaatste licht: stress op voorvoorlaatste : [insu(la:)] (insula)

Vgl. met constituentenmodel Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning

Vgl. met constituentenmodel Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning Constituentenmodel lijkt beter geschikt voor beschrijving clusterreductiedata

Vgl. met constituentenmodel Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning Constituentenmodel lijkt beter geschikt voor beschrijving clusterreductiedata NB. Syllabe en mora spelen verschillende rol in talen: Japans: mora-gericht (Cutler, 1997) cf. Japanse haiku’s

De Syllabe in OT 

Taak Taalkunde Taaluniversalia: door alle talen gedeeld Taalvariatie: de mogelijke variatie tussen talen Universele Grammatica: aangeboren kennis van taal van alle mensen; universele kenmerken van taal + toegestane variatie tussen talen

Waarom Syllabe in OT? Taalkunde: voorspellen wat mogelijk voorkomt en wat onmogelijk is OT laat zien dat het een goede theorie is, als het mogelijk is om met herschikking van een beperkt aantal universele constraints alle mogelijke taalvariatie in syllabestructuur te beschrijven en slechts alle

Waarom Syllabe in OT? Taalkunde: voorspellen wat mogelijk voorkomt en wat onmogelijk is Voorbeeld: CV-distributie in verschillende talen: Yawelmani Hawaiiaans Engels (vgl. Nederlands) Berber Mogelijke Constraint Rangschikkingen

De Syllabe in OT OT is geen theorie over representaties !!! Sommige constraints zijn gebaseerd op een constituentenmodel: vb. *Coda: Coda’s zijn verboden Andere constraints zijn juist gebaseerd op een mora-model vb. FtBin: Voeten bestaan uit twee syllabe’s

Yawelmani ((Yokuts) Indianentaal Californië, uitgestorven)

CV-distributie: Yawelmani Ongemarkeerde klankopeenvolging: CV Yawelmani (Yokuts): alle woorden beginnen met CV vgl. Engels/Nederlands: CV-structuur sing, like, wish maar ook meer gemarkeerde syllabes, CCCV, V: stripe, gleam, smooth (consonantclusters) apple, important, up (begint met vocaal)

Vergelijk Hawaiiaans

CV-distributie: Hawaiiaans Hawaïaans: geen consonantclusters kanaka ‘man’ wahine ‘vrouw’ alapine ‘vaak’ Engelse leenwoorden: vocalen geïnserteerd tussen consonanten vgl. Eng. flour Haw. palaoa velvet weleweka vgl. Yawelmani: midden in woord: 2 consonanten in sequentie; begin en eind van woord: slechts 1 consonant

Vergelijk Engels Engels

CV-distributie: Engels Zowel in het midden als aan de uiteinden van woorden consonantclusters construct, spring, sixths vgl. Nederlands: straks, abstract, herfst In beide talen clusters niet vereist: heaven (Eng.) haven (Ned.)

Vergelijk Berber Berber (Marokko)

CV-distributie: Berber Nog extremer: Berber (Marokko) Geen klinkers nodig in woord txdmt ‘hout sprokkelen’ trglt ‘slot’ maar initiële klinkers zijn wel toegestaan: ildi ‘trekken’

CV-distributie Niet waargenomen in de talen van de wereld: Alle consonanten aan het begin en alle vocalen aan het einde, zodat mrnaia bestaat marina niet bestaat

CV-distributie: Gemarkeerdheid Er bestaan talen die ongemarkeerde kenmerken hebben en geen gemarkeerde Er bestaat geen taal die gemarkeerde kenmerken heeft maar geen ongemarkeerde Er bestaat dus geen taal die wel woorden als stroop heeft en geen woorden als papa

CV-distributie: Gemarkeerdheid Talen met alleen gemarkeerde structuren bestaan niet, maar zijn toch heel goed te verzinnen ‘Talen’ met niet-bestaande patronen zijn in sommige gevallen zelfs gemakkelijker te beschrijven dan bestaande talen, zoals Hawaiiaans, Engels, Nederlands, Berber en Yawelmani

Gemarkeerdheid & Universalia en Variatie Vragen die de taalwetenschapper zich stelt: Welke patronen komen voor in natuurlijke talen? Hoe kunnen we de voorkomende patronen karakteriseren? Hoe kunnen we patronen uitsluiten die we niet vinden in talen en waarvan we vermoeden dat ze niet bestaan?

Yawelmani CV-distributie Woorden moeten beginnen met een consonant xathin ‘at’ (imperf. van ‘eten’) *alapine Aan woordgrenzen: niet meer dan één consonant toegestaan (maar hoeven niet te eindigen in consonant, i.t.t. het woordbegin) xathin alapine heeft allemaal bestaande klanken in het Yawelmani, maar de organisatie van de klanken is onacceptabel voor die taal. In andere woorden: het voldoet niet aan de fonotactische restricties van die taal. Imperfectum: onvoltooid verleden tijd

Yawelmani CV-distributie Niet meer dan één opeenvolgende vocaal xathin *xathain Midden in woord: maximaal twee opeenvolgende consonanten, één mag ook logwen ‘zal verpulveren’ *logwnen xaten ‘zal eten’ alapine heeft allemaal bestaande klanken in het Yawelmani, maar de organisatie van de klanken is onacceptabel voor die taal. In andere woorden: het voldoet niet aan de fonotactische restricties van die taal. Imperfectum: onvoltooid verleden tijd

Taalwetenschap Om universalia te kunnen beschrijven, moeten beschrijvingen zo generaliserend mogelijk zijn  syllabestructuur

Syllabestructuur Ongemarkeerde syllabes: Onset: syllabes beginnen met een consonant Peak: syllabes hebben een vocaal *Coda: syllabes eindigen met een vocaal (niet met een consonant) *Complex: syllabegrenzen bestaan uit hoogstens één consonant (geen clusters van consonanten) Er bestaan syllabes die niet aan deze regels voldoen. Die zijn dus gemarkeerd

Syllabe Constituentenmodel onset rijm margin nucleus pre-m. m.core satell. peak satell. coda app. Gebaseerd op sonoriteit, combinatie van gemarkeerdheid van segmentpositie in de syllabe met gemarkeerdheid op basis van sonoriteitsschaal CV minst gemarkeerd, daarna CVC, dan syllabes met consonantclusters Peak: zo sonoor mogelijke klank, dus gepre… voor vocalen; margin-core en coda: zo min mogelijk sonorant, dus liefst plosieven; satelliet-posities: liefst liquidae; pre-margin en appendix m.n. /s/ of /t/ (= vreemd t.o.v. sonoriteitsschaal! Daarom ook vaak gezien als extra-syllabisch). s t r  k s Gebaseerd op gemarkeerdheid van structurele positie in syllabe in combinatie met sonoriteitsschaal

Syllabestructuur: Yawelmani Yawelmani heeft een vrijwel helemaal ongemarkeerde syllabestructuur, behalve dat *Coda soms geschonden wordt: CV voldoet aan Peak, Onset, *Coda en *Complex CVC schendt *Coda Syllabes die niet voorkomen in het Yawelmani schenden nog meer constraints: CVCC schendt *Coda en *Complex VC schendt Onset en *Coda

Syllabestructuur: Yawelmani m.b.v. deze beschrijving van syllabes krijgen we precies de kenmerken die we verwachten in het Yawelmani: Woorden moeten beginnen met een consonant, want elke syllabe begint ook altijd met een consonant (Onset) xat.hin Aan woordgrenzen: niet meer dan één consonant toegestaan, wel minder, want syllabes beginnen met een consonant (Onset) en mogen in een consonant eindigen. *Complex zorgt ervoor dat er nooit meer consonanten aan syllabegrenzen voorkomen

Constraints Markedness Constraints bepalen sterk universele tendensen: ongemarkeerde patronen Schending van deze constraints: voorspellen het vóórkomen van gemarkeerde patronen De gemarkeerdheidsconstraints zijn in conflict met correspondence constraints

Constraints Faithfulness / Correspondence: MAX-IO: every segment of the input has a correspondent in the output (prohibits deletion) DEP-IO: every segment of the output has a correspondent in the input (prohibits epenthesis)

Constraint ranking Constraints zijn gerangschikt t.o.v. elkaar Elk taaltype: eigen rangschikking van constraints Variatie tussen talen verklaard door verschillende rangschikkingen van universele constraints Een constraint kan alleen geschonden worden om te voldoen aan een hoger gerangschikte constraint

Constraint ranking Yawelmani In het Yawelmani wordt *Coda geschonden Dit mag alleen om te voldoen aan (een) hoger gerankschikte constraint(s): Correspondence (Max-IO en Dep-IO)

Constraint ranking Yawelmani Coda’s komen voor: universele *Coda-constraint mag dus geschonden worden om aan andere constraints te kunnen voldoen NB Rangschikking dominante constraints nog niet duidelijk op basis van dit voorbeeld /xat-en/ Peak Onset *Compl Max-IO Dep-IO *Coda xa.ten * xa.te.n xa.te xa.te.ni ☞ Voor de beschrijving van dit proces is de ranking van alle constraints t.o.v. *Coda van belang. De ranking tussen die constraints onderling is hier nog irrelevant, dus gestippelde lijnen ertussen. *! *! *!

Constraint ranking Yawelmani Voorkómen van schending *Coda: Consonant syllabificeren als syllabenucleus (output kandidaat 2) Deleren van consonant (output kandidaat 3) Inserteren van vocaal (output kandidaat 4) /xat-en/ Peak Onset *Compl Max-IO Dep-IO *Coda xa.ten * xa.te.n xa.te xa.te.ni ☞ Voor de beschrijving van dit proces is de ranking van alle constraints t.o.v. *Coda van belang. De ranking tussen die constraints onderling is hier nog irrelevant, dus gestippelde lijnen ertussen. *! *! *!

Constraint ranking Yawelmani In alle outputkandidaten wordt er een constraint geschonden Om toch een output te krijgen is de output die een lager gerangschikte constraint (hier: *Coda) schendt de meest optimale (ofwel de minst slechte)

Constraint ranking Dit is een taalspecifieke rangschikking van universele constraints voor het Yawelmani De andere oplossingen (vocaalinsertie, consonantdeletie of syllabificatie van een consonant) bestaan wel, in andere talen Die andere talen moeten dus wel een andere constraintrangschikking hebben!

Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani Yawelmani futurum tense: -en suffix woord morf. syll. gloss xaten xat-en xa.ten ‘zal eten’ logwen logw-en log.wen ‘zal verpulveren’ Probleem bij verledentijdssuffix –hin: xathin xat-hin xat.hin ‘at’ logw-hin ‘verpulverde’

Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani Opties syllabificatie:        logw hin log whin log w hin      log hin lo giw hin * * * *

Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani /logw-hin/ *Complex Max-IO Peak Dep-IO logw.hin log.whin log.w.hin log.hin lo.giw.hin *! *! *! Wat zou er gebeuren als je Max-IO en Dep-IO omdraait?  dan zou je deletie toestaan en zou log.hin winnen. Waar staat *Coda in deze ranking, als je de vorige Yawelmani-data meeneemt?  onder Dep-IO, want coda’s komen in deze taal voor. *! ☞ * *Complex , Max-IO , Peak >> Dep-IO

Syllabificatie van consonantclusters: Spaans Adjectief-suffix: -to infinitief adjectief/nomen absorb-er absor-to *absorbto esculp-ir escul-tor *esculptor Consonantclusters niet toegestaan Probleem vergelijkbaar met Yawelmani, maar anders opgelost

Syllabificatie van consonantclusters: Spaans /absorb-to/ Dep-IO Peak *Complex Max-IO ab.sor.to * ab.sorb.to ab.sor.be.to ab.sor.b.to ☞ *! Output 4 zou in het Yawelmani de optimale output zijn geweest. Met welke constraint ranking zou je de andere outputs gekregen hebben? 2: *Complex gedomineerd; 3: Dep-IO gedomineerd; 4: Hnuc gedomineerd *! *! Dep-IO , Peak , *Complex >> Max-IO

Syllabificatie van consonantclusters: Engels adjectief  nomen: suffix –ness adjectief nomen (geen deletie; geen insertie) limp limp.ness *lim.ness *lim.pi.ness soft soft.ness *sof.ness *sof.ti.ness crisp crisp.ness *cris.ness *cris.pi.ness strange strange.ness *stran.ness *stran.gi.ness

Syllabificatie van consonantclusters: Engels /lmp-n/ Dep-IO Peak Max-IO *Complex lmp.n * lm.n lm.p.n lm.p.n ☞ *! *! *! Dep-IO , Peak , Max-IO >> *Complex

Syllabificatie van consonantclusters: Berber Werkwoorden met prefix i- (3e pers. masc.) en prefix t- (3e pers. fem.) 3 m sg 3 f sg gloss il.di tl.di ‘trekken’ iz.di tz.di ‘in elkaar zetten’ if.si tf.si ‘losmaken’ is.ti ts.ti ‘selecteren’ In artikel: fout! Masc en fem staan omgedraaid (hier goed??)

Syllabificatie van consonantclusters: Berber /t-fsi/ Dep-IO *Complex Max-IO Peak t.fsi .si f.si t.si tif.si tf.si *! * *!* *! * *! * Je zou ook het hele woord als één lettergreep kunnen syllabificeren. *Complex staat dit niet toe. En waarschijnlijk nog een correspondence-regel die zegt dat alle structuur van de input ook in de output zichtbaar moet zijn, dus er moet gesyllabificeerd worden. *! ☞ * Dep-IO , *Complex , Max-IO >> Peak

Syllabificatie van consonantclusters Conclusie De rangschikking van constraints voorspelt precies de vier voorkomende oplossingen Yawelmani Spaans Engels Berber Er worden geen oplossingen voorspeld die niet voorkomen

Optimality Theory Taalwetenschap: Universelen  set van constraints Gemarkeerdheid  schendbaarheid van constraints Variatie  verschillende constraint rankings

Extrasyllabiciteit/Extrametriciteit Extra Informatie Extrasyllabiciteit/Extrametriciteit

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Final Devoicing: rechter syllabegrens syllable onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat. peak satell. coda (appendix) segments: b r  n [t] h  n [t] h  [p] f e [s] l  [f] Data: brand, hond, heb, fez, Liv

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit syllable onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat. peak sat. coda (appendix)   []    e [t]   [p] t Appendix telt niet mee bij final devoicing Data: gids, steeds, abt Commentaar: alternatief: domein final devoicing is coda

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit syllable  onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat peak sat. coda (appendix) f á: t o f á t t o p é: t o p é t t o m á n t o Pre-margin extrasyllabisch: verlenging V in open syllabes (Italiaans)

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit   *p á: s t a *v é: s p a s á: c r o r é: t r o

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit   *p á: s t a   *v é: s p a s á: c r o r é: t r o p á s t a v é s p a

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Tegenargument: pre-margin /s/ niet extrasyllabisch aspiratie Engels: [] maar: []

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit /s/ extrasyllabisch? Hoe nu syllabestructuur van s + obstruent onsets als eerste syllabe? Italiaanse data: straccio 'lompen' strage 'massamoord' sprezzo 'verachting'

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Argument 1: /s/ vormt geen eenheid met obstruent ter rechterzijde Data: pásta vs. sá:cro vgl. ook Spaans: España, Nederlands: Oslo, pastoor /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Argument 2: bep. lidw. mnl. is il voor woorden die met een onset beginnen; bep. lidw. mnl. is lo in andere gevallen (deletie o voor een V) Data: il costo 'de prijs' l'arco 'de boog' il treno 'de trein' l'elenco 'de lijst' il sale 'het zout' /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Argument 2: bep. lidw. mnl. is il voor woorden die met een onset beginnen; bep. lidw. mnl. is lo in andere gevallen (deletie o voor een V) Data: il costo 'de prijs' l'arco 'de boog' il treno 'de trein' l'elenco 'de lijst' echter: initieel /s/ + obstruent, dan bep. lidw. mnl.: lo Data: lo straccio lo sprezzo /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Commentaar: Is dit argument juist?

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Commentaar: Is dit argument juist? als /s/ extrasyllabisch is, verwacht je als lidwoord il

Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit Commentaar: Is dit argument juist? als /s/ extrasyllabisch is, verwacht je als lidwoord il Andere mogelijkheid: oorspronkelijke vorm: lo estraccio (vgl. España), dan /s/ is Coda-segment