1 Samenlevingsopbouw en de zorg voor welzijn Gekaderd in de zorg voor welzijn / welzijnszorg is samenlevingsopbouw 1. De aanduiding van een perspectiefverschuiving van een objectiverende naar een intersubjectieve welzijnsbenadering 2. Een onderscheiden aanbod van maatschappelijke dienstverlening

2 Objectiverende welzijnsbenadering z Welzijn = aansluiting bij een standaardtoestand, bepaald los van de betrokkenen z Welzijnszorg = preventie + curatie t.a.v. diegenen die deze aansluiting tijdelijk niet op eigen kracht kunnen realiseren

3 Intersubjectieve welzijnsbenadering z Welzijn = intersubjectief begrip, waarvan de betekenis duidelijk wordt in een participatieve beleidspraktijk z Welzijnszorg = de aanspreekbaarheid openhouden tot realisatie van deze beleidspraktijk

4 Samenlevingsopbouw Openhouden aanspreekbaarheid door vanuit samenwerking met mensen in concrete situaties zKennis in te brengen over hoe mensen hun situatie zien en ervaren; zPilootprojecten te realiseren die aangeven hoe de beoogde beleidspraktijk concretisering kan vinden; zVan daaruit een gefundeerd engagement op te nemen in de beleidsdiscussie

5 Samenlevingsopbouw Praktisch: vier grote probleemvelden 1.Aanwijzen lacunes in aanbod maatschappelijke dienstverlening 2.Verhogen toegankelijkheid diensten en voorzieningen voor bepaalde doelgroepen 3.Verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening 4.Verbetering van de afstemming tussen diensten en voorzieningen/voorzieningen en doelgroepen

6 Participatieve beleidspraktijk Twee stromingen : 1.Participatie als effectuering optimum standaard 2.Participatie als effectuering sociaal grondrecht

7 Participatie als effectuering optimumstandaard z Welzijn omvat absolute minimumnorm, cultureel-relatieve norm en kritisch-participatie-optimum Participatie-optimum = mogelijkheid mee vorm te geven aan samenleving als cultureel project z Uitgangspunt = recht van eenieder op dit participatie-optimum  Noodzaak combinatie centrale planning en radicaal democratische besluitvorming  Nadruk op lokale niveau als integratieniveau bij uitstek  Welzijnswerk = ondersteuning tot verhoogde participatie aan maatschappelijk middenveld en beleidsprocedures  Samenlevingsopbouw = aanreiken van nieuwe interventiemodellen, bv. organisatie bewonersbetrokkenheid

8 Participatie als effectuering sociaal grondrecht z Welzijn = kunnen aangaan zinvolle confrontatie met omgeving z Uitgangspunt = recht op maatschappelijke dienstverlening teneinde eenieder in de mogelijkheid te stellen deze zinvolle confrontatie aan te gaan  Noodzaak structurele ondersteuning cultureel debat over verhouding individu en samenleving  Nadruk op zorg voor welzijn als vorm van culturele actie (cf. Freire)  Welzijnswerk = leren omgaan met diversiteit individuele aspiraties, en verschillen tussen individuele aspiraties en maatschappelijke verwachtingen  Samenlevingsopbouw = aanreiken van denkkaders en concepten, bv. interculturalisering, sociaal leren …

9 Participatie als effectuering optimum/ sociaal grondrecht  Verschillende invulling notie “welzijnsrecht” Optimumbenadering Welzijnsrecht = mogelijkheid collectieve ondersteuning behoeften als correctie op marktafhankelijkheid  Gekaderd in democratische belangenafweging  Nadruk op toegang tot / organisatie van voorzieningen Grondrechtenbenadering Welzijnsrecht = herdenken samenleving als maatschappelijk project vanuit recht op menswaardig bestaan als autonome waarde  Gekaderd in socialisatieconcept  Nadruk op reflexieve aandacht voor participatieproblemen waar mensen in concrete situaties mee geconfronteerd worden