Is de islam als godsdienst een rem op de integratie van moslims? Paul De Greef S.J.
1.1 Inleiding Vraagstelling Uitgangspunt Mijn stelling Mijn bronnen
1. Islam als religie in de integratieproblematiek 1.2 Inleiding 1. Islam als religie in de integratieproblematiek Probleem van de westerling: - God en religie zijn vraagtekens - Verschillende invulling van het begrip godsdienst
Oorzaken van dit verschil in de geschiedenis: 1.3 Inleiding Oorzaken van dit verschil in de geschiedenis: - begin - ontwikkeling - moderne tijd
• De eerste keer in de geschiedenis dat 1.4 Inleiding • De eerste keer in de geschiedenis dat moslims een minderheid zijn in een niet-moslim maatschappij → vandaar een probleem van integratie
2. Vier houdingen van moslims tegenover integratie: - niet willen integreren - niet durven - niet kunnen - niet mogen
2.1 Sommige moslims willen niet integreren Islamisten willen de wereld veranderen via de politiek met geweld zonder geweld mislukking van de politieke islam?
2.1 Sommige moslims willen niet integreren Fundamentalisten willen vooral religieus vernieuwen: eerst de islam, dan de wereld - Salafisten - Wahabieten
2.2 Veel moslims durven niet integreren De sociale controle is een rem De traditie is een rem De jongeren?
2.3 Veel moslims kunnen niet integreren Laag geschoold op algemeen niveau Laag geschoold in kennis van de islam Gevolg: vasthouden aan de traditie De jongeren?
Is de islam achterlijk? Schitterend verleden Verstarring in de huidige cultuur De Arabische component
2.4 De meeste moslims menen niet(s) te mogen veranderen Stelling: de reden voor dat ‘niet mogen’ ligt in hun opvatting van de openbaring Openbaringsgodsdiensten: een God die tot de mensen spreekt: godsbeeld godservaring openbaringsschrift
2.4.2 Niet(s) mogen veranderen Exclusief verticale en a-historische opvatting over openbaring
2.4.2 Niet(s) mogen veranderen De Koranfactor: - Allah’s letterlijk eigen woord - de te volgen weg
2.4.3 Niet(s) mogen veranderen Kenmerken van de openbaring: eenheid onveranderlijk onbetwijfelbaar allesomvattend
2.4.4 Niet(s) mogen veranderen Houding van de mens tegenover die openbaring - overgave of islam - gehoorzaam volgen van de voorgeschreven weg: de islamitische wet
Voorlopig besluit Islam als puur godsdienstige, koranische inspiratie is geen rem op integratie.
3.1 Culturele factoren als een rem Toch zijn er twee culturele factoren die een rem zijn: een te sterke wettische interpretatie van de Koran en veralgemening van lokale elementen een miskenning van de historische relativiteit van schrift en traditie
Elke godsdienst is cultuurgebonden: 3.2 Cultuurgebondenheid Elke godsdienst is cultuurgebonden: de historische context van zijn ontstaan de historische context van zijn schrift de historische context van de taal van die schrift de historische ontwikkeling van die taal de historische ontwikkeling van de traditie
3.3 Fundamentalisme? 1 de moslims belijden dat de koran het letterlijke eigen woord van God is de meeste moslims passen een letterlijke lezing en interpretatie toe op de teksten deze letterlijke lezing botst met de moderne benadering van oude teksten
de moslimsgemeenschap heeft recht op haar letterlijke lezing 3.3 Fundamentalisme? 2 de moslimsgemeenschap heeft recht op haar letterlijke lezing de gevolgen daarvan zijn meestal niet nadelig voor de moslims zelf deze lezing schept wel problemen voor de gehele samenleving
De letterlijke lezing leidt tot verstarring 3.3 Fundamentalisme? 3 De letterlijke lezing leidt tot verstarring Deze verstarring is een rem op integratie Mystieke belevingen en persoonlijke vroomheid houden de echte islam levend Geen botsing met het christendom, wel met de moderniteit
wel een rem op de integratie Conclusie De koranische islam als godsdienstige inspiratie hoeft geen rem te zijn op de integratie Culturele factoren zoals de letterlijke en wettische lezing van de teksten zijn - in hun gevolgen – wel een rem op de integratie