Paardkostuum Objectomschrijving Het is een paardkostuum gemaakt van karton. Het paard wordt over de persoon getild en laten zakken als het gat in het paard boven de persoon is. Het paard wordt aan de schouders gehangen door middel van een soort bretels. Deze bretels zitten gekruist zodat het paard niet afglijdt. Het paard is gemaakt in een vorm van papier-maché. Het heeft geen metalen constructie (armatuur) die bekleed is met papier-maché, maar waarschijnlijk is een plaat dik karton in een mal gedrukt. Het karton zou vochtig gemaakt kunnen zijn, zodat het soepeler werd en in de juiste vorm is gedroogd. Het exacte maakproces kon niet achterhaald worden. Het paard bestaat uit drie delen: hoofd en hals is een deel en het lichaam is een deel. Het zou gezien het verwachte maakproces logisch zijn als het lichaam ook uit twee helften zou bestaan, maar in het lijf is nergens een punt gevonden waar deze helften aan elkaar zouden zijn gemaakt. Doordat de buitenkant is beschilderd en de binnenkant met een textielgaas is bekleed, is een dergelijke verbinding niet (meer) te zien. De twee helften van het hoofd en de hals (links en rechts) zijn tegen elkaar geplakt. Op de mond, neus, voorhoofd, hals aan de voorkant en bij de manenkam is te zien aan de breuklijn dat het twee helften zijn geweest. Het paard is zeer natuurgetrouw vormgegeven. Vervaardiger: Onbekend. Herkomst: Onbekend. Het kostuum komt waarschijnlijk uit een theatervoorstelling. Datering: Onbekend. Waarschijnlijk jaren ’30 of ’40, gebaseerd op XRF-metingen. Afmetingen: 75/47 x 142 cm. Eigenaar: Theater instituut Nederland. TINcode: X171 Schadebeeld Voornamelijk stoot- en gebruiksschade: Scheuren in karton Deuken in karton Breuken in de verflaag Verflaag ontbreekt Leer van tuig zit los of ontbreekt Rozetten aan hoofdstel zijn vervormd Linkeroor ontbreekt Manen ontbreken Staart ontbreekt grotendeels Doek aan onderrand ontbreekt Constructie van hoofd en hals op het lichaam is verschoven door gewicht hoofd: kier Behandeling Droogreinigen Natreinigen: vochtig wattenstaafje (lauw water) Uitdeuken Verflaag consolideren Scheuren repareren Hiaten in karton en in de verflaag opvullen met Japans papier en eventueel filtreerpapier en afdekken met Japans papier (zie foto tijdens). Kier tussen hals en lichaam opvullen en afdekken met Japans papier Uitvouwen rozetten aan hoofdstel Aanvullen van staart en tuig Reconstrueren linkeroor van leer Retoucheren waar Japans papier is aangebracht Opbergmethode bouwen: tent van tyvek Onderzoek Literatuuronderzoek heeft niets opgeleverd. Daarom is besloten om een aantal metingen te doen om toch een datering aan het paard te kunnen geven: vezelanalyse, röntgenfoto’s, monstername van de verflaag en XRF-metingen. Conclusie: het paard stamt uit de jaren 30 of 40 van de vorige eeuw. Met name de XRF-metingen waren waardevol voor de datering. XRF heeft namelijk loodwit aangetoond in de verflagen. Loodwit is tot en met de tweede wereldoorlog in gebruik, daarna is het verboden vanwege de gezondheidsrisico’s. Het verfmonster heeft aangetoond dat de gebruikte verf een vrij goedkope verf is met veel vulstof ten opzichte van het pigment. De röntgenfoto’s hebben niet bijgedragen aan het vaststellen van de datering, maar heeft aangetoond waar de armatuur zit. Foto’s na restauratie en de berging Alexandra Nederlof PI-1 Papier Begeleider: Bas van Velzen September - november 2011 Voor Tijdens Na