Hooggevoeligheid, wat is dat? HSP VLAANDEREN Interactieve lezing Hooggevoeligheid, wat is dat? Ardooie, 4 november 2013 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Vlaamse Vereniging voor Hooggevoelige Personen VZW Informatie en consultatiecentrum – P. Van Duyseplein 12a – 9000 Gent – 0473/33.96.33 www.hspvlaanderen.be – info@hspvlaanderen.be – KBC 737-0195231-13 – ondernemingsnr. 0884-742-245
Wat is HSP? Gevoeliger dan gemiddeld HSP: Highly Sensitive Person (E. Aron) Centraal zenuwstelsel uiterst gevoelig-> fysieke component! Gevoeliger voor prikkels en indrukken, alles wordt vlugger teveel Prikkels van buitenaf Prikkels van binnenuit Snel overprikkeld raken Zich terugtrekken Ongecontroleerd handelen
Wat is HSP niet? Ziekte, aandoening Excuus om zich achter te verschuilen Probleem Kan problemen wel intenser maken
Wat is HSP? Persoonlijkheidskenmerk, karaktereigenschap Erfelijk 15 tot 20 % van de bevolking Veel gradaties Grote verschillen in intensiteit en beleving
Kenmerken Empathie / inlevingsvermogen Voelen mensen, dieren en planten aan Houden (te veel) rekening met anderen Handelen vanuit het gevoel Goede concentratie Bewust en intens leven Zeer intense emoties Creatief
Kenmerken Verborgen talenten Onderschatten zichzelf / worden onderschat Perfectionistisch Voelen zich vaak ‘abnormaal’ Dromen en fantaseren veel Snel en diep ontroerd
Kenmerken Nadenken over de diepere zin van het leven Zoeken naar authentiek contact en diepe verbondenheid Gevoelig voor sfeer Sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel Meer behoefte aan rust en ontspanning
3 soorten hooggevoeligheid Fysiek Psychisch / emotioneel Gevoelig voor veranderingen van omgeving / gewoontes
Fysieke gevoeligheid Lage pijngrens Maakt veelal niet vlug koorts Last van veel en hard lawaai Soorten stof niet kunnen verdragen, Allergieën Meer of andere reacties op medicatie dan gemiddeld
Psychische gevoeligheid Stemmingen van anderen aanvoelen en overnemen Gevoelig voor stemming en sfeer prikkelbaarheid Snel huilen Vlug overstuur raken Snel en hard schrikken, lange recuperatie nodig Makkelijk ontroerd
Gevoelig aan veranderende omgeving / gewoontes De kleinste veranderingen kunnen hen soms uit evenwicht brengen Angst voor onbekende mensen of situaties Angst voor alles wat nieuw is Moeilijk kunnen omgaan met onverwachte situaties
Overprikkeling: 2 mogelijke reacties Zich terugtrekken Bestempeld als verlegen, teruggetrokken, lijkt ‘autistisch’ Ongecontroleerd handelen Bestempeld als druk, onhandelbaar, lijkt ‘adhd’ Combinatie van beide gedragingen is ook mogelijk Als de overprikkeling verdwijnt, verdwijnt ook het gedrag
Hoe komt het dat er soms problemen ontstaan Als kind: aangepast aan je omgeving Aanpassen = weggedreven van je kern Binnen- en buitenkant functioneren verschillend: je hebt je afgesplitst! Jezelf weggecijferd Vervreemding van zichzelf
Hoe komt het dat er soms problemen ontstaan Over je grenzen (laten) gaan Laag zelfbeeld Te weinig basisveiligheidsgevoel Constante strijd om te overleven Ziekte
Stress - Gerelateerde Aandoeningen Hooggevoeligheid is gelinkt met CVS Fibromyalgie Depressie Burn-Out Eetstoornissen Zelfdoding => Zie ook Boeken / Onderzoek van Elaine N. Aron (universitair docent psychologie en psychotherapeute)
Signalen? Psychosomatische klachten, hoofdpijn, buikpijn, vermoeidheid, slaapproblemen, spijsverteringsproblemen, … Gevoel van tekortkoming: overcompenseren! Driftaanvallen: woede-uitbarstingen als overreactie: je hebt jezelf niet in de hand
Signalen? Creëert eigen wereld, zoekt beschutting in droomwereld Structuur wordt chaos Het gevoel alles geprobeerd te hebben, maar niets helpt Je haakt af
Wat je kunt doen: Zorgen dat je niet in de weerstandsfase terecht komt door voor jezelf te zorgen. Meer rustmomenten Andere job / minder uren Hulp vragen (vb. huishouding) Stoppen als je merkt dat je overprikkeld geraakt
Wat je kunt doen: Negatieve denkpistes vervangen door positieve Focus leggen op wat goed gaat Cursussen: hooggevoeligheid en zelfzorg Assertiviteit voor hooggevoeligen mindfulness
Omgaan met jezelf Ieder mens is uniek en heeft z’n eigen tempo, ritme Wie ben ik? Hoe zit ik in elkaar? Waarom voel ik me anders? Wat is er anders? Met wie vergelijk ik mezelf?
Omgaan met jezelf Jezelf leren kennen, terug contact maken met je kern Signalen van stress herkennen en maatregelen nemen Zoeken naar jezelf, zoeken naar wat jou ontspanning en heling brengt
Wat werkt helend Regelmatige levensstijl, Relaxatie en rustmomenten inbouwen Lichamelijk contact: knuffels, massage Creativiteit leren ontplooien Op zoek gaan naar jouw verborgen talenten Leren doseren Gun jezelf een time-out Situaties vanuit een ander standpunt bekijken, positieve denkpistes Zoek gelijkgestemden (cocon, praatkaffees) Wees je bewust van wat je lichaam je vertelt!
Wees alert voor: Je te sterk inleven in anderen Verkeer interpreteren en verkeer geïnterpreteerd worden vanuit je gevoeligheid Perfectionisme, uitstelgedrag (vanuit faalangst) Gewoon goed is goed genoeg Verslavingen Leer je eigen valkuilen kennen
Altijd welkom op onze websites www.hspvlaanderen.be www.jeshuis.be veroniek@jeshuis.be