Klinische diagnostiek van aan autisme verwante stoornissen H.M.P. van Leeuwen A.P.A.M. stockmann

Assessment ten behoeve van categorale classificatie Diagnostische informatieverwerving kind die pervasieve ontwikkelingsstoornis heeft kunnen classificeren Pervasieve ontwikkelingsstoornissen ontdekken en afgrenzen van andere stoornissen Anamnese Kinderpsychiatrisch onderzoek (Thuisobservatie en schoolobservatie)

Soorten anamesen Speciële anamnese Aanmeldingspunten De hulpvraag Feitelijk gedrag van kind navragen voordoen Ontwikkelingsanamnese Chronologisch Verschillende ontwikkelingsdomeinen uit diepen Wanneer en waarover ze zich zorgen maken Eerder signalen In het kader autisme verwante stoornissen vooral aandacht voor: - Spraak-taalontwikkeling - Spelontwikkeling - Socialisatie - Motoriek - Stereotiepe repetitieve patronen

Soorten anamesen Familieanamnese Genetische bijdrage Navragen bij familie naar aandoeningen meer bepaald: - Pervasieve ontwikkelingsstoornissen of ander cognitieve stoornissen - Stofwisselingsziekten en neurologische ziekten - Schizofrenie, aandachtstekortstoornissen en ticstoornissen

Het kinderpsychiatrisch onderzoek Observatie Contactgroei beoordelen De kinderen moeten zich op hun gemak voelen problematiek vaak meer zichtbaar Spelkamerobservatie Spelniveau Creativiteit Flexibiliteit Verbale interacties Motoriek onderzocht Eenvoudige opdrachten zoals hinkelen. Onvoldoende probleemgedrag kunnen waarnemen Thuisobservatie Observatie in klas

Meerassige classificatie Stappenplan Stap 1: is er sprake van een vertraagde en afwijkende taalontwikkeling? Stap 2: Contactstoornis? => Aanwezig, kijken of de gedragsproblemen passen bij de criteria. Stap 3: vaststellen van het niveau van intellectueel functioneren Stap 4: Is er sprake geweest van een periode van normale ontwikkeling? Weergegeven in beslisboom

Aanvullende diagnostiek Symptomen met belangrijke prognostische waarde Achterblijvende taalontwikkeling Mentale retardatie Niveau cognitieve vaardigheden Psychologische onderzoek intelligentietest IQ & profiel belangrijk Frith en Baron-Cohen: afwezigheid theory of mind = centraal tekort Ozonoff en McEvoy : tekorten in centraal executieve functie = onderliggend tekort Test : vb .Wisconsin Cardscoring Test Probleemoplossingsvaardigheden

Aanvullende diagnostiek Volledig neurologisch onderzoek neuropsychologische vaardigheden Cognitief vlak belangrijk voor behandeling vb. taalprobleem gebruik visuele ondersteuning Rourke: syndroom ‘non-verbale Learning Disabilities’ Omgekeerde vaardigheidsprofiel: visue-ruimtelijk =probleem dus verbale ondersteuning Taalontwikkeling testen Taaltest voor kinderen: de ‘Reynell’ Woordenschattest: ‘Jans & Albrecht’ Token-test Denkstoornissen The Kiddie Formal Thought Disorder Story Game

Aanvullende diagnose Sociale intelligentie De Sociale Interpretatie Test Motorisch problemen = ernstig Testbatterijen: Oseretski en HMKTK Fijne motoriek: schrijfpatronen-toets of neuropsychologische taak Aandacht : specifieke groep van aandachtstoornissen zonder hyperactivieit Vaker leerstoornissen Belangrijk : specifieke stoornissen in de aandacht te testen Veel kenmerken van de criteria Gestandaardiseerde vragenlijsten en schalen voor de diagnostiek autisme Nederland : AUTI-R-schaal en CARS Internationaal: Vineland Adaptive Behaviors Scales Voordeel= kwantitatief uitgangspunt

Medisch onderzoek Lichamelijke screening +medische anamnese + standaardonderzoek van gehoor en zicht = zinvol Erfelijke afwijkingen zoals fragiel x syndroom Chromosonaal onderzoek Ernstige mentale retardatie + spraak-taalproblemen+ motorische problemen+ epilepsie/ verdachte amamnese Neurlogisch onderzoek

Diagnosestelling De verschillende bevindingen geïntegreerd Theorie van het individuele Behandelplanen evaluatiecriteria opgesteld