Investeren in sociale mobiliteit en emancipatie Dirk JACOBS dirk.jacobs@ulb.ac.be Brussel, 25 oktober 2012 Inspraak- en bevragingstraject VGC, Brussel, KVS

Bevorderen sociale mobiliteit en emancipatie Samenleven in Brussel staat onder druk door socio-demografische uitdagingen -> groeiende sociale dualisering -> toename etnisch-culturele diversiteit -> demografische groei «  Vlaanderen [beoogt] een meritocratische samenleving, een samenleving dus waar elk talent tot zijn recht komt, ongeacht achtergrond, geslacht, overtuiging of welke andere kenmerken ook » (Beleidsnota Smet, 2009) Rol Stedenfonds en VGC in Brusselse context ? Sociale mobiliteit en emancipatie is een individuele en collectieve uitdaging

Kansarme wijken 2001

% werkzoekend 2001

% actieve bevolking op zoek naar eerste job 2001

% woningen zonder basiscomfort 2001

Objectieve kansenpositie onderwijs Sociaal- economische status en resultaten lezen PISA 2009 R=0.420 (R2=0.176)

Objectieve kansenpositie onderwijs % onder niveau twee – minimumnorm (PISA 2009) 28,5% (SE=3,7)‏ 41,30% (SE=5,6)‏ nieuwkomers 32,20% (SE=4,5)‏ 32,60% (SE=3,7)‏ Tweede generatie 11,20% (SE=1)‏ 17,20% (SE=1,3)‏ autochtonen Vlaamse Gemeenschap Fédération Wallonie-Bruxelles Jacobs, D. & Rea, A. (2011) "Verspild talent. De prestatiekloof in het secundair onderwijs tussen allochtone en andere leerlingen volgens het PISA-onderzoek 2009", Brussel: Koning Boudewijnstichting, 98 p. (ISBN 978-90-5130-749-8)

Mogelijke speerpunten beleid Individuele emancipatie via taalvaardigheid en kwaliteit onderwijs Kinderopvang (voldoende capaciteit, laagdrempelig) Capaciteit scholen Inschrijvingsbeleid scholen (fair, sociale mix) Profiel en carrière leerkrachten in Brussel Inburgeringstrajecten Collectieve emancipatie Allochtoon verenigingsleven als partner Brede school als draaischijf wijk (opvang, sport, buurtwerking) Collectieve voorzieningen: bijvoorbeeld kwalitatief wonen

Uitdagingen Brusselse institutionele context Brussels institutioneel kluwen: Samenwerking over institutionele breuklijnen heen, streven naar synergieën (bv. wijkcontracten, woonbeleid), minstens goede communicatielijnen Bevoegdheidsverdeling en versnippering geen excuus voor niet anticiperen demografische groei en impact op de stad Politieke context en band met Vlaamse Gemeenschap: Inzetten op positie, status en functionaliteit van het Nederlands (geen Vervlaamsingsmachine maar instrument van soft power plus opnemen verantwoordelijkheden in hoofdstad)