Sociale Situatieschets SERR-RESOC Meetjesland, Leiestreek en Schelde Steunpunt Sociale Planning, Provincie Oost-Vlaanderen

Situering Sociale planning biedt ondersteuning bij het plannen, opvolgen, evalueren van lokaal, regionaal, provinciaal, sectoraal en intersectoraal beleid inzake welzijn en gezondheid. aanbod organisaties, diensten en voorzieningen aanbod cijfermateriaal i.h.k.v. beleidsplanning deskundigheidsbevordering en ondersteuning op maat De sociale situatieschets biedt vaststellingen en toont tendenzen, maar maakt geen interpretaties.

5 thematische delen 1. Demografie 2. Doelgroepen: kinderen en jongeren, ouderen, personen met een handicap, etnisch-culturele minderheden 3. Arbeid en tewerkstelling 4. Wonen 5. Kwetsbaren

Opbouw 1. Tabellen met indicatoren 2. Beschrijving van de gebruikte indicatoren 3. Visualisatie van de indicatoren op kaart 4. Start vanuit algemeen beeld Oost-Vlaanderen 5. Inzoomen op regio en/of gemeente 6. Conclusies 7. Bronnen

Gebiedsindelingen GemeenteType AalterVerst. platt. gem. met industr. act. en demogr. groei AssenedeLandelijke gemeente met sterke demografische groei De Pinte Residentiële randgemeente met hoge inkomens Deinze Verst. platt. gem. industr. act. en demogr. groei Eeklo Middelgrote stad Gavere Woongemeente in landelijke zone Kaprijke Landelijke gemeente met sterke demografische groei Knesselare Landelijke gemeente met sterke demografische groei Lovendegem Woongemeente in landelijke zone Bron: Dexia, Sociaaleconomische typologie van de gemeenten 2003

Gebiedsindelingen GemeenteType Maldegem Landelijke gemeente met sterke demografische groei Nazareth Woongemeente in de stadsrand Nevele Woongemeente in landelijke zone Sint-Laureins Kleine agrarische gemeente Sint-Martens-Latem Residentiële randgemeente met hoge inkomens Waarschoot Weinig versted. gemeente met demogr. achteruitgang Zomergem Landelijke gemeente met sterke demografische groei Zulte Landelijke en agrar. gem. met industr. activiteit

Stellingen voor de regio Meetjesland, Leiestreek en Schelde “Het bevolkingsaantal stijgt veel minder sterk dan gemiddeld tussen 2010 en 2030 in O-Vlaanderen.” “Het aantal alleenstaanden t.o.v. het totaal aantal private huishoudens is lager dan gemiddeld in O-Vlaanderen.” “Het aantal leerlingen in buitengewoon onderwijs (kleuter, lager, secundair) ligt lager tot veel lager dan gemiddeld in O-Vlaanderen.” “De activiteitsgraad en de werkzaamheidsgraad ligt hoger dan gemiddeld in O-Vlaanderen. De werkloosheidsheidsgraad en de jobratio ligt lager dan gemiddeld in O-Vlaanderen.”

Stellingen voor de regio Meetjesland, Leiestreek en Schelde “MLS scoort lager tot veel lager dan gemiddeld op het aantal laaggeschoolden en/of langdurig werklozen dan gemiddeld in O- Vlaanderen.” “Het aantal woongelegenheden gebouwd na 1990 en na 2000 ligt veel hoger dan gemiddeld in O-Vlaanderen.” “Het percentage onbebouwde oppervlakte ligt hoger dan gemiddeld in O-Vlaanderen.”

Deel 1 Demografie (pg 24-67) 1. Totale bevolking naar leeftijdsopbouw en geslacht 2. Bevolkingsaantal evoluties Evolutie tussen 2000 – Bevolkingsdichtheid 4. Demografische coëfficiënten 5. Natuurlijk saldo 6. Verhuisbewegingen 7. Private huishoudens en hun kenmerken Algemeen Focus op Deinze: alleenstaanden, gezinnen met kinderen en éénoudergezinnen

t/m 18 jaar19 t/m 5960 plusTOTAAL %0-18 jaar%19-59 jaar%60+ Aalter ,62%54,68%23,70% Assenede ,87%54,32%25,81% De Pinte ,68%53,25%26,07% Deinze ,82%54,53%24,65% Eeklo ,75%53,19%27,06% Gavere ,24%56,49%23,27% Kaprijke ,38%53,83%25,79% Knesselare ,55%54,15%25,30% Lovendegem ,68%51,57%28,75% Maldegem ,39%54,17%25,44% Nazareth ,75%54,38%24,87% Nevele ,27%54,50%23,23% Sint-Laureins ,65%53,63%26,73% Sint-Martens-Latem ,87%51,44%28,69% Waarschoot ,19%54,88%25,93% Zomergem ,86%53,41%26,74% Zulte ,34%56,86%21,80% Totaal MLS ,53%54,24%25,24% Totaal Oost-Vlaanderen ,71%55,19%24,10% Demografie - bevolkingsopbouw

ontgroening: = de 0-19 jarigen/totaal van de bevolking ontgroening Daling van het aantal jongeren in een maatschappij (naast, b v, de vergrijzing) vergrijzing: = som(65-69jarigen:100+)/totaal van de bevolking vergrijzing ontwikkeling waarin het aantal van de ouderen in de totale (beroeps)bevolking toeneemt; situatie waarin het aantal ouderen groot is en het aantal jongeren afneemt verzilvering: = 80+/totaal verzilvering groene druk: = 0-19jarigen/som(20-24 jarigen:60-64 jarigen) Groene druk De verhouding tussen het aantal personen van 0 tot 20 jaar en het aantal personen van 20 tot 65 jaar. grijze druk: = som(65-69 jarigen:100+)/som(20-24 jarigen: jarigen Grijze druk De verhouding tussen het aantal personen van 65 jaar of ouder en het aantal personen van 20 tot 65 jaar. witte druk: = 80+/som=(20-24 jarigen:60-64jarigen) Witte druk ontgroening: = de 0-19 jarigen/totaal van de bevolking ontgroening Daling van het aantal jongeren in een maatschappij (naast, b v, de vergrijzing) vergrijzing: = som(65-69jarigen:100+)/totaal van de bevolking vergrijzing ontwikkeling waarin het aantal van de ouderen in de totale (beroeps)bevolking toeneemt; situatie waarin het aantal ouderen groot is en het aantal jongeren afneemt verzilvering: = 80+/totaal verzilvering groene druk: = 0-19jarigen/som(20-24 jarigen:60-64 jarigen) Groene druk De verhouding tussen het aantal personen van 0 tot 20 jaar en het aantal personen van 20 tot 65 jaar. grijze druk: = som(65-69 jarigen:100+)/som(20-24 jarigen: jarigen Grijze druk De verhouding tussen het aantal personen van 65 jaar of ouder en het aantal personen van 20 tot 65 jaar. witte druk: = 80+/som=(20-24 jarigen:60-64jarigen) Witte druk Ontgroening:de 0-19 jarigen / totaal van de bevolking Vergrijzing:som (65-69jarigen tm100+) / totaal van de bevolking Verzilvering80+ / totaal van de bevolking Groene druk0-19jarigen / som (20-24 tm jarigen) Grijze druksom (65-69 jarigen tm100+) / som (20-24 tm jarigen) Witte druk80+/som (20-24 tm jarigen) Demografie - definities

Aalter index index Totaal , , , , , , , , , , , ,698 Oost-Vlaanderen , ,066 Ontgroening23%21%0,92020%0,882 Vergrijzing18%21%1,20026%1,465 Verzilvering5%6%1,2998%1,645 Groene druk39%37%0,94738%0,975 Grijze druk30%37%1,23549%1,618 Witte druk8%11%1,33815%1,817

Totaal MLS index index Aalter , ,03 Assenede , ,02 De Pinte , ,01 Deinze , ,11 Eeklo , ,06 Gavere , ,09 Kaprijke , ,04 Knesselare , ,04 Lovendegem , ,97 Maldegem , ,06 Nazareth , ,08 Nevele , ,08 Sint-Laureins , ,01 Sint-Martens-Latem , ,95 Waarschoot , ,94 Zomergem , ,98 Zulte , ,04 Totaal MLS , ,04 Oost-Vlaanderen , ,07

Enkele vaststellingen Waarschoot kent het kleinste aandeel 0 tot en met 18 jarigen in de bevolking. Zulte kent het grootste aandeel bevolking in de beroepsactieve leeftijd. In Sint-Martens-Latem en Lovendegem bevindt zich een relatief laag aandeel van de bevolking in de beroesactieve leeftijd. Eeklo, Lovendegem en Sint-Martens-Latem kennen het grootste aandeel 60- plussers. In Zulte is dit aandeel relatief laag. Het arrondissement Eeklo kent het grootste aandeel oudere populatie in Oost-Vlaanderen (+ 26%).

Enkele vaststellingen In vrijwel alle gemeenten stijgt het bevolkingsaantal tussen 2010 en 2030, uitgezonderd in Waarschoot, Zomergem, Lovendegem en Sint-Martens- Latem. Sint-Martens-Latem is de gemeente waar de daling van het aantal jongeren (0 tm 18 jaar) het grootste zal zijn. Ondanks de algemene bevolkingstoename neemt de bevolking in de beroepsactieve leeftijd af; de grootste daling merken we op in Waarschoot. De bevolking stijgt het zwakste in het arrondissement Eeklo, bekeken op Oost-Vlaams niveau.

Deel 2 Doelgroepen 1. Kinderen en jongeren Aantal Nationaliteit Demografische coëfficiënten: groene druk en doorstromingscoëfficiënt Evoluties 2000 – 2010 – 2030 Onderwijssituatie: basis en secundair onderwijs Aantal leerlingen, leerlingenstromen schoolse vertraging Kinderopvang: Oost-Vlaanderen en Wetteren Jongeren met een maatregel Overzicht aanbod

Doelgroepen (2) 2. Ouderen Aantal ouderen Aandeel ouderen / totale bevolking Bevolkingscoëfficiënten Evolutie aantal ouderen in verleden en toekomst Focus op Berlare Financiële tegemoetkomingen Focus op regio Waas & Dender: voorzieningsaanbod

Doelgroepen (3) 3. Personen met een handicap (pmah) Aantal personen met een handicap – Vlaams Agentschap Personen met een Handicap – Directie generaal personen met een handicap Aantal zorgvragers vs het aanbod per zorgvorm Minderjarigen, meerderjarigen Niet-Werkende Werkzoekenden (NWWZ) pmah geslacht, leeftijd, studieniveau, werkloosheidsduur Tegemoetkomingen aan pmah Gerechtigden verhoogde kinderbijslag Onderwijs: kleuter, lager, secundair Toegankelijkheid: aangepaste diensten, speelpleinen

Doelgroepen (4) 4. Etnisch-culturele minderheden Aantal en aandeel niet-Belgen Nationaliteiten Nieuwkomers: aantal, aandeel en nationaliteit Focus op Lokeren Aantal vreemdelingen / aantal niet-werkende werkzoekenden (NWWZ)

Deel 3 Arbeid en Tewerkstelling 1. De arbeidsmarkt in absolute cijfers 2. De arbeidsmarkt in ratio’s 3. De niet-werkende werkzoekenden (NWWZ): evolutie en geslacht 4. Focus op arrondissement Oudenaarde Voorstelling, evolutie, geslacht, jongeren, laaggeschoolden, langdurig WZ

Deel 4 Wonen 1. Evolutie gemiddelde prijs bouwgronden 2. Evolutie gemiddelde prijs vastgoed 3. Huurpatrimonium sociaal huurstelsel 4. Ouderdom van de woningen 5. Focus op Meetjesland 5.1. korte voorstelling 5.2. Bodembezetting 5.3. Aantal en types woongelegenheden 5.4. Ouderdom van de woongelegenheden 5.5. Eigenaars versus huurder

Deel 5 Kwetsbaren 1. Inkomens: fiscaal, evolutie Focus op stad Aalst 2. Sociale bijstand 3. Tegemoetkomingen i.h.k.v. gezondheidszorg 4. Huishoudens in een kwetsbaardere positie 1. Alleenstaanden 2. Eénoudergezinnen 3. Kwetsbare huishoudens, focus op Zottegem 4. Geboorten in kansarme gezinnen 5. Laaggeschoolden en langdurig werklozen 6. Niet-Belgen met een nationaliteit bij geboorte van een land met laag of medium HDI 7. Kwetsbaarheid in de schoolsituatie 1. Leerlingenkenmerken in het Gelijke OnderwijsKansen (GOK) 2. Leerlingen met een risicoschoolloopbaan Voorstelling, evolutie, geslacht, jongeren, laaggeschoolden, langdurig WZ