Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen www.milieukoopwijzer.be Internetgids over milieuvriendelijke producten voor scholen, lokale besturen en administraties Wat is de Milieukoopwijzer? Het is een on-line aankoopgids voor milieuvriendelijke producten van de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw. De doelgroepen van deze site zijn scholen, lokale besturen en administraties. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Voortzetting van project www.schoolkoopwijzer.be Doel: wegnemen hinderpalen milieuzorg Concrete productinformatie voor 7 productgroepen Wat is de Milieukoopwijzer? Het is een on-line aankoopgids voor milieuvriendelijke producten van de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw. De doelgroepen van deze site zijn scholen, lokale besturen en administraties. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Op de openingspagina ziet u zes ingangen: Voor lokale besturen (steden, gemeentes en provincies) Voor Vlaamse administraties en overheidsinstellingen voor scholen, hier is informatie voor schooldirecties en leerkrachten te vinden voor leerlingen, een eigen ingang omdat zij vaak een belangrijke rol spelen bij het invoeren van milieumaatregelen op school en omdat zij beter op een gepaste manier aangesproken worden (vlotter, speelser) voor leveranciers, hier kunnen bedrijven informatie vinden over hoe ze zichzelf, hun producten of wijzigingen kunnen opgeven voor bezoekers, met een toelichting voor al wie niet tot de bovenstaande categorieën behoort We klikken hier op de ingang die bedoeld is voor scholen en komen zo op de startpagina voor de scholen terecht.

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Startpagina voor lokale besturen Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Startpagina voor scholen Bij elk profiel hoort een ander kleurenpalet. Hier zie je deze voor scholen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Menu links: Productinfo: groen Algemene info: oranje De menu links geeft een overzicht van wat allemaal op de site te vinden is. Zoals de kleuren duidelijk maken zijn er twee soorten menu-items: algemene onderdelen (in het oranje) en informatie per productgroep (in het groen). Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Algemene info - vooraf Waarom Milieuzorg? Belang van milieuzorgsystemen Milieuzorgprogramma’s: Samenwerkingsovereenkomst Project Interne Milieuzorg Vlaamse overheid MOS-programma’s Vlaamse overheid en provincies Voorbeelden van scholen, lokale besturen en administraties Als eerste kan geklikt worden op het oranje Waarom Milieuzorg? Hier is informatie te vinden over het belang van milieuzorgsystemen, worden de programma’s voor milieuzorg op school van de Vlaamse overheid en de provincies voorgesteld, net als de samenwerkingsovereenkomst tussen de Vlaamse Overheid en de lokale besturen en het project Interne Milieuzorg bij de Vlaamse overheid Er komen enkele voorbeeldpraktijken uit verschillende scholen, lokale besturen en administraties aan bod. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo Drank & dranktoestellen Papier & papierwaren Schoolmateriaal Maaltijden & tussendoortjes Schoonmaakmiddelen Vanaf 2005: Water & verlichting Vervolgens komen de productgroepen: drank & dranktoestellen, papier & papierwaren, schoolmateriaal, catering & tussendoortjes en schoonmaakmiddelen. Vanaf 2005 worden 2 nieuwe productgroepen gebracht, namelijk water en verlichting. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - rangorde Rangorde binnen product-groepen Aangeduid met duimpjes Om een idee te geven van de minst milieubelastende keuzes stelde de Bond Beter Leefmilieu per productgroep een rangorde op: welke keuzes zijn het meest verantwoord en waarom? Om de milieuvoorkeuren aan te duiden, maken we gebruik van opgestoken duimpjes. Hoe meer duimpjes, hoe minder milieuschadelijk de betreffende keuze is. De rangorde is het vertrekpunt voor wie zijn aankoopbeleid onder handen wil nemen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Drank-producten & -toestellen Rangorde Geen transport, verpakkingen of koeling: leidingwater (drinkfonteinen, kannen water) Tapsystemen, drinkbussen en drinkbekers Retourflessen Flessenautomaten, terugnameautomaten Vermijden: wegwerpverpakkingen De eerste productgroep vormen de drankproducten en dranktoestellen. Rangorde bij drank: Op de eerste plaats staan systemen waarbij noch transport, noch verpakkingen, noch koeling komt kijken, zoals bij het gebruik van kannen met water die in glazen worden uitgeschonken, maar ook zoals de drinkwaterfonteintjes die rechtstreeks en zonder gebruik van een beker of glas koel water schenken voor een onbeperkt aantal drinkers. Tweede keuze zijn tapsystemen, drinkbussen en drinkbekers. De eerste omdat er gebruik wordt gemaakt van grootverpakkingen, in de meeste gevallen in combinatie met leidingwater. Herbruikbare drinkbussen en drinkbekers zijn tweede keuze voor zover ze gevuld worden vanuit herbruikbare grootverpakkingen en/of met leidingwater, omdat ze zo het gebruik van wegwerpverpakkingen en ook van herbruikbare portieverpakkingen overbodig maken. Derde keuze zijn tenslotte de herbruikbare portieverpakkingen, beter bekend als retourflessen. In aansluiting bij deze flessen gaat de Schoolkoopwijzer ook in op drankautomaten en terugnameautomaten voor retourflessen. Ook omtrent deze toestellen zijn er nogal wat vragen. Tenslotte wordt kort vermeld welke drankproducten vanuit milieuoogpunt af te raden zijn: wegwerpverpakkingen, of ze nu uit glas, kunststof, brik of blik gemaakt zijn, net als alle milieusparende systemen indien gebruikt worden in combinatie met wegwerpverpakkingen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Rangorde drank Op de site ziet de rangorde er zo uit. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Drank Per drankproduct: Milieuvoordelen (motivatie) Veelgestelde vragen Voorbeeldinstellingen Merken & Leveranciers In de menu links komen alle zonet vermelde keuzes opnieuw voor. Voor alle producten kunnen (op enkele uitzonderingen na) telkens vier keuzes gemaakt worden: Bij elk product staat onder Milieuvoordelen een inleidende tekst met een motivatie waarom u voor deze optie zou moeten kiezen. Bij Veelgestelde vragen worden praktische vragen beantwoord en eventuele vooroordelen weerlegd. (vb. gaan drinkfonteintjes niet roesten wanneer ze buiten in de regen staan?, waar kunnen scholen subsidies ervoor krijgen?) Onder Voorbeeldinstellingen is plaats voorzien voor scholen of besturen die deze keuze reeds maakten. Tenslotte worden voor de producten lijsten gegeven van merken die op de markt zijn en adressen van hun leveranciers (Merken & Leveranciers). Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Drank Merkenlijst drinkwater-fonteinen Hier ziet u de lijst met merken van drinkwaterfonteinen Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Drank Productfiche drinkwater-fontein: detailgegevens van product adressen van verschillende leveranciers Door in de lijst van merken te klikken op de merknaam komt men op een productfiche terecht waarop meer gegevens over het product en de adressen van de leveranciers te vinden zijn. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Drank Leverancierfiche: contactgegevens overzicht van aangeboden producten Wanneer men in de producfiche doorklikt op de leverancier, krijgt men een leverancierfiche met een overzicht van alle producten die deze leverancier te bieden heeft. Hier vindt de school alle nodige gegevens om de leverancier te contacteren of door te klikken naar diens website. Het is door het geven van dit soort praktische en onmiddellijk bruikbare informatie op fiches en in lijsten dat de Schoolkoopwijzer hoopt scholen tot hulp te zijn bij hun ecologisch aankoopgedrag. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Papier & papierwaren Welke papierwaren? Kopieerpapier Gekleurd papier Schriften Enveloppen Examenpapier Cursusblokken Schoolagenda’s Kaftpapier Ringmappen Tekenpapier De tweede productgroep zijn papier- en papierwaren. Zo gaat BBL na welke merken kopieerpapier, gekleurd papier, schriften, enveloppen, examenpapier, cursusblokken, schoolagenda’s, kaftpapier, ringmappen en tekenpapier aan die criteria voldoen. Schoolagenda’s en examenpapier worden enkel gepresenteerd bij de scholen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Papier Rangorde Voorkeur: Met Blauwe Engel label 100% postconsumptie gerecycleerd Ongebleekt of TCF-gebleekt Vermijden: ECF- of chloorbleking Voor papierwaren stelde BBL eveneens een rangorde op: papierwaren uit 100% postconsumptie gerecycleerd papier en ongebleekt of TCF-gebleekt (zonder chloorderivaten) verdienen de voorkeur. Wanneer ze daarbij bovendien voldoen aan het Blauwe Engel keurmerk (een streng Duits milieulabel) zijn ze eerste keuze. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Productinfo - Papier Veelgestelde vragen over kopieerpapier Hier als voorbeeld ook nog de veelgestelde vragen over kopieerpapier. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – School- / bureaumateriaal Welke schoolmaterialen? Vulpennen & balpennen Inktpotten Vulpenconvertoren Potloden & vulpotloden Potloodmines Potloodslijpers Gommen Scharen Stiften Meetlatten Correctiemiddelen Zonne-rekenmachines Lijm Kleefband De derde productgroep zijn de school- of kantoormaterialen. De website vermeldt vulpennen, balpennen, inktpotten, vulpenconvertoren, potloden, vulpotloden, mines, potloodslijpers, gommen, scharen, stiften, meetlatten, correctiemiddelen, zonne-rekenmachines, lijm en kleefband. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - School- / bureaumateriaal Rangorde Per product verschillend Criteria: herbruikbaar, geen schadelijke stoffen, minst schadelijke materialen, onverpakt of grootverpakking, monomaterialen Milieusparend bureaugerief bestaat uit duurzame en herbruikbare materialen of uit materialen met een minder milieuschadelijke samenstelling. De rangorde is per product verschillend. Kies voor schrijfwaren, correctiemiddelen en ander bureaugerief materialen: die opnieuw bruikbaar of navulbaar zijn (vb. een navulbaar potlood, navulstiften) waarbij de gehanteerde oplosmiddelen, bewaarmiddelen, kleurstoffen geen schadelijke stoffen bevatten (vb. lijm met water of ethanol als oplosmiddel, stiften met kleurstoffen die zijn toegelaten in voeding) die zijn samengesteld uit de minst milieuschadelijke materialen voor de betreffende toepassing (vb. een potloodslijper of een lat uit hout) die onverpakt zijn of in een grootverpakking zitten (vb. losse potloden in plaats van apart verpakte of inkt voor de vulpen uit een inktpot in plaats van inktpatronen) die bij voorkeur slechts uit een materiaalsoort bestaan (monomaterialen, vb. scharen volledig uit metaal) Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - School- / bureaumateriaal Rangorde potloden: Navulbaar Ongelakt en ongeverfd Vermijden: gelakt, geverfd, wegwerp-vulpotlood Bij wijze van voorbeeld geven we hier de rangorde voor potloden weer. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - School- / bureaumateriaal Merkenlijst correctie-middelen Per bureaumateriaal komen ook de onderdelen merken, leveranciers en veelgestelde vragen voor. Hier als voorbeeld de merken correctiemiddelen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Maaltijden & Tussendoortjes Wat komt aan bod? Warme maaltijden: zelf bereid met cateraar met traiteur Soep- & broodmaaltijden Fruit en hartige tussendoortjes De vierde productgroep wordt gevormd door de maaltijden & tussendoortjes. Zowel warme maaltijden die door de school, lokaal bestuur of administratie zelf bereid worden als geleverd door een cateraar of traiteur komen aan bod. Ook worden tips gegeven voor soep- en/of brood(jes)maaltijden en voor zoete tussendoortjes en fruit. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Maaltijden & Tussendoortjes Milieucriteria: afvalarme verpakkingen uit biologische teelt ggo-vrij vleesarm energiezuinig seizoen- en streekgebonden Voor de rangorde bestaat de eerste keuze van de koopwijzer uit maaltijden, maaltijdingrediënten & tussendoortjes die: afvalarm verpakt zijn (grootverpakking of retourverpakking) uit biologische teelt ggo-vrij Vleesarm (vegetarische maaltijden) Energiezuinig (koeling en transport beperken) seizoen- en streekgebonden Voor de volgende keuzes in de rangorde vallen telkens een of meerdere criteria weg. Het criterium omtrent de verpakkingen is echter noodzakelijk. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Maaltijden & Tussendoortjes Geen productlijsten, wel adreslijsten: Traiteurs en cateraars van milieusparende maaltijden Leveranciers aan grootkeukens van ingrediënten & tussendoortjes in grootverpakking, biologisch en/of vegetarisch In deze rubriek komen geen productlijsten voor (dat zou onbegonnen werk zijn). Wel zijn er lijsten van leveranciers opgenomen. Enerzijds gaat het om leveranciers van maaltijden (traiteurs & cateraars), anderzijds om leveranciers die ingrediënten aan grootkeukens leveren, die milieusparende maaltijden, ingrediënten en tussendoortjes leveren. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Maaltijden & Tussendoortjes Hier de lijst van toeleveranciers aan grootkeukens: In deze rubriek komen geen productlijsten voor (dat zou onbegonnen werk zijn). Wel zijn er lijsten van leveranciers opgenomen. Enerzijds gaat het om leveranciers van maaltijden (traiteurs & cateraars), anderzijds om leveranciers die ingrediënten aan grootkeukens leveren, die milieusparende maaltijden, ingrediënten en tussendoortjes leveren. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo – Maaltijden & Tussendoortjes Op de leveranciersfiche: de ingrediënten Op de leveranciersfiche van zo’n leverancier kan je zien wat voor producten hij levert. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - Schoonmaakmiddelen Welke? Allesreiniger Vloerreiniger Handafwasmiddel Vaatwasmiddel Sanitairreiniger WC-reiniger Schuurmiddel Schoonmaakmiddelen zijn de vijfde productgroep. De schoonmaakmiddelen die aan bod komen zijn: allesreiniger, vloerreiniger, handafwasmiddel, vaatwasmiddel, sanitairreiniger, WC-reiniger en schuurmiddel. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - Schoonmaakmiddelen Criteria Afbreekbaarheid in aërobe & anaërobe omstandigheden Toxiciteit voor het waterleven Huidvriendelijkheid Van hernieuwbare oorsprong Aandeel & soort verpakking Vermeldingen op de verpakking De criteria die komen kijken bij het bepalen van milieusparende schoonmaakproducten hebben betrekking op: hun afbreekbaarheid in aërobe & anaërobe omstandigheden hun toxiciteit voor het waterleven De huidvriendelijkheid In welke mate ze afkosmtig zijn van hernieuwbare oorsprong Het aandeel van het verpakkiungsgewicht en de soort verpakking Vermeldingen op de verpakking (o.a. doseerinstructies en ingrediëntenlijst) Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Productinfo - Schoonmaakmiddelen Er wordt informatie gegeven over ingrediënten De criteria die komen kijken bij het bepalen van milieusparende schoonmaakproducten hebben betrekking op: hun afbreekbaarheid in aërobe & anaërobe omstandigheden hun toxiciteit voor het waterleven De huidvriendelijkheid In welke mate ze afkosmtig zijn van hernieuwbare oorsprong Het aandeel van het verpakkiungsgewicht en de soort verpakking Vermeldingen op de verpakking (o.a. doseerinstructies en ingrediëntenlijst) Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Algemene info - Fora Discussiefora Bezoekers wisselen ervaringen uit en beantwoorden elkaars vragen: Algemeen forum per doelgroep Forum per productgroep Naast de productpagina’s zijn er de volgende algemene pagina’s. De discussiefora. De Bond Beter Leefmilieu hecht groot belang aan de interactiviteit van de website. Er is voorzien dat gebruikers met elkaar in discussie kunnen gaan over de aangeboden informatie. In de fora kan men ervaringen uitwisselen over bepaalde producten, merken of verdelers. Men kan elkaars vragen beantwoorden en elkaar tips geven. Er is een discussieforum per productgroep en een algemeen per doelgroep. Gebruikers kunnen zich op de forumberichten abonneren. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Algemene info - Nieuws Een andere belangrijke algemene pagina is de nieuwspagina. Hier bij wijze van voorbeeld de pagina met nieuwsberichten. De nieuwsberichten worden ook per productgroep geordend en bezoekers kunnen zich op deze berichten abonneren. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Algemene info - Andere Verdere onderdelen Links en literatuurverwijzingen Zoekpagina Sitemap Contactformulier Vervolgens komen tal van nuttige links en literatuurverwijzingen aan bod gegroepeerd per soort. Ook bij elke productgroep werden dergelijke productspecifieke verwijzingen opgenomen. Handig om een weg te vinden in de site zijn de zoekpagina en de sitemap De interactiviteit wordt ook voorzien via twee contactformulieren: een om vragen en opmerkingen door te geven, een ander om gegevens aan te passen. Wanneer een gebruiker een nieuw product of de eigen leverancier wil opgeven, indien deze nog niet op de site te vinden is, kan dat. Uiteraard zullen wij zelf deze gegevens eerst gecontroleerd worden voor ze gepubliceerd worden. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Milieukoopwijzer - taken Permanente actualisering Gedifferentieerde communicatie Permanente evaluatie Voorbereiding vervolg project Binnen het kader van het project Milieukoopwijzer zal de Bond Beter Leefmilieu instaan voor een permanente actualisering van de site, zowel wat de inhoud, als wat de lijsten met merken en leveranciers betreffen. Daarnaast voert BBL een gediffierentieerde communicatie over het project en wordt een permanente evaluatie bij de doelgroepen gehouden. Er wordt ook reeds gewerkt aan de opvolging van het project. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Milieukoopwijzer - Nieuwe producten warme dranken & warme drankautomaten papier voor drukwerk, WC-papier, huishoudpapier printerinktpatronen & –toners traiteurs voor recepties schoonmaakfirma’s, handendroogsystemen en handreinigers Timing: najaar 2004 Tot slot zal de site worden aangevuld met nieuwe producten bij de huidige productgroepen. Het gaat om warme dranken & warme drankautomaten bij drank, papier voor drukwerk, WC-papier, huishoudpapier bij papier, printerinktpatronen & –toners bij bureaumateriaal, traiteurs voor recepties bij maaltijden en schoonmaakfirma’s, handendroogsystemen en handreinigers bij schoonmaakmiddelen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Milieukoopwijzer - Nieuwe productgroepen Water: waterbesparende toiletten & kranen, infiltratietegels Verlichting: lampen, armaturen en regelsystemen. Timing: 2005 Verder zullen twee nieuwe productgroepen worden toegevoegd in 2005: onder water komen waterbesparende toiletten & kranen en infiltratietegels aan bod. Bij verlichting zal de Milieukoopwijzer ingaan op lampen, armaturen en regelsystemen. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen Surfen www.milieukoopwijzer.be Mailen info@milieukoopwijzer.be Tot slot geven we nog eens de contactgegevens op. Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen