Marktwerking in het Vlaamse zorglandschap: een verkenning ‘The question is,’ said Alice, ‘whether you can make words mean so many different things.’ Dr. Kathleen Verreth Wetenschappelijk onderzoeker Kenniscentrum WVG

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Definitie MW Drie fundamentele kenmerken –Keuzevrijheid –Concurrentie –Vrije prijsbepaling Voorwaarden opdat ‘markt’ kan werken –Maximale transparantie –Lage toetredingsvoorwaarden –Gevarieerd spelersveld –Gelijke concurrentievoorwaarden

Definitie MW Marktwerking ↔ marktfalen Economische overwegingen ↔ andere zoals sociale overwegingen

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Doelstellingen MW efficiëntie verhogen (kostenefficïëntie) innovatie bevorderen verbeteren van kwaliteit betere afstemming van het aanbod op de vraag keuzevrijheid verhogen voor de patiënt meer flexibiliteit, minder bureaucratie

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Doelstellingen WVG  betaalbaar  toereikend  universeel toegankelijk  solidariteit  efficiënt  effectief  kwaliteitsvol  keuzevrijheid  innovatie

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Toepassing definitie MW op WVG keuzevrijheid gebruiker – (ruim aanbod en goede informatie om te kunnen vergelijken) keuzevrijheid aanbieder (vrije toetreding en vrije uittreding) Concurrentie – zijn voorwaarden voor echte concurrentie aanwezig? Vrije prijsbepaling

Toepassing definitie MW op WVG Keuzevrijheid betekent een ruim aanbod en goede informatie om te kunnen vergelijken : –aanbod door verschillende soorten actoren –Overstap van ene aanbieder naar andere laag houden –Goede, transparante informatie

Toepassing definitie MW op WVG Bedenkingen –Voldoende aanbod? –Voldoende regionale/lokale spreiding? –Wachtlijsten –Gevaar voor vorming grote groeperingen? –Emotionele relatie in zorg –Info is onvoldoende beschikbaar, zeker niet over kwaliteit

Informatie op Naam- en adresgegevens Organisatie Kamers en bijzondere wensen Gebouwtype, locatie en bereikbaarheid Geloof, cultuur en leefstijl Specialisaties AWBZ- en WMO-gefinancierde zorg Consulten en behandelingen Deeltijdzorg Tijdelijke vormen van verblijf en zorg Maaltijdvoorzieningen Faciliteiten Kwaliteit: inspectierapport; klantentevredenheid; tevredenheid familie; eventueel kwaliteitskeurmerk

Informatie op Algemene informatie Contactpersonen Werking –Algemeen: –Aanwezige disciplines: Beroepskrachten: FTE Aanmeldingswijze: Taal : Vergoeding: Werkingsgebied: Capaciteit: (ROB – RVT) Verblijfsduur: Aanvullende gegevens: Doelgroep Openingsuren Erkenningen Juridisch statuut Moederorganisaties Vrijwilligers Publicaties

Informatie op Naam- en adresgegevens Organisatie Kamers en bijzondere wensen Specialisaties Tijdelijke vormen van verblijf en zorg Maaltijdvoorzieningen Faciliteiten ! Kwaliteit niet ! Info niet altijd actueel – soms zeer verouderd

Toepassing definitie MW op WVG Mogelijke oplossingen? –Z–Zorg op maat inkopen via PGB? –V–Vouchersystemen?

Keuzevrijheid aanbieder: –Vrije toetreding –Vrije uittreding –Vrij bepalen van aanbod

Toepassing definitie MW op WVG Concurrentie: voorwaarden aanwezig? –Voldoende aanbod –Voldoende vraag –Transparante en volledige informatie –Vrije toe- en uittreding

Toepassing definitie MW op WVG Vrije prijsbepaling –De marktprijs en de prijsaanpassingen zijn het gevolg van individuele beslissingen van vragen en aanbieden –Ingrijpen van overheid via controle op verhogingen, via subsidiëring, via dienstencheques (huishoudelijk werk), via vastleggen prijs

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Winstoogmerk in WVG Aantal commerciële voorzieningen beperkt t.o.v. openbare en VZW’s behalve in kinderopvang Commerciële groeperingen roeren zich in ouderensector Financiering met ‘privaat’ geld (PPS, VIPA- investeringswaarborg)

Winstoogmerk in WVG Studies formuleren bedenkingen bij voordelen van commerciële sector Studies zijn niet eenduidig

Marktwerking in WVG Definitie MW Doelstellingen MW Doelstellingen WVG Toepassing definitie MW op WVG Winstoogmerk Voorlopige conclusies

Er zijn elementen van MW aanwezig maar voorwaarden voor ‘goede’ MW niet dus marktfalen Overheid kan dan opteren voor marktwerkingsbeleid of voor het zoeken naar een optimale combinatie van marktwerking en overheidssturing

Een marktwerkingsbeleid houdt in: –het creëren van alle voorwaarden die noodzakelijk zijn om het markt- en prijsmechanisme zo goed mogelijk te laten werken in een markteconomie –het aanvullen en corrigeren van situaties waarin markten falen  Vraag is of dit haalbaar is in WVG Optimale combinatie overheidssturing en marktwerking: een zoektocht!

Richtlijnen Marktwerking en overheidssturing zijn beleidsinstrumenten kiezen voor meer of minder marktwerking/voor meer of minder overheidsoptreden moet gebeuren op basis van duidelijke beleidsdoelstellingen

Richtlijnen kiezen voor meer of minder marktwerking/voor meer of minder overheidsoptreden moet gebeuren op basis van de kenmerken van elke ‘zorgmarkt’ elementen van marktwerking en elementen van overheidsoptreden mogen mekaar niet tegenwerken