Impact van externe dossiers op een gereguleerde suikerhandel NAAR EEN SOLIDAIR SUIKERREGIME Marc ROSIERS

2 Inhoud n Niet-preferentiële handel – Multilaterale akkoorden n Uruguay Round Agriculture Agreement n Doha Development Agenda n WHO Panel GMO Suiker n Preferentiële handel – Bilaterale akkoorden n EU-ACP n EU-Mercosur n EU-Euromed – Unilaterale akkoorden n Stelsel van Algemene Preferenties – Oorsprongsregels n Besluit

n Multilaterale akkoorden – Uruguay Round Agreement on Agriculture (URAA) 1995 – Doha Development Agenda – WHO Panel GMO Suiker Niet-preferentiële handel

URAA 1995 n Uruguay Round Agreement on Agriculture – Interne steun n Rode, blauwe en groene doos – AMS = totale geaggregeerde maatstaf voor interne steun – “de minimis” regels – Uitvoersubsidies n Verminderingen in waarde en volume – Markttoegang n Invoerrechten + speciale vrijwaringclausule n Minimum toegang (tariefcontingenten) – Ingebouwde agenda – Vredesclausule tot

URAA 1995 n Impact op suiker : beperkt – Interne steun n Pro memorie – Export met restituties n -36% in waarde (€ 499,1 miljoen) n -21% in volume (1.273 duizend ton) n + “waiver” op ACP heruitvoer n + introductie van quota declassificatie procedure in GMO Suiker om URAA engagementen na te komen

URAA 1995 n Impact op suiker : beperkt – Markttoegang n Invoerrechten – van variabel naar vast invoerrecht – vermindering vast recht met 20% Ruwe suiker van 424 €/t naar 339 €/t Witte suiker van 524 €/t naar 419 €/t – additioneel recht (speciale vrijwaringclausule) – WMP + vast recht + additioneel recht = 200 €/t €/t + 109,6 €/t = 728,6 €/t n Minimum toegang van 5% van interne consumptie (TRQ = t) – wordt verzekerd via bestaande preferentiële handel (ACP, MFN, SPS) = t (MSN = t)

Wereldmarkt prijs Aanvullend recht Vast recht Interventieprijs + opslagkosten + regionale steun 700 €/t Invoerprijs €/t Wereldmarkt prijs URAA €/t

Berekening additioneel recht n Basis – Art 5.5 van URAA 95 : bijzondere vrijwaringclausule n Additioneel douanerecht (ADR) is – de som van het verschil tussen de representatieve prijs en een reactieprijs (“trigger price”), uitgedrukt als % van de reactieprijs binnen vier “vorken” 10% ≤ verschil < 40% : ADR 30% van het verschil boven 10% 40% ≤ verschil < 60% : ADR 50% van het verschil boven 40% 60% ≤ verschil < 75% : ADR 70% van het verschil boven 60% 75% ≤ verschil : ADR 90% van het verschil boven 75% – Representatieve prijs = gemiddelde wereld markt prijs (Cif) – Reactieprijs = gemiddelde referentieprijs periode 1986/88 = invoerprijs ACP-suiker = 531 €/t

Berekening additioneel recht (2) 477, ,6 = 159,3 30% van 159,3 = 47,8 (3) 318, ,4 = 106,2 50% van 106,2 = 53,1 (4) 212, ,0 = 12,4 70% van 12,4 = 8,7 n Voorbeeld – WMP = 200 €/t – Reactieprijs = 531 €/t

n Multilaterale akkoorden – Uruguay Round Agreement on Agriculture – Doha Development Agenda – WHO Panel GMO Suiker Niet-preferentiële handel

DDA – Kalender n Doha Agenda n Modaliteiten – Cancun - 5 de Ministeriële Conferentie  mislukking – Genève - Kaderakkoord van – Hongkong - 6 de Ministeriële Conferentie  “approximation” n Vastleggen van de lijsten per product – Akkoord over de lijsten per product ( ) n Ratificatie door de lidstaten – 2007 – USA Trade Promotion Authority (TPA) eindigt op n Toepassing vanaf

DDA – Interne steun n Kaderakkoord van juli 2004 – Interne steun - algemeen n Oranje doos – Oranje doos = gegarandeerde minimum prijzen – Substantiële vermindering van de “Aggregate Measurement of Support” (AMS) n Blauwe doos – Blauwe doos = productiegebonden steun – Begrensd tot 5% van de gemiddelde totale waarde van de landbouwproductie in een historische referentieperiode n Groene doos – Groene doos = productieontkoppelde steun – Integratie “non-trade concerns”, herziening van criteria ?

DDA – Interne steun n Kaderakkoord van juli 2004 – Interne steun – suiker n EU Commissie voorstel GMO Suiker – EU Interne prijs niet langer gegarandeerd (referentieprijs) en verminderd met 40% naar 385 €/t suiker (25,05 €/t biet + ontkoppelde steun) – Absolute daling oranje doos – Verschuiving van oranje naar blauwe en groene doos

DDA - Uitvoerconcurrentie n Kaderakkoord van juli 2004 – Uitvoerconcurrentie - algemeen n Afschaffing van de uitvoerrestituties parallel met de afschaffing van vergelijkbare praktijken zoals exportkredieten, voedsel-hulp en “state trading entreprises” – Uitvoerconcurrentie - suiker n Afschaffing van de uitvoer met restituties – Onverwerkte suiker t -> 0 t periode : ? – Verwerkte suiker (Buiten Bijlage 1 – suiker) Restituties op producten met hoge toegevoegde waarde blijven behouden

DDA - Markttoegang n Kaderakkoord van juli 2004 – Markttoegang - algemeen n Vermindering van de vaste (specifieke) invoerrechten – Op basis van geconsolideerde rechten (“bound rates”) – Volgens getrapte formule Indeling in tariefbanden volgens Ad Valorem Equivalenten (AVE) Er is nog heel wat te bepalen – Gevoelige producten n Behoud van de aanvullende invoerrechten (vrijwaringclausule) is nog in onderhandeling

DDA - Markttoegang n Kaderakkoord van juli 2004 – Markttoegang - suiker n Vermindering vast (specifiek) recht – AVE op basis van wereldmarktprijzen (Akkoord van Parijs) 419€/t / 200€/t = 209 % – Suiker in hoogste vork (Hypothese > 90%) Gemiddelde vermindering : - 60% €/t €/t ( %) = 368 €/t  385 €/t Zonder additioneel recht is Communautaire preferentie een vogel voor de kat €/t €/t ( %) = 368 €/t + 17 €/t = 385 €/t  385 €/t Alternatief : suiker gevoelig product

DDA - Markttoegang n Kaderakkoord van juli 2004 – Markttoegang - suiker n Vermindering vast (specifiek recht) – Suiker = gevoelig product Minimale vermindering : - 45% €/t €/t ( %) = 431 €/t  385 €/t Zonder additioneel recht is Communautaire preferentie een vogel voor de kat - verwachtingen €/$=1,45 in $/t / 1,45 = 138 €/t €/t €/t ( %) = 369 €/t + 17 €/t = 385 €/t  385 €/t TRQ (MFN) = tolvrije invoer ten belope van 10% van EU consumptie (= t)

Wereldmarkt prijs Vast recht Interventieprijs + opslagkosten + interne steun 700 €/t Invoerprijs €/t Wereldmarkt prijs DDA - Markttoegang 385 €/t Aanvullend recht

n Multilaterale akkoorden – Uruguay Round Agreement on Agriculture – Doha Development Agenda – WHO Panel GMO Suiker Niet-preferentiële handel

WHO Panel GMO Suiker n Historiek – September 2002 n Verzoek van Brazilië; Australië, Thailand voor consultaties – December 2003 n Panel wordt opgericht (DS265, DS266, DS283) – Oktober 2004 n Panel rapport – Januari 2005 n EU gaat in beroep tegen de panelbesluiten – April 2005 n Rapport van het beroepsorgaan – Mei 2005 n Goedkeuring en publicatie van het rapport door het beroepsorgaan – Juli 2006 n Vermoedelijke datum van implementatie

WHO Panel GMO Suiker n Drie klachten – De voetnoot mbt ACP weder uitvoer is ongeldig – C-biet productie gebeurt onder kostprijs – C-suiker uitvoer is gesubsidieerde uitvoer n Eén eis – Van zodra veroordeeld, moet EU onmiddellijk uitvoer stoppen

WHO Panel GMO Suiker n Vier antwoorden – JA n de voetnoot is waardeloos en geeft geen wettelijke gevolg op de EU verbintenissen – JA n C-biet producenten ontvangen exportsubsidies als gevolg van een overheidsmaatregel door de verkoop van C-bieten aan C-suiker producenten onder de gemiddelde productiekost – Ja n C-Suiker producenten ontvangen exportsubsidies als gevolg van een overheidsmaatregel onder de vorm van transfers van financiële middelen, via kruissubsidiëring binnen de GMO Suiker – Neen n de EU heeft tussen 14 en 18 maanden de tijd om WHO Panel besluiten toe te passen

WHO Panel GMO Suiker n Impact op de GMO Suiker – De EU bevestigt haar verplichtingen ten opzichte van de ACP-landen n De uitvoer met restituties van equivalente hoeveelheden ingevoerde ACP/India-suiker binnen de bestaande WTO verbintenissen wordt onmogelijk. De interne markt moet deze suiker opnemen n 1,600 miljoen ton  0 t – Uitvoer van C-suiker wordt onderworpen aan de beperkingen die gelden voor quota-suiker n Het kaderakkoord van juli 2004 voorziet de beëindiging van de export van suiker met restituties n 3,000 miljoen ton  0 t

WHO Panel GMO Suiker n Impact op de GMO Suiker – Een daling van de quota's (-16%) n Actueel quotum (EU 25) – Afschaffing export met restituties – Afschaffing wederuitvoer ACP – Subtotaal – Een daling van de productie (-29%) n Actuele productie (EU 25) – Afschaffing export met restituties – Afschaffing wederuitvoer ACP – Afschaffing uitvoer C-suiker – Subtotaal

WHO Panel GMO Suiker n Drie reacties – De eenvoudige overeenstemming van de EU verbintenissen met URAA is wettelijk mogelijk, maar ook politiek? n 1.600t – 21% = 1.264t n 768 M€ – 36% = 492 M€ – Wat met “toevallige C-bietsuiker productie” ? n Valt dit onder “overheidsmaatregelen”? – Impact Panel uitspraak op onderhandelingsmethodiek landbouw n Indien interne steun  van zodra één kg/liter wordt uitgevoerd, wordt interne steun gelijkgesteld met kruissubsidiëring en is bijgevolg uitvoer verboden n Vele landen/producten in vergelijkbare situatie n Nood aan een onderhandelde definitie van “kruissubsidiëring”

Preferentiële handel n Preferentiële invoer n Bilaterale akkoorden n Unilaterale akkoorden n Oorsprongsregels

Preferentiële handel n Preferentiële invoer van suiker[ 04/05 ] – Invoer uit de ACP en India n 20 ACP landen – Invoer uit de SPS n 20 ACP landen en India – Invoer uit de EBA n 49 MOL Landen (w.o. 37 ACP) – Invoer uit de MFN n Cuba, Brazilië, … – Invoer uit de Balkan landen n Albania, Bosnia Herzegovina, Serbia Montenegro, Fyrom – Totale preferentiële invoer

Preferentiële handel n Preferentiële invoer n Bilaterale akkoorden n Unilaterale akkoorden n Oorsprongsregels

Preferentiële handel n Bilaterale akkoorden – EU-ACP – EU-SPS – EU-Balkan – EU-Mercosur – EU-Euromed – …

EU-ACP n Vandaag – Suikerprotocol (Cotonou Akkoord) – Nulrecht binnen contingent, gegarandeerde prijs n In het kader van de “Economic Partnership Agreements” (EPA) lopen onderhandelingen tussen de EU en 6 landengroepen n Doel : creatie van een vrijhandelszone tussen de EU en deze zes regio’s – Elke zone wordt een gemeenschappelijke markt met een gemeenschappelijk buitentarief

EU-ACP n Impact op suiker – Bevestiging van EU engagement om 1,6 miljoen ton in te voeren – Begeleidende maatregelen als gevolg van hervorming EU GMO Suiker n Impact WHO onderhandelingen – Erosie preferenties – Mogelijkheid tot introductie van Speciale vrijwaringclausule voor OL als bescherming tegen invoer uit derde landen. n Bescherming tegen wereld markt prijs fluctuaties  Stabiele interne markten

EU-Mercosur n Doel onderhandelingen – vermindering van invoerrechten voor bijna alle producten en diensten over een periode van 10 jaar n Mercosur aanbod – 83,5% van EU invoer – Producten worden ingedeeld in 5 categorieën n A : onmiddellijke eliminatie van tarieven n B : geleidelijke afbouw over 8 jaar n C : geleidelijke afbouw over 10 jaar n D : geleidelijke afbouw over 10 jaar maar met verschillende ritme dan producten onder C n E : geleidelijke afbouw over 10 jaar maar met verschillende ritme dan producten onder C & D

EU-Mercosur n EU aanbod – 91% van Mercosur invoer n E : gevoelige producten – Geen tariefdaling, wel TRQ’s – t bio-ethanol – “Single pocket” onderhandeling n Expliciete band tussen preferentiële onderhandelingen en multilaterale onderhandelingen in het kader van DDA n Voorbeeld : TRQ bio-ethanol in 2 stappen – Stap 1 : onmiddellijk – Stap 2 : afhankelijk van DDA onderhandelingen n Kalender – Normalerwijze al een akkoord in oktober 2004 – Band met WTO landbouwonderhandelingen

EU-Euromed n Doel onderhandelingen – Vergaande liberalisering van de handel in landbouwproducten behoudens enkele gevoelige producten n EU – Gevoelige producten (w.o. suiker)  TRQ n Kalender – Start onderhandelingen : oktober 2005 – Toepassing : 2007

Preferentiële handel n Preferentiële invoer n Bilaterale akkoorden n Unilaterale akkoorden n Oorsprongsregels

Unilaterale akkoorden n EBA (“Everything but arms”) – is sinds 2001 onderdeel van het Stelsel van Algemene Preferenties (SAP) van de EU n Volledig vrije invoer (nulrecht) voor een onbeperkt volume vanuit de 49 MOL – Voor suiker, rijst, bananen: overgangsregimes n Tijdens de periode 2001 tot 2009 – prijsgarantie voor quota – quota +15% per jaar tot 2009 – tariefvermindering buiten quota vanaf 2006, tot nul in 2009 n Na 2009 – volledig vrije invoer (= geen quota, geen prijsgarantie)

Unilaterale akkoorden n Evolutie van EBA invoer n Het exportpotentieel bij een volledig vrije toegang wordt geraamd op 2,2 miljoen ton

Preferentiële handel n Preferentiële invoer n Bilaterale akkoorden n Unilaterale akkoorden n Oorsprongsregels

Preferentiële handel n Herziening oorsprongsregels – Kalender n : Communicatie van de EU Commissie n : Ontwerp reglement n Discussie in “Customs Code Committee” n Akkoord verwacht tegen herfst 2005 n Toepassing – Eerst in APS – Dan in ACP – EPA onderhandelingen – Daarna geleidelijke toepassing in andere akkoorden

Preferentiële handel n Herziening oorsprongsregels – Voorstel EU Commissie n Bepaling van preferentiële oorsprong op basis van toegevoegde waarde benadering – Netto productiekost – Definitie van toegevoegde waarde drempels – Afschaffing van de lijst van minimale verwerking n Wijzigingen in douaneprocedures ter controle van preferentiële oorsprong – De invoerder draagt het commercieel risico – Lijst van geregistreerde uitvoerders – Controle van de economische operatoren en de oorsprong van de producten door de douane autoriteiten

n Methode is gebaseerd op – Net Production Cost (NPC) = n Costs involved in the production of the exported product – Local Value Content (LVC) = n Value added to materials imported in a country – Regional Value Content (RVC) = n Value added to non originating materials under cumulation – Sufficient Processing Thresholds (SPT) = n Minimum % of NPC required to consider a product as sufficiently processed Toegevoegde waarde

Preferentiële handel n Herziening oorsprongsregels – Impact op suiker : een voorbeeld n MOL mengt 50/50 Braziliaanse suiker – Waarde grondstoffen in MOL593 €/t – Waarde grondstoffen uit Brazilië (NOM)192 €/t – Netto productie kost (NPC) in Bangladesh785 €/t – LVC = (785 – 192) / 785 = 75% > 50% SPT  MOL suiker verwerft 100% oorsprong NOM = waarde van niet-oorspronkelijke grondstoffen

Preferentiële handel n Herziening oorsprongsregels – Impact op suiker : een voorbeeld n MOL mengt 33/33/33 Indiaanse & Braziliaanse suiker – Waarde grondstoffen in MOL593 €/t – Waarde grondstoffen uit India343 €/t – Waarde grondstoffen uit Brazilië (NOM)192 €/t – Netto productie kost (NPC) in Bangladesh1.128 €/t – RVC = (1.128 – 192) / = 83% > 50% SPT  MOL suiker verwerft 100% oorsprong NOM = waarde van niet-oorspronkelijke grondstoffen

Preferentiële handel n Herziening oorsprongsregels – Impact op suiker : standpunt n Behoud van een lijst van voldoende ver(be-)werking – Indien niet mogelijk, definitie van industriële ver(be-)werking teneinde eenvoudig mengen of raffinage uit te sluiten n Verbod van regionale cumulatie met landen waarmee geen preferentieel akkoord bestaat n Toegevoegde waarde drempels zo hoog mogelijk n Mogelijk alternatief : enkel suiker geproduceerd op basis van lokaal geproduceerde grondstoffen kan oorsprong verwerven (cfr. NAFTA benadering)

Preferentiële handel n EU van netuitvoerder naar netinvoerder 05/0606/0709/10 – Invoer n ACP n LDC n Balkan – Uitvoer n Quota n ACP n C – Invoer (-) uitvoer (+)

Besluit n Impact van externe dossiers op een gereguleerde suikerhandel – Liberalisering = deregulering – Prijzen n Tariefdaling  prijzen alineëring op WMP n Vrijwaringclausule  indijken van onzekerheid – Volume n Aanbodregulering (contingenten) vervangen door prijsregulering n EU evolueert van netuitvoerder naar netinvoerder  daling van EU productie

Lexicon