Investeren in duurzaamheid en de financiële kaders: ‘waar gaat het mis en waar liggen kansen! ‘ dr. Mark Schweitzer 17april 2012

1

2

3

4

5

‘Theoretisch model’ Klant & Corporatie Maximale woonlasten Inkomen Levensonderhoud Minimale woonopbrengsten WoondienstCorporatieKlant Opbrengsten Kosten Woonlasten Woonquote

Maximale woonlasten Inkomen Woonlasten Minimale woonopbrengsten WoondienstCorporatieKlant Salaris Uitkering Toeslagen Energie Levens- onderhoud Huur Gemeente Opbrengsten Kosten Huren Woonquote Waarde ontwikkeling Verkopen Alternatieve opbrengsten Materialen Rente Arbeid Belasting Institutionele context Institutionele context grijpt in op alle variabelen

Maximale woonlasten Inkomen Woonlasten Minimale woonopbrengsten WoondienstCorporatieKlant Economie Demografie Overheidsbeleid Energieprijs Opbrengsten Betaalbaarheid Arbeid Kosten Kapitaalmarkt Woningmarkt Bouwmarkt Levens- onderhoud Woonquote (woon) voorkeuren Onderliggende ‘drivers’ beïnvloeden en bepalen verschillende variabelen...

Huidige aanname: ‘alles wordt ieder jaar een beetje duurder, het inkomen stijgt mee..’ Energielabel Huur Gemeentebelasting Energie Netto inkomen Huurtoeslag Woonquote G-label % 2011 G-label % jaar Prijsstijging voor inkomen, huur, energie en andere kosten: +2%

Energie wordt duur. Stijging energieprijzen al jaren ver boven inflatie..

Energielabel Huur Gemeentebelasting Energie Netto inkomen Huurtoeslag Woonquote G-label % 2011 G-label % 2021 Prijsstijging over 10 jaar voor energie 7% en huur en andere lasten: 2% Huurder draagt de gevolgen Effect op het oordeel Van Centraal Fonds en WSW Geen! Huur blijft in lijn met verwachtingen uit 2011 G-label % 2021 Verlaging huur om betaalbaar te houden Negatief - bijstelling met ca per woning A-label % 2021 Investering om energie- lasten ‘gelijk’ te houden Negatief - Investering is niet rendabel of financierbaar Maar als energieprijs harder dan gemiddeld stijgt? Gevolgen en mogelijkheden..

Het geheel van de sturing van de corporatie Externe factoren Winst & verliesrekening Balans Kasstroomoverzicht Rentedekking SVB Solvabiliteit 12 Verhuren Verkopen Investeren Organisatie Strategisch Voorraad Beleid Treasury Sturen (direct) rendement Waarde ontwikkeling Financiële kengetallen Projectdoorrekening Corporatie

Contactgegevens Finance Ideas B.V. Maliebaan CA Utrecht Tel:030 – Fax:030 –