Hoe organiseer je een regionale arbeidsmarkt? Ronald Dekker, ReflecT/Universiteit van Tilburg. 24 juni 2013

Intro Ronald Dekker Arbeidseconoom Econometrie, EUR Arbeidsmarktvraagstukken, UvT Innovatie en arbeidsmarkt, TU Delft Nu weer UvT (ReflecT), onderzoek: Arbeidsmarktdynamiek Zzp, dynamiek, schijnzelfstandigheid ‘Onderkant’ van de arbeidsmarkt (Participatiewet)

Programma Hoe werkt een arbeidsmarkt (niet)? De arbeidsmarkt in drieën: aanbod, vraag en matching Wat is de rol van verschillende actoren op de arbeidsmarkt? Bedrijven (incl. not-for-profit organisaties) Werkenden Werkzoekenden Overheid Onderwijs Wat moeten we doen in de regio?

Waarom arbeidsmarkt in de regio? Regio is voor het merendeel van de inwoners het relevante gebied voor werk Probleem: regio-arbeidsmarkt wordt niet bestuurd Arbeidsmarkt bestuurt zichzelf? Geen ‘echte bestuurslaag’ op regioniveau Uitdaging Voorkomen van slecht arbeidsmarktperspectief  krimpregio

De arbeidsmarkt L W Arbeidsvraag Arbeidsaanbod W*W* L*L*

Werkt de arbeidsmarkt? In de zin dat wanneer de de arbeidsmarkt ‘ongemoeid’ laat, deze de beste uitkomsten genereerd? Antwoord: Nee Arbeidsmarkt is imperfect

Waarom werkt de arbeidsmarkt niet? Informatieproblemen Transactiekosten Heterogeniteit van arbeid

Informatieproblemen Werkenden/werkzoekenden weten niet welke banen/opdrachten beschikbaar zijn en tegen welke beloning Opdrachtgevers/werkgevers weten niet waar de productieve mensen zijn. Resultaat: Kans op mismatches Tegelijkertijd werkloosheid en vacatures Diamond, Mortensen, Pissarides (Nobelprijs, 2010)

Transactiekosten ”Zoek en informatiekosten” die samenhangen met de informatieproblemen, maar ook: ”Contractkosten”: de kosten om tot een overeenkomst te komen met een andere partij in de transactie, het opstellen van een contract etc. ”Controle en nalevingkosten” zijn de kosten die moeten worden gemaakt om er zeker van te zijn dat alle partijen zich aan de voorwaarden in het contract houden. Williamson (Nobelprijs, 2009)

Heterogeniteit van arbeid Verschillen in: Opleidingsniveau (laag middel hoog) Ervaring (junior medior senior) Contracttype (vast flex zzp) Geografische spreiding (NH noord, Zuid-Limburg) Dit is zo evident, dat niemand hier een Nobelprijs voor heeft gewonnen

Arbeidsvraag Arbeidsaanbod Matching De arbeidsmarkt in drieën Herintreders Uitkering School Werk te doen Scholen Scholen UZB UZB GSD GSD UWV UWV

‘Stakeholders’ in de regio Werkzoekenden, al dan niet met baan/opdracht Werkgevers, al dan niet met werk te vergeven Overheid op alle niveaus Onderwijs Wat is de rol van de stakeholders op de arbeidsmarkt?

Werkzoekenden Actief informatie zoeken Actief informatie delen

Werkgevers Actief informatie zoeken Actief informatie delen

Overheid Actief informatie zoeken (verzamelen) Rangschikken Up-to-date houden Actief informatie delen (gericht, ongericht)

Scholen Actief informatie zoeken Wat willen bedrijven? Waar zijn de stages? Actief informatie delen Wat kunnen onze leerlingen! Wat is het arbeidsmarktperspectief van onze opleidingen?

Dit lijkt allemaal heel eenvoudig Maar dat is het niet… Informatie zoeken kost tijd en moeite Het is voor iedereen beter om informatie actief te delen, maar dat gebeurt te weinig Bovendien: ‘ruis op de lijn’.. communicatieproblemen

Wat nu? Transities op de arbeidsmarkt in drieën School naar werk Werk naar werk “Niet werk” naar werk

School naar werk Betrokken stakeholders: scholen, werkgevers, werkzoekende, overheid Informatieproblemen overwinnen door: Allen: Voortdurend in gesprek te blijven Scholen: Voortduren monitoren van toestand en richting “arbeidsvraag” Overheid: ‘Een taal’ voor competenties  E-portfolio’s Wat doen we met de ‘varkenscyclus’? Scholen: Breed, maar goed opleiden Werkgevers: bereid zijn/blijven om intern bij/om te scholen

Werk naar werk Betrokken stakeholders: werkgevers, werkzoekenden, overheid, scholen Informatieproblemen overwinnen door: Bedrijven: actief informatie delen in goede én slechte tijden Vooral: bedrijven die geografisch of sectoraal nabij zijn Overheid: actief makelen ism met bv. uitzendbureaus. Scholen: passend flexibel (om)scholingsaanbod Ook hier rol voor E-portfolio’s? Blijft: risico voor ‘overstappende werknemer’ Risico terugbrengen?

‘Niet werk’ naar werk Betrokken stakeholders: werkzoekende, werkgever, overheid, scholen Informatieproblemen overwinnen door: Werkzoekende: actief delen van informatie over beschikbaarheid Netwerken, zoeken naar werk ipv zoeken naar baan Werkgevers: meer inclusieve benadering Overheid: ontzorg werkgevers en biedt (samen met werkgevers) werkzoekende duurzaam perspectief Gezamenlijk werkgeverschap?

Tot slot Informatieproblemen zullen er altijd blijven Communicatiestoornissen dus ook Voorkom frustraties Probeer ervan te leren ‘Keep your eyes on the prize, hold on’: Een regio met weinig en kortdurende werkloosheid, waar bedrijven altijd voldoende gekwalificeerd personeel hebben. En: ‘Geen woorden maar daden’