Anne Frank Narshis Windey

Anne Frank Annelies Marie Frank 12 juni 1929 Frankfurt-am-Main Otto Frank Edith Frank Margo Frank Liberaal joods

Van Duitsland naar Nederland Frankfurt 1933 – Adolf Hitler Steeds meer maatregels Vluchten Aanbieding in Amsterdam Merwedeplein Veel joden 1934 oma

De Duitse inval 10 mei 1940 Verklaren joods/niet-joods Registreren Persoonsbewijs ‘J’ Veel dingen verboden voor joden Joden afzonderen Geen eigen bedrijf Andere school: Joods Lyceum 1942: Jodenster

Dagboek Anne 'Jodenwet volgde op Jodenwet en onze vrijheid werd zeer beknot. Joden moeten een Jodenster dragen; joden moeten hun fietsen afgeven; joden mogen niet in de tram; joden mogen niet in een auto, ook niet in een particuliere; joden mogen alleen van 15.00 - 17.00 uur boodschappen doen; joden mogen alleen maar naar een joodse kapper; joden mogen vanaf 20.00 uur 's avonds tot 6.00 uur 's ochtend niet op straat; joden mogen zich niet in schouwburgen, bioscopen en andere voor vermaak dienende plaatsen ophouden; joden mogen niet naar een zwembad, evenmin naar tennis-, hockey- of andere sportplaatsen; joden mogen niet roeien; joden mogen in het openbaar generlei sport doen; joden mogen na acht uur 's avonds niet meer in hun tuin zitten, evenmin bij hun kennissen; joden mogen niet bij christenen thuis komen; joden moeten naar joodse scholen gaan en al dergelijke meer.'

12 juni 1942 Een dagboek: Kitty Ik zal, hoop ik, aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog aan niemand gekund heb, en ik hoop dat je een goede steun voor me zult zijn.

Onderduiken Geruchten Begin juli Aangetekende kaart Aanmelden Werkkamp Onderduiken in Otto’s bedrijf: Prinsengracht 10 dagen vervroegd

Dagboek Anne Margot kwam naar mij toe rennen, en fluisterde dat er een oproep voor vader was. Een oproep, iedereen wist wat dat betekende, ik zag de concentratiekampen en eenzame cellen al in mijn geest opdoemen en daar naartoe zouden wij vader moeten laten vertrekken? Hij gaat natuurlijk niet. Ik schrok opnieuw en begon toen te huilen. Margot is 16, zulke meisjes willen ze dus alleen weg laten gaan. Ik dacht aan het schuilen en stopte daardoor de gekste dingen in mijn tas, ik heb er geen spijt van, want ik geef meer om herinneringen dan om jurken. Ik was doodmoe en hoewel ik wist dat het de laatste nacht in mijn bed zou zijn, sliep ik meteen.

Chaotische avond Spullen verhuizen ‘s Morgens 6 juli 1942 Overladen met spullen Geen valiezen ! Geen fiets !

De onderduikers Edith Frank Otto Frank Anne Frank Margo Frank

De onderduikers Auguste van Pels Peter van Pels Frits Pfeffer

De helpers Victor Kugler Jo Kleiman Bep Voskuijl Miep Gies Jan Gies

De schuilplaats

De schuilplaats Moeilijk samenleven Spanning 24/24 binnen blijven Doodstil zijn Schrik Onderlinge ruzies Dagboek Anne Ik duizel van de scheldwoorden die in de laatste maand door dit eerbare huis gevlogen zijn. Eerlijk gezegd vergeet ik af en toe met wie we ruzie hebben en met welke persoon de verzoening al heeft plaatsgehad. Het enige wat afleidt, is leren, en dat doe ik veel.

Dagelijkse bezigheden Ochtend 6h45: ontwaken 98h30 – 9h: stilt ! 9h: ontbijten Dagelijks komt Miep Gies langs Middag Pauze magazijniers Bereiden middageten 13h: nieuws luisteren Afwassen Terugkeren magazijniers: stilte ! Middagdutje Anne schreef in haar dagboek

Avond ‘avond-vrijheid’ Avondeten bereiden Nieuws luisteren 21h: bedden in gereedheid gebracht 22h: stilte !

Dagboek Anne Margot en moeder zijn zenuwachtig. 'SST... vader, Stil Otto, SST.. Pim! Het is half negen. Kom nu hier, je kunt niet meer het water laten lopen. Loop zachtjes!' Dit zijn de diverse uitroepen van haar vader in de badkamer. Klokslag half negen moet hij in de kamer zijn. Geen druppel water, geen wc, niet lopen, alles stil." Verveling Lezen/leren Dagboek schrijven Nieuwsbericht boeken 2de oorlog Dagboek Anne Lijst van wie wat las/leerde

Mijnheer van Pels Leert niets; zoekt veel op in Knaur; leest graag detective-romans, medicijn- boeken, spannende en onbelangrijke liefdesverhalen. Mevrouw van Pels Leert Engels in schriftelijke cursussen; leest graag roman-biografieën en enkele romans. Mijnheer Frank Leert Engels (Dickens!), verder iets Latijn; leest nooit romans, wel graag serieuze en droge beschrijvingen van personen en landen Mijnheer Pfeffer Leert Engels, Spaans en Nederlands zonder merkbaar resultaat; leest alles; oordeelt met de meerderheid Mevrouw Frank Leert Engels in schriftelijke cursussen; leest alles, behalve detective- geschiedenissen. Peter van Pels Leert Engels, Frans (schriftelijk), Nederlands steno, Engels steno, Duits steno, Engelse handelscorrespondentie, houtbewerking, staatshuishoudkunde en soms rekenen; leest weinig, soms aardrijkskunde. Margot Frank Leert Engels, Frans, Latijn volgens schriftelijke cursussen, Engels steno, Duits steno, Nederlands steno, mechanica, goniometrie, stereometrie natuurkunde, scheikunde, algebra, meetkunde, Engelse literatuur, Franse literatuur, Duitse literatuur, Nederlandse literatuur, boekhouden, aardrijkskunde, moderne geschiedenis, biologie, economie, leest alles, liefst over godsdienst en medicijnen.

Eetkamer / keuken was ook de kamer van Hermann en Auguste van Pels

Kamer peter van Pels

Boven kantoor Otto Onder kamer Margot, Otto en Edith

Ontdekt ! 4 augustus 1944 Verraden 8 onderduikers meegenomen Duitse gevangenis verhoord Dagboek Anne Miep en Bep

Concentratiekampen 8 augustus 1944 Centraal Station  Westerbork Strafbarakken Mannen en vrouwen gescheiden 2 september 1944 Concentratiekamp  Auschwitz Goederentrein 70 gevangenen per wagon 3-4 dagen onderweg Helse rit

Auschwitz Mannen en vrouwen gescheiden Leven of dood Oudere, <15jaar en zieke = dood Nummer getatoeëerd Kaal geschoren Kampkleren Samen tot oktober 1944

Bergen-Belsen Margot en Anne 3-4 dagen onderweg Overvol kamp Tenten Barakken Toestand verslechter Weinig voedsel Geen hygiëne Veel zieke Tyfus Margot sterft (maart 1945) Anne sterft (paar weken later)

Het lot van de andere Otto – Fritz Pfeffer – Hermann en Peter van Pels Hard werken Peter: baantje postkantoor Dagelijks selecties Hermann van Pels Hermann 1ste slachtoffer gaskamer

Fritz Pfeffer Oktober 1944 Neuengamme Slechte hygiënische omstandigheden zwaar werk weinig voedsel 20 december 1944 55 jaar Peter van Pels Ontruimen kamp  Mauthausen Zwaar werk 5 mei 1945

Eind november 1994  Bergen-Belsen Weerzien Margo en Anne Auguste van Pels Auschwitz Eind november 1994  Bergen-Belsen Weerzien Margo en Anne Paar maand later  Raguhn Raguhn  Theresienstadt Reis: 9april – 8mei Vermoord Theresienstadt in Tsjechoslowakije.

Einde van de concentratiekampen Otto Frank 27 januari 1945 Russische soldaten 7650 gevangenen Otto overleefd

Otto Frank Terug naar Amsterdam Onzekerheid Miep en Jan Gies Zoektocht Anne en Margot Advertentie Zusjes Brilleslijper Margot Frank (19j) en Anne Frank (16j) in Jan. Op transport vanuit BergeBelzen. O. Frank, prinsengracht 263 tel 37059 http://www.youtube.com/watch?v=cmXdD5t9Acw&feature=related

Margot Frank (19j) en Anne Frank (16j) in Jan. op transp Margot Frank (19j) en Anne Frank (16j) in Jan. op transp. vanuit Bergen-Belzen. O. Frank, Prinsengracht 263, tel 37059

Anne’s Dagboek Dagboek overhandigen Miep Gies: ‘Dit is de ergernis van uw dochter Anne.’ Niet direct lezen Stukje per stukje Verbaasd Anne ’s grote droom Nu over iets anders: Je weet allang dat m'n liefste wens is om journaliste en later een beroemde schrijfster te worden. (..) Na de oorlog wil ik in ieder geval een boek getiteld "Het Achterhuis" uitgeven. Of dat lukt blijft ook nog de vraag, maar m'n dagboek zal daarvoor kunnen dienen.

Dagboek herschreven 20 mei – 4 augustus 1944 324 losse vellen Twijfel 25 juni 1947 ‘Het Achterhuis’ 63 landen Contact met Duitsland

Meest vertaalde Nederlandstalig boek 25 miljoen exemplaren Het dagboek van Anne Frank is het meest vertaalde Nederlandstalige boek aller tijden. De eerste vertaling verscheen in het Duits in 1950. In 1952 volgden Engelse vertalingen voor Engeland en de Verenigde Staten. Sindsdien is het dagboek in minstens 63 talen vertaald en in meer dan 60 landen gepubliceerd. Er zijn ruim 25 miljoen exemplaren van verkocht.

Toneel en verfilming Toneelstuk: ‘The diary of Anne’ Gebaseerd op dagboek 5 oktober 1955 Première New York Toneelstuk  Film ‘The diary of Anne Frank’ 3 oscars Prinsengracht 263  Bezit van Anne Frank Stichting Gerestaureerd Museum

Otto’s verdere leven 1952  Zwitserse Basel Trouw met Elfriede Geiringer Inzetten voor mensenrechten Duizenden brieven van lezers 19 augustus 1980 Elfriede gaat door