WELKOM

Wat is agressie? Waarom is er agressie? Jongeren en agressie Inleiding: Wat is agressie? Waarom is er agressie? Jongeren en agressie Jongeren en school

Observaties over agressie: Agressie is geen emotie maar een aangeleerde gewoonte. Bij agressie zijn altijd twee of meer partijen betrokken. Agressie is iets anders dan assertiviteit. (bij agressie ontneem je de ander ruimte en mogelijkheden)

Vijf soorten agressie: Emotionele chantage Frustratieagressie Doelgerichte of instrumentele agressie Crimineel gedrag (overval, aanranding en verkrachting) Zinloos geweld

1) Emotionele chantage: = chanteren en proberen met hulpeloosheid macht te verkrijgen = de zwakke plek van een ander weten te raken

2) Frustratieagressie = vinden dat er iets wordt ontzegd waarvan men vindt dat ze er recht op hebben = vinden dat de andere niet redelijk is (in hun ogen)

3) Doelgerichte agressie: = met opzet agressie gebruiken = ze zijn heel berekend = weten met inboezemen van angst veel te bereiken

4) Overval, aanranding en verkrachting: = crimineel gedrag = gebruiken geweld om dingen voor elkaar te krijgen = zijn per definitie levensbedreigend = komen onverwachts

5) Zinloos geweld = zonder aanleiding iemand ernstig belagen = angstaanjagend

Laatste 20 jaar: toename van agressie (in contact met politie of gerecht) kleine groep ‘recidivist’ = ‘harde’ leerling 2 leerling op 10  gedrags- of emotionele problemen 1 leerling op 10  éénmalig ernstig incident +- 70% van de tieners OK

De X en Y generatie: X generatie < 1985 Y generatie > 1985 Leren stap voor stap Vragen ‘waarom?’ Gaan dieper in op de zaken Zijn sociaal Alles gaat trager 1 taak tegelijk afwerken Leren langs alle kanten Weten vooral wat ze niet moeten kennen Alles is oppervlakkiger Zijn sociaal als ze winst uit kunnen halen Multitasken

Fysiologie van agressie: Hersenen van jongens: Stimulans door: - schema’s - afbeeldingen - objecten Hersenen van meisjes: Stimulans door: - verbale communicatie - langere concentratie

Hersenen en doorbloeding: Doorbloeding naar de hersenen gebeurd achter het voorhoofd (neocortex). Bij conflict is er minder doorbloeding. Hormonen blijven lager hangen in de hersenen.

Hormonen en reactie: Hormonen: blijven hangen waar primitieve en instinctieve interacties gebeuren. Reactie: ‘HIT OR RUN’

Probleemgedrag / agressie: Crisis Incest Alcohol Drugs Echtscheiding Faalangst Pesten Verdriet en rouw Schoolmoe Verwenning

Agressie en maatschappij: Moeten we ons zorgen maken?

Drie posities van elke mens: Eerste positie: IK Tweede positie: HIJ / ZIJ Derde positie: WIJ

Gelijke kansen komen niet vanzelf: Eerste positie: het kind (leerling) Tweede positie: ouders Derde positie: vrienden, school, familie

Kompas niet alleen kennen, maar ook gebruiken: IK Ouders Omgeving

Maatschappelijke vragen: Generaties kenden oorlog  lijden De ‘zonder’ oorlog generatie heeft geen duidelijk perspectief (geen land opbouwen, geen nieuwe industrie creëren)

Is beperkt in al zijn mogelijke mogelijkheden Deze generatie: Is beperkt in al zijn mogelijke mogelijkheden Voorbeeld: borderline volwassenen grenzeloosheid = vrijheidswaan Zij kunnen niet volgen ‘LOSERS’

Waarom ‘LOSERS’? Nieuwigheden en druk  moeilijk om te ‘zijn’ Veeleisend tot in relatie  het ‘moet’ Leer ons ‘ongelukkig’ zijn  moet ‘mogen’  hoort bij het leven

Politiek - Maatschappelijk: Minister van het kind?

Onderwijs: vaste budgetten. 12 leerlingen / klas = volksgezondheid stijgt Welzijn en justitie: fluctuerende budgetten. Problematiek: - jeugdmisdaad - Welzijn (armoede) - Preventie daalt - Ondersteuning en coaching

PAUZE

U KUNT DE WIND NIET VERANDEREN, MAAR HOE DE ZEILEN STAAN BESLIST U ZELF

Wat verwacht de jongere? “Kinderen van nu houden van luxe en overdaad, ze tonen geen respect meer voor ouderen en houden van kletspraatjes in plaats van lichaamsbeweging. Kinderen zijn kleine dwingelanden en hebben in het gezin geen onderdanige houding meer. Ze spreken hun ouders tegen, kletsen in gezelschap, proppen zich aan tafel vol met lekkernijen, zitten ongeïnteresseerd in de schoolbanken en tiranniseren hun leerkrachten.”

Straat / schoolcultuur: Het oudste sociaal netwerksysteem: De straat (ruwe opvoeder) + De macht van de media

Omgaan met leerlingen: Vertrouwen Doelgerichte omgang: - functioneel - ruiltransactie Relatiebekwaamheid: - dynamiek - verantwoordelijkheid - verwachting - aandacht - coherentie (centrumregels) - open interactie - veiligheid - aanmoediging

Patroongedrag in de klas: Meisjes: multitasken wijs en rustig Jongens: monotasken fel, energiek en driftig

Zichtbaar gedrag in de klas: Hersenen bijtanken Jongens: hoofd op de bank, dutje Meisjes: vervelen zich in de klas (beleefd afwezig) Biologie van jongens is kwetsbaarder dan meisjes

Tips voor in de klas: IT TAKES 2 TO TANGO….

Blijf empatisch, zie u leerling graag en stel grenzen. Laat uw leerling dromen. Vertel met plezier en trots over uw vak. Blijf strijden tegen armoede en sociale uitsluiting.

Geef DE GRENS een plaats in het leven van jongeren.

Tijdens de lessen: Zorg voor een goed klimaat: licht en lucht. Stel samen met je groep een interklasreglement op. Zit liefst steeds in hetzelfde lokaal. Maak sociaal engagement als onderdeel van uw lessenpakket. Maak goed gedrag zichtbaar.

Zorg voor rituelen: Welkom Zwak zijn mag Mijn vriend en ik – NIET – ik en mijn vriend Reageer nooit brutaal bij brutale opmerkingen Bij verkeerd gedrag  alleen het gedrag afwijzen, niet de persoon Hardste schreeuwer niet belonen met directe aandacht

Vermijd valkuilen: Angst is bij agressie een slechte raadgever. Wees voorzichtig met ‘narcistische’ jongeren. (opgeblazen ego’s) Blijf alert voor traject van bluf naar agressie. Schijnengel thuis, delinquent op straat

Algemene regel in de school: Accepteer zelfs niet de kleinste agressie. Zorg voor een vaste lesopbouw. Maak kleine lesdoelen kenbaar. Doe regelmatig kleine toetsen.

Luisteren is belangrijk, niet luisteren…ook

Waarom ze NIET luisteren Verkennen van persoonlijkheid Ontdekken Bron van creativiteit Kennis vergaren Gedrevenheid

Leerlingenbegeleiding: Leerinhoud en doelen School en cultuur Normen en waarden Communicatie

Type docent: Ook bij deze leerlingen blijf ik de doelen van het onderwijs nasteven. Bij deze leerlingen heb ik de doelen van het onderwijs opgegeven. Ik voel een band met deze leerlingen, ook op het moment dat ik hun gedrag afwijs. A C Ik voel vooral tegenzin tegen deze leerlingen. B D

Ideale leraar: Bewust zijn van zichzelf Interesse voor jongeren ‘Liefde’ voor het vak ‘Vlotte’ contacten met andere actoren Conflicten toedekken (ontkrachten) en op het juiste moment boven halen Stijl: - samenwerken - discussies oefenen - feedback geven en krijgen

Preventieve houding + ideale leerkracht + stijl Toffe leerkracht

SCHOOLCULTUUR STRAATCULTUUR Studeren is prioriteit. Aanpassen aan anderen is noodzakelijk. School is bijzaak. Vrienden, uitgaan en internet zijn belangrijk. Normaal doet men wat de leerkracht vraagt. Stoer en mannelijk is belangrijk. Dus: verzet tegen leraar. Doorzetten, concentratie, orde en netheid zijn belangrijk. Het moment en de situatie van de dag zijn belangrijk.

Wat te doen bij agressie? Ga bij jezelf na of je je eigen grenzen genoeg in het oog houdt en bewaakt Het is verstandig een ander te wijzen op het feit dat hij / zij manipuleert en dat je je niet laat manipuleren Neem het probleem serieus en laat de persoon zijn boosheid uiten Luister naar wat de persoon te zeggen heeft, neem een rustige houding aan

ZORG VOOR JE EIGEN VEILIGHEID! Stel een grens aan het gedrag Wijs de persoon niet af Schat in met welk soort agressie je te maken hebt