11 juli 2014 Beelden zoeken Bron: Cayusa, Flickr, CC-BY-NC

11 juli 2014 Voorstellen Jeroen Jansen 30 jaar Webredacteur (Kennisnet) in mijn vrije tijd: Fotograaf, beginnend videograafKennisnet Fotograafvideograaf Foto: Ron van Varik

11 juli 2014 Te bespreken 1. Waar zoeken? - Standaard zoekmachines - Zoekmachines gericht op gratis te gebruiken materiaal 2. Hoe zoeken? (+ zelf aan de slag) 3. Toekomst van zoeken naar afbeeldingen? 4. Auteursrecht, portretrecht, licenties? 5. Beelden inzetten op de Kennisnet website? 6. Zelf beelden maken? Alle urls gebruikt in deze PowerPoint zijn terug te vinden op: ( Bron: Mafleen, Flickr, CC-BY-NC-SA

11 juli 2014 Waar zoeken? Standaard zoekmachines: - Google Images (verschillende resultaten nl/en) goede resultaten, maar er is meer… - Yahoo - Picsearch - ASK (zie ook Lycos, handig aanvullende termen) - Ditto - MSN (Live)Google Images nlenYahooPicsearchASKLycosDittoMSN - All the WebAll the Web - Altavista - Pixsy - Exalead (faces, color, layout) Sitetip: PanImages.org: afbeeldingen zoeken in 300 talen (zoekt in Flickr en Google) Onbruikbaar voor Kennisnet?? Nee, vind en vraag toestemming!AltavistaPixsyExalead PanImages.org Screenshot: Google Images

11 juli 2014 Waar zoeken? Zoekmachines gericht op gratis te gebruiken materiaal: (let op licentievoorwaarden!) - Yotophoto.com (meta search: Flickr, Wikimedia Commons, Stock.Xchng, morgueFile, Pixelperfect Digital en OpenPhoto) - Search Creative Commons - Pics4Learning - CopyrightVrij.nlYotophoto.comSearch Creative CommonsPics4LearningCopyrightVrij.nl - PD PhotoPD Photo - GeekPhilosopher - Image*After - Freerange Stock - morgueFile - Pixel Perfect Digital - Free Digital Photos - Twicepix (Duits) - Pixelio (Duits)GeekPhilosopherImage*AfterFreerange StockmorgueFilePixel Perfect DigitalFree Digital PhotosTwicepixPixelio - Studio25 (Roemeens)Studio25 Screenshot: Yotophoto

11 juli 2014 Waar zoeken? Zoekmachines gericht op gratis te gebruiken materiaal: (let op licentievoorwaarden!) Specifieke databases: - Gimp-Savvy.com - Doelbeelden.nlGimp-Savvy.comDoelbeelden.nl - ANPfotoarchief.nl - Unprofound.com - VADS CollectionsANPfotoarchief.nlUnprofound.comVADS Collections Screenshot: ANP fotoarchief

11 juli 2014 Waar zoeken? Zoekmachines gericht op gratis te gebruiken materiaal: (let op licentievoorwaarden!) Overzichten: (Slowaaks) Meer nodig? zoek bijvoorbeeld in Google naar termen als: public domain, free to use, copyright friendly, creative commons, copyleft en Royalty Free (RF is niet altijd gratis!) …op deze manier zul je heel veel sites tegenkomen waar je vrij te gebruiken materiaal kan vinden. Screenshot: News.piggee.org

11 juli 2014 Waar zoeken? Niks gevonden? En wel klein beetje geld over? Internationaal: - Dreamstime (voordeel: Model Release) - iStockphoto (Free photo of the week/Free video of the week) - 123RF (duizenden free images, continue ververst) - Fotolia NL: - FonanzaDreamstimeiStockphoto123RFfree imagesFotoliaFonanza Iets duurder, maar altijd zelfde prijs (59 euro): - Nationale Beeldbank (generieke foto-opdracht)Nationale Beeldbank Screenshot: 123RF

11 juli 2014 Hoe zoeken? Hoe werkt een zoekinstrument voor afbeeldingen? Het zoekinstrument kijkt naar: - gebruik van tekst in de “nabijheid” van de afbeelding - bestandsnaam van de afbeelding - Caption/onderschrift van de afbeelding - HTML ALT tag van de afbeelding ‘They rely on the words that appear around the image or in the file name of the image to understand its content’ Bron: Searchenginewatch.com …dus vaak irrelevante zoekresultaten (vanwege slechte indexering afbeeldingsinhoud)Searchenginewatch.com Screenshot: SearchEngineWatch

11 juli 2014 Hoe zoeken? Tips: - Denk vanuit de gebruiker - Zoek met name in het Engels (gebruik interglot.com) - Zoek in meerdere zoekmachines/databases - Zoek zo breed mogelijk qua termen (max 2 a 3 algemene termen) - Gebruik de ‘advanced search module’ (filtermogelijkheden als ‘limitinterglot.com by filetype’, ‘file size’, ‘colour’, ‘exclude adult imagery’, etc). - Zoek in het specifieke zoekinstrument (de bron) zelf voor de echte uiteindelijke search. Hier zijn de zoek en filtermogelijkheden vaak vele malen beter dan in de meta-image-search-engines. - Gebruik ‘Boolean operators’ (AND, OR, NOT), “exact phrase”… verschilt per zoekinstrument: default is vaak AND, NOT is vaak - minteken, or is vaak OR in hoofdletters tussen twee trefwoorden. Screenshot: Interglot

11 juli 2014 Hoe zoeken? Workshop: Google Image Labeler Leer hoe moeilijk het is om een image goed te labelen en dus terugvindbaar te maken, voor jezelf en anderen. Screenshot: Google Image Labeler

11 juli 2014 Hoe zoeken? Workshop: Zoeken naar beeld voor je eigen site Zoeken in Yotophoto of andere databases naar materiaal bruikbaar voor je eigen (Kennisnet-)website. Vind je wat je zoekt? Welke problemen kom je tegen? Screenshot: PanImages Screenshot: Creative Commons Search Screenshot: Yotophoto

11 juli 2014 Toekomst van zoeken naar afbeeldingen? Nog meer visual-/content-based image searching (zoeken in de afbeelding zelf) ipv alleen text-based image searching. Beeldanalyse gebeurt aan de hand van: kleur, textuur en vorm. Automatisch metadata zoals tags. Vind meer foto’s zoals deze... Workshop: Visualbased Search Engine (demo) Experimenteer met de resultaten van een visual-based search in deze demo van Corbis: meer foto’s zoals deze... Screenshot: LTU-Corbis Visual Search

11 juli 2014 Toekomst van zoeken naar afbeeldingen? Nog meer vernieuwende technieken: - oSkope (brows and organize items from Amazon, Ebay, Flickr, Fotolia, Yahoo!Image) - Retriever (retrieve images by sketch or by uploading your own images/url. Terugkoppeling van vergelijkbare foto’s) - Imagine (Je eigen tekening is uitgangspunt voor het zoeken) - Polar Rose (zoeken naar gelijkende foto’s door een 3d-beeld van een 2d-foto te maken, bron: Tweakers.net) - Riya (gezichtsherkenning) - ALIPR (Story Picture Engine) - Freenet (Duits, zoeken naar personen)oSkopeRetrieverImaginePolar RoseTweakers.netRiyaALIPRStory Picture EngineFreenet Screenshot: Retrievr Screenshot: oSkope

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? Notitie: ik ben geen jurist! ;-) Veel gratis materiaal beschikbaar, maar is het daadwerkelijk allemaal bruikbaar voor publicatie op Kennisnet? - verdiep je in de licentievoorwaarden: ‘In plaats van het auteursrecht geheel over te dragen, kan de auteur ook toestemming geven voor specifieke handelingen. Dit heet licentiëren’ Bron: Ius mentis - verdiep je in het auteursrecht: Auteursrecht.nl Iusmentis.com/auteursrecht Filmpje: plaatjes op je websiteIus mentis Auteursrecht.nl Iusmentis.com/auteursrecht Filmpje: plaatjes op je website Wikikids: auteursrecht voor kinderen Overheid.nl: Auteurswet 1912 Screenshot: Auteursrecht.nl

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? Creative Commons goed bruikbaar voor Kennisnet Uitleg Creative Commons Licenties (nl) + voorbeelden op Flickr CC-BY: ‘You let others copy, distribute, display, and perform your copyrighted work - and derivative works based upon it - but only if they give you credit’ In het kort: CC-BY (naamsvermelding verplicht, Kennisnet: ALT tag) CC-BY-NC (niet commercieel) CC-BY-ND (geen aanpassingen, origineel in tact laten) CC-BY-SA (aangepast werk onder zelfde licentie delen) CC-BY-NC-ND CC-BY-NC-SA Uitleg Creative Commons Licentiesnlvoorbeelden op Flickr Screenshot: Flickr

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? - mogelijkheden voor overnemen auteursrechtelijk beschermde werken liggen in beeldcitaat (screenshots) en parodie: ‘Het overnemen van beeld mag, mits dat beeld dan gebruikt wordt voor één van de in de wet genoemde doelen. Dit zijn: aankondiging, bespreking, kritiek, beoordeling en polemiek. (Hergebruik van beeld als "versiering" is daarentegen niet toegestaan. Pas bij het bespreken van de foto zelf kan sprake zijn van een beeldcitaat)’ Bron: Ius mentis ‘Een parodie is een humoristisch werk waarin een ander werk belachelijk wordt gemaakt. Stukken van een origineel werk overnemen mag, voor zover dat nodig is om het origineel herkenbaar te laten zijn in de parodie.’ Bron: Ius mentisscreenshotsIus mentis

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? Aandachtspunten: - Mensen herkenbaar afgebeeld? > Portretrecht Een afbeelding is een "portret" wanneer er een persoon herkenbaar op afgebeeld is. Portretten in opdracht: de geportretteerde mag kopieën maken van het werk, en de maker mag het werk niet zonder toestemming publiceren. Portretten zonder opdracht: publicatie mag, tenzij dit een redelijk belang van de geportretteerde schendt. Redelijk belang is meestal: financieel belang en het privacybelang Vaak afweging tussen nieuwswaarde of privacybelang! Bron: Ius mentisIus mentis Silhouet-afbeelding van Charlie Chaplin, herkenbaar door karakteristieke lichaamshouding (Bron: Ius mendis).

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? - Logo herkenbaar afgebeeld? ‘Logo's en andere beeldmerken zijn auteursrechtelijk beschermd. Het tonen van iemands logo of merk kan dus inbreuk op het auteursrecht zijn, ook als dat voor niet-commerciële doelen gebeurt.’ Bron: Ius mentisbeeldmerkenIus mentis Screenshot: Ius mendis

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? - Kunstwerken (beelden, schilderijen, foto’s, gebouwen) op de foto? ‘De Auteurswet 1912 stelt dat er auteursrecht rust op kunstwerken zoals tekeningen en schilderijen, maar ook op beeldhouwwerken, bouwwerken en "plastische werken". Een origineel ontworpen flatgebouw is dus ook auteursrechtelijk beschermd.’ ‘Kunst permanent geplaatst in de openbare ruimte mag worden gefotografeerd zonder toestemming, mits de foto maar het kunstwerk toont zoals het zich 'aldaar' bevindt.’ Bron: Ius mentisIus mentis Erasmusbrug. Bron: Kees de Vos, Flickr, BY-NC-SA

11 juli 2014 Auteursrecht, portretrecht, licenties? - Foto’s gemaakt op privé-terrein, in besloten omgeving? ‘Elk opzettelijk filmen of fotograferen in woningen of niet-publieke plaatsen is verboden tenzij dit vooraf duidelijk is aangekondigd.’ Bron: Ius mentisIus mentis Bron: Radioimp, Flickr, CC-BY

11 juli 2014 Beelden inzetten op Kennisnet? Beeld gevonden en nu plaatsen op de site: Keuze van het formaat en locatie op de pagina We hebben 4 formaten om te gebruiken in het contentvlak S = 74 x 51, M = 95 x 66, L = 138 x 96, XL = 181 x 138 pixels Tips: - Let op het totaalbeeld van de site, niet alleen op één blokje - Let op uniformiteit: één systeem of stijl - Bundel afbeeldingen met zelfde formaat - Let op uitlijning, ook in combinatie met tekst - Zorg voor ritme in de pagina, niet alles hoeft van groot naar klein

11 juli 2014 Zelf beelden maken? Iedereen heeft vast wel ergens een (digitale)camera: mobieltje, compact, spiegelreflex… een paar fototips: -fotografeer op het juiste tijdstip (midden op de dag met zon levert veel harde schaduwen op. Beste licht = zacht licht) -kies een rustige achtergrond (zorg dat de achtergrond niet afleidt van het onderwerp waar de foto om draait) -kies een duidelijk hoofdonderwerp -gebruik je (auto)flits bij tegenlicht -gebruik je benen om dichterbij het onderwerp te komen -fotografeer vanuit een ander standpunt (kikker-/vogel-perspectief) -plaats hoofdonderwerp eens niet in het midden -compositie: Gulden Snede (belangrijkste deel op één van de vierGulden Snede punten waar de lijnen elkaar kruisen) Bron: Wikipedia, Moondigger, CC-BY-SA