Kweekverslag van de sitta europaea Boomklever Kweekverslag van de sitta europaea

Boomklever man duidelijk te zien aan de blauwe broek teugel

Inleiding: Mijn manier van de vogelhobby is langzaam maar zeker steeds een stukje anders aan het worden , ik kon vroeger vrij vaak v oor mij "nieuw te kweken" vogelsoorten bij handelaren of importeurs vinden en daar dan mee proberen te kweken om zodoende aangemerkt te worden op mijn lange lijst van geslaagde kweekresultaat als zijnde gekweekt. Van die manier kan men eigenlijk zeggen dat het verleden tijd is. Ik word dus gedwongen om ook andere manieren van de hobby te gaan bedrijven. Iedereen is zich ervan bewust , zo ook ikzelf, ik ben nu dus een nieuwe weg aan het inslaan aangaande de hobby, het opnieuw kweken van al eerder door mij gekweekte soorten , "iets"wat ik voorheen nooit wilde doen. Vele soorten , die ik gekweekt heb , daarvan liggen nog vele aantekeningen en foto's op de plank , maar vanwege het feit dat ik ze niet meer compleet heb , qua foto's of ander kweekverslag , ondersteunend materiaal kan ik ervan dan geen volledig kweekverslag maken voor U.

Boomklever man zet de eerste stappen met het afdichten van de kier foto 1

Door allerlei omstandigheden zoals bestanden per ongeluk wissen ,niet opslaan van de gegevens op externe harde schijven en dan na computer crashes alles kwijt zijn of zoek geraakte afgedrukte foto's vanuit de analoge camera tijd, nou ja enzovoorts zou ik bijna zeggen, als u een lezer ben van mijn andere kweekverslagen dan weet u precies hoe de vork in de steel zit aangaande het helaas niet overweg kunnen met computers en andere digitale apparaten. Ik heb meer met vogels zullen we maar zeggen. Maar ik ben lerende en heb door schade en schande geleerd , nu word alles direct op externe schijven opgeslagen , dus het zal allemaal wel goed komen............... uiteindelijk. Terug naar de boomklevers: De boomklever , een soort die ik altijd zeer interessant gevonden heb vanwege zijn uiterlijk en gedrag. Deze soort had ik al jaren terug gekweekt . Toen ik opgebeld werd door mijn oude schoolvriend Vincent om over vakantie en vogels te praten kreeg ik het verzoek om te proberen een koppel vogels voor hem mee te brengen. U moet weten Vincent is één van die Nederlanders die met zijn gezin in het buitenland zijn geluk is gaan beproeven.

Boomklever man zet de eerste stappen met het afdichten van de kier foto 2

Hij heeft een heel mooi huis met een enorme wijngaard in Italië en in die wijngaard heeft hij enorme volières staan, wij gaan op uitnodiging zo nu en dan eens op vakantie bij hem, zo ook dit jaar en daarom het verzoek, van hem aan mij, dat ik boomklevers zou meebrengen. Ik heb in het verleden al veel vogels geruild of geregeld voor hem, ook neem ik dan soms soorten mee die hij kweekt, z o als blauwe rotslijsters. Nu ik dit schrijf bedenk ik mij dat ik ook van die soort nog een kweekverslag moet gaan maken, nou ja, dat is iets voor later zullen we maar zeggen. Als ik tijd van leven heb komt dit allemaal in orde hoop ik. Ik kon in Februari via een bekende vraag en aanbod website aan een overjarig en bewezen goed klikkend koppel komen, ik moest er een eind voor rijden maar in het Limburgse Hoensbroek werd ik uitermate vriendelijk en g astvrij ontvangen door Martin en Lidy (toch even de namen noemen), onder het genot van een bakkie koffie en appelpunt werd er over vogels gepraat, t ja wat anders hoor ik u bijna denken. Ik had een volière gereed gemaakt voor de opvang van de klevers en aangezien wij pas in augustus op vakantie gingen besloot ik om er mee proberen te kweken om zodoende weer materiaal te hebben om het kweekverslag wat ik al had liggen te completeren.

Boomklever man zet de eerste stappen met het afdichten van de kier foto 3

Zo gezegd, zo gedaan, dit kweekverslag word dus begeleid met oudere en nieuwere foto's en van verschillende koppels waarmee hier gekweekt is in de loop der tijd. Ik wil u graag verwijzen naar de bijgevoegde foto's aangaande de uiterlijke kenmerken van deze soort, foto's zeggen vaak toch meer dan iemand kan verwoorden. Het zijn standvogels die men in grote delen van Europa kan aantreffen, het zijn echte bosbewoners en daar waar de mensen met hun huizen optrekken richting bos zijn het ook vogels geworden die regelmatig in de tuinen van mensen te zien zijn en er zelfs nestelen als men geschikte nestkasten ophangt, het is dus een soort die zich redelijk begint aan te passen aan de mens. In de natuur eten ze vooral diverse boomzaden en insecten welke ze vinden op hun karakteristieke manier van klimmen langs bomen. Het nestelen gebeurt in oude spechten nesten of andere holtes, deze holtes worden door de klevers dan zo aangepast dat het hun goedkeuring tot voortplanting kan wegdragen. Het aanpassen gebeurt d.m.v. diverse hakwerkzaamheden of het zo typische dicht metselen van gaten en kieren met een mengsel wat bestaat uit modder, speeksel en ontlasting.

Boomklever pop bezig met het in orde maken van het invlieg gat

De taken zijn vrij goed verdeeld zo doet de man het exterieur en neem kieren en gaten voor zijn rekening en de pop concentreert zich op de binnen kant en het aanpassen van het invlieg gat wat de grote moet krijgen van haar lichaam. Tijdens het metselen door word er nestmateriaal verzameld wat bestaat uit boomschors en dorre bladeren. Een legsel bestaat uit 4 á 8 eieren en soms zelfs meer. De pop broed alleen op de eieren maar word door de man voorzien van voedsel tijdens de broed. De man zorgt ook voor de bescherming van de pop en jaagt fel indringers weg . De gemiddelde tijd van uitbroeden van de eieren bedraagt 16 dagen en het uitvliegen van de jongen gebeurt vrij laat en met een dag of 23 á 25 zult u dan ook niet verbaasd zijn dat de jongen bijna geheel ontwikkeld zijn hetzij wel iets matter van kleur en direct zich al klimmend en niet veel later al vliegend kunnen redden. Het ligt aan de omstandigheden maar men kan stellen dat de boomklevers in de vrije natuur normaliter 1 geslaagd nest grootbrengen per broedseizoen.

Het rechter ei is waarschijnlijk het eerst gelegde ei vanwege afwijkend patroon dan de andere eieren, waarschijnlijk heeft ze moeite gehad met het leggen van het eerste ei.

De kweek : Ik zal u deel laten nemen van mijn ervaringen met de kweek van de boomklevers door de jaren heen. De boomklever is een soort die ik graag apart in een volledig aangepast aan hun eisen voldoet ziet. Het kunnen soms raketten zijn in de volière en tijdens de broed kunnen ze agressief zijn naar mede bewoners. Ik zelf kweek het liefst altijd 1 soort per volière,dit vanwege het kunnen aanpassen van het voedsel en ook dat het voedsel dan ook daar terecht komt waar het hoort, denkt u aan de jongen bv. Bij mij verbleven de klevers zomer en winter buiten,in het oude hok vele jaren geleden met een nachthok eraan vast en de laatste keer was dit een hok zonder nachthok. Ik had voor de recentere kweek vele oude en licht rottende stronken verzameld zoals berk, den, eik, populier en wilg.

De eerste eieren van ronde 1 , let op nestmateriaal en afdekken van de eieren bij het verlaten van het nest.

Verder was de volière voorzien van een schildpaddenvijver en stond er diverse beplanting in, het hok zelf was ongeveer 2,5 m in het vierkant en 2 m hoog. In begin maart breid ik het aantal broedblokken uit ,boomklevers hebben ook graag een slaapblok dus u dient daar rekening mee te houden als u boomklevers aanschaft. Waar u ook rekening mee dient te houden is het gedrag van de klevers dus een bak met modder/klei vermengt met water is geen overbodige luxe. De broedblokken waren van diverse types maar bij mij kozen ze toch het liefste voor een blok van dennenhout welke ikzelf helemaal al uitgehold had en voorzien van een bodem en deksel. Dit blok kan u ook op de foto's zien langskomen in dit kweekverslag. Het blok werd goed onderhanden genomen door beide vogels en u kan de enorme rand zien die de man maakte aan de buitenkant, de pop maakte het invlieggat en de binnenkant op orde en niet veel later zag ik dat er volop gesleept werd met nestmateriaal en er werd van boomschors en oude dorre bladeren een nestje gemaakt. Onder het deksel aan de bovenkant had ik een stukje karton gesneden voor het geval ze ook het deksel zouden vastkleven , als dit zou gebeuren dan kon ik nog altijd een gat maken in het karton om zo in het blok zelf te kunnen komen, het bleek achteraf overbodig .

Boomklever man showt trots eindresultaat na de metselwerkzaamheden, echter man repareert en verbetert gedurende de broed door.

Het resultaat na 2 dagen volop metselen

De eerste ronde startte met het leggen van het witte met roodbruine gestippelde ei. In totaal werden er 8 eieren gelegd en de pop deed haar werk perfect . U kan ook zien dat de boomklevers ook graag de schillen van de rietmatten meenamen het nest in. Deze werden vervolgens na een poosje weggedragen en vervangen door de pop, alleen de pop deed dit.

Pop broedend op het nest met eieren

15 dagen na het laatste gelegde ei zag ik eierschalen liggen onder het blok en zag dat de man nerveus was en ook luidruchtiger werd naarmate ik bij de volière kwam om te voeren. Luid liet hij dan zijn alarmroep horen. Ik liet hem maar begaan echter na vier dagen ging ik controleren of dat ik al moest gaan ringen, groot was de teleurstelling, het nest was helemaal leeg. Waar het aan lag? De extreem warmte van dit voorjaar ? Te veel verstoring omdat er foto's gemaakt "moesten"worden om maar met bewijs foto’s voor in dit kweekverslag te kunnen komen? Te veel dierlijke eiwitten? Het voer wat ik verstrekte was hetzelfde als dat ik eerder met succes had verstrekt bij de eerdere kweek met de boomklevers. Het voedsel bestond uit eivoer met daarin diepvries pinky's , krekels en buffalowormen, levend voer als buffalowormen en alleen de witte uitgezochte meelwormen en het aangeboden weideplankton in de vorm van rupsjes,spinnetjes etc. Helaas dacht ik nog, ik heb het in ieder geval geprobeerd want ik wilde Vincent verassen met meerdere boomklevers. Na nog geen week was ik de pop weer kwijt en ja hoor ronde twee was alweer begonnen er lagen 2 eieren in het nest in hetzelfde blok als in ronde 1 . Ook nu weer voorbeeldig broeden en voeren etc. en ook nu weer ............alle jongen weg op het moment van ringen. Einde kweek met dit koppel dacht ik. Waarom was de grote vraag voor mij, ik wist het niet.

Snel een foto tijdens het ringen gemaakt 3 van de 6 jongen, verder alles snel met rust gelaten

Tot mijn allergrootste verbazing zag ik de pop na een poosje weer het nestblok in en uit gaan....ik dacht het zal toch niet? Ja hoor, ronde 3 , nu had ik al het levende en diepvries voer uit het voedsel aanbod gelaten en kregen ze tijdens de broed alleen universeel en eivoer tot hun beschikking. Ook dit keer niet meer gekeken in het blok en zoveel als mogelijk mij bij de volière vandaan gehouden. Ik dacht ik zie de eierschalen wel verschijnen als het zover is en ga ik wel tellen wanneer ik moet gaan ringen. Ook nu weer zag ik de eierschalen en op dat moment ben ik heel voorzichtig het eivoer gaan verrijken met diepvries insecten welke ik van te voren bepoederd had met een insecten strooipoeder. De dag van ringen brak aan ,ik had de allang met ventielslangentje omkleedde wettelijk verplichte 3,3,mm Europese cultuur ringen (vroeger was dit 2,9 mm) in de hand en naarmate ik het blok naderde hoorde ik piepen en was de pop nog aan het voeren. Om te ringen moest ik de pop uit het blok jagen want ze verbleef nog steeds voordurend in het blok. Blok open en ja hoor 6 perfect uitziende jongen welke ik goed kon ringen. Snel de jongen geringd en het blok weer op zijn plek gehangen ,dit alles gebeurde onder hevig protest van beide ouders natuurlijk. Nu was het maar weer hopen dat de vogels deze verstoring konden verkroppen. Ik had wat wasmotlarven als extra's gegeven om de boel wat af te leiden en het gelukte,ik begon ook direct meer en meer met het toevoegen van diverse insecten zoals ik al eerder genoemd had in dit kweekverslag. Nu ging wel alles verder perfect en op een leeftijd van 26 dagen vlogen de jongen uit, geheel in kleed wat iets matter was en een iets kleiner staartje dan bij de ouders maar qua grote was er weinig verschil te zien tussen ouder en jong.

Nog net op tijd om 1 jong te fotograferen die bezig was met de grote sprong te wagen.

Uitgevlogen jongen op wat het slaapblok van de man was

Close up van uitgevlogen jong, zie mattere kleur en tekening

De jongen waren na een paar weken al zelfstandig en pas toen de man ging jagen had ik de jongen afgevangen en apart gezet. Als ik d at niet gedaan had, had dit me anders zeker jongen gekost. Ik had met het afvangen direct maar d.n.a. analyse gedaan met het opsturen van wat veertjes want het is lastig op jonge leeftijd om de vogels visueel te sexen en ik wilde geen risico's nemen. Ik heb door middel van ruilen 3 koppels voor mijn goede vriend , Ik ben benieuwd wat hij gaat zeggen als ik hem een dotje boomklevers toestopt waarmee hij volop vooruit kan als het gaat om een bloed lijn en een bestand op te bouwen daar in Italië. Er was dus 1 koppel achtergebleven en verkocht aan een jonge liefhebber hier in Nederland. Ik zelf had toch weer zeer genoten van deze toch moeizame kweek, de vorige keer ging het eigenlijk "vanzelf", maar ik moet u zeggen dat de voldoening dat het wederom gelukt was toch vele malen groter. Ik heb inmiddels een "gelijkende" van de boomklever kunnen bemachtigen en ga daarmee proberen te kweken. Maar ook nu weer ...eerst kweken en dan pas praten of tentoonstellen en bewijzen aan de ongelovige , wetgevers/organisaties of tegenstanders van onze hobby dat er zonder poespas 100% natuurbroed en goed geringd word door de wat serieuzere kwekers d.m.v. een kweekverslag /foto's o.i.d. daar komen we verder mee op allerlei vlakken die onder onze hobby vallen. Het is een soort die een plekje verdient in de avicultuur en waar men veel van kan genieten bij een juiste verzorging en benadering

Uitgevlogen jong

Uitgevlogen jong

Dat de boomklevers snel vertrouwd raken met hun verzorger bij juiste omgang bewijst deze man, deze kwam graag wat “lekkers”uit de hand halen, wel buiten het hok binnen vloog hij me aan als er jongen waren.

Tekst : A.Bakker te Dordrecht Foto's : Fam Bakker Tekst en spellingcontrole M.P.P.