VenW Monitor 2007 Belangrijkste uitkomsten in relatie tot ambities Vernieuwing VenW

VenW Monitor Houdt de Vernieuwingsambities tegen het licht van de actuele beleving van VenW door medewerkers, burgers en relaties Centraal staan: –Interne verankering (medewerkers) van de ambities –Externe profilering (burgers en relaties) op deze punten Methode –Medewerkers en burgers: Webenquête en aanvullend onderzoek (diepte-interviews, focusgroepen) –(Top-)relaties: Diepte-interviews

Inhoud presentatie Vernieuwing VenW Interne beeldvorming Vernieuwing VenW Externe beeldvorming Prioriteiten Vernieuwing VenW Implementatie resultaten Van Onderzoek naar Actie  tijd

Vernieuwing VenW Interne verankering en externe profilering Algemeen Profilering op de Vernieuwingsambities: - Aanspreken - Omgevingsbewust handelen - Samenwerken - Resultaat- en oplossingsgericht werken Bron: Departementaal Vernieuwings- & Communicatieplan, september 2007

Vernieuwing VenW Interne beeldvorming Negatieve ondertoon, maar ambities op zich als zinvol ervaren Veranderingen merkbaar aan structuurkant (‘ harde kant’), nog niet zozeer aan de cultuurkant (‘zachte kant’) Weinig confrontatie met Vernieuwing VenW in dagelijkse werkpraktijk De Vernieuwingsambities missen een zekere mate van concreetheid “Het is een programma dat los staat van de eigen organisatie” “Je eigen leiding hoor je er nooit over” “Het moet levendig gehouden worden. Zet het op de agenda!” “Het wordt allemaal bedacht en dan denkt men dat het vanzelf goed komt”

Vernieuwingsambities: Interne verankering Medewerkers 1. Aanspreken Niet ingebakken in de organisatiecultuur van VenW Geringe mate van openheid naar elkaar De organisatiecultuur biedt hier geen voedingsbodem voor 2. Omgevingsbewust handelen3. Samenwerken4. Resultaat- en oplossingsgericht werken “Het is een cultuur van als jij mij niet lastig valt, dan val ik jou niet lastig. En dan kunnen we beiden onze hobby doen.” “Als je hier bekend staat als redelijk kritisch, wordt dat je niet in dank afgenomen”

Vernieuwingsambities: Interne verankering Medewerkers 1. Aanspreken2. Omgevingsbewust handelen Drang naar meer openheid versus angst zich meer bloot te geven VenW teveel met zichzelf bezig in plaats van open te staan voor de samenleving 3. Samenwerken4. Resultaat- en oplossingsgericht werken Paradox: Hoewel de Vernieuwing is gericht op meer open en extern gericht beleid en een meer naar buiten gerichte werkwijze, is VenW erg intern gericht door Vernieuwing VenW

Vernieuwingsambities: Interne verankering Medewerkers 1. Aanspreken2. Omgevingsbewust handelen3. Samenwerken Gezamenlijke identiteit (VenW-breed) ontbreekt (BSK, RWS, IVW) Spanningsveld tussen de onderdelen (BSK, RWS, IVW) Dit wordt bevestigd en versterkt door: Wederzijdse vooroordelen; een voorzichtige, risicomijdende benadering naar elkaar en geringe samenwerking tussen de dienstonderdelen Qua samenwerking valt nog veel te veranderen 4. Resultaat- en oplossingsgericht werken “Veel ambtenaren hebben van huis uit het gevoel van: ‘Dit is van mij, wat moet je?’” “Handhaving zegt dat Beleid er geen verstand van heeft. En Beleid zegt dat Handhaving geen idee heeft van wat er zich in de politiek afspeelt. De uitvoerders zeggen op hun beurt dat ze in Den Haag plannen bedenken die niet uit te voeren zijn.”

Vernieuwingsambities: Interne verankering Medewerkers 1. Aanspreken2. Omgevingsbewust handelen3. Samenwerken4. Resultaat- en oplossingsgericht werken VenW heeft wel een resultaat- en oplossingsgerichte instelling, maar het feitelijke gedrag van de organisatie blijft achter: VenW niet daadkrachtig, VenW maakt beloftes onvoldoende waar en het formuleren van realistische doelen en plannen en het maken van heldere afspraken vinden medewerkers het minst passen bij de (organisatie-)cultuur binnen hun afdeling. Ten slotte zit de bureaucratische werkwijze de resultaatgerichtheid in de weg

Algemeen Men merkt er weinig van dat VenW verandert in haar werkwijze of houding t.a.v. de samenleving Fysieke tastbaarheid van ‘producten’ VenW groot, maar de organisatie erachter is nauwelijks zichtbaar 1. Omgevingsbewust handelen VenW heeft een omgevingsgerichte instelling (werken aan belangrijke problemen, agendering van onderwerpen), maar VenW betrekt de samenleving onvoldoende bij de beleidsontwikkeling 2. Samenwerken VenW zou meer naar interactie met de samenleving moeten zoeken 3. Resultaat- en oplossingsgericht werken VenW reageert sterk op politieke agenda i.p.v. lange termijn besluiten Gebrek aan daadkracht Behoefte aan resultaatcommunicatie Vernieuwingsambities: externe profilering Burgers “Ze inventariseren wel, maar of ze doen er niets mee, of ze kunnen er nies mee” “Het ministerie doet heel veel, maar het publiek weet dat helemaal niet’” “De burgers willen prestaties zien” “Niet praten maar doen”

Algemeen Open en extern gericht beleid en werkwijze interne gerichtheid VV Aandachtspunten mooie woorden, maar daden laten nog op zich wachten 1. Omgevingsbewust handelen “Goede wil”, maar resultaat houdt niet altijd over VenW niet in staat snel in te spelen op wensen samenleving 2. Samenwerken “Controlefreakerigheid” “Teveel eigen gang gaan” 3. Resultaat- en oplossingsgericht werken Bureaucratische werkwijze zit de resultaatgerichtheid nogal eens in de weg Terughoudende opstelling bij aanpak beleidsthema’s Vernieuwingsambities: externe profilering (Top-)relaties “Ze zijn heel druk met zichzelf. Zij zijn aan het reorganiseren en aan het bezuinigen en dan zijn ze heel intern gericht.” “Ze zouden de knuppel in het hoenderhok moeten gooien en zeggen we gaan het zo en zo doen” Paradox: Hoewel de Vernieuwing is gericht op meer open en extern gericht beleid en een meer naar buiten gerichte werkwijze, is VenW erg intern gericht door Vernieuwing VenW

2007*2005 AZ 6,1 BuZa 6,16,5 VWS 6,1 BZK 66,2 EZ 65,9 LNV 66,3 VenW 5,86,1 Defensie 5,86,2 Justitie 5,75,6 Financiën 5,65,9 OCenW 5,66,2 SZW 5,65,8 VROM 5,66,2 Algemeen oordeel Rapportcijfers, trend en benchmark Benchmark Medewerkers Burgers 2007*2005 VenW 6,86,7 RWS 6,86,7 IVW 6, *2005 VenW 5,86,1 RWS 6,76,8 IVW 6,6 = gelijk gebleven = verslechterd = verbeterd * Verschillen niet significant, hooguit indicatief ** Resultaten over alle andere ministeries bij elkaar VenW Bench mark ** aanspreekbaar op beleid 2218 is omgevingsbewust 3722 informeert de samenleving snel en zorgvuldig 3018 betrekt de samenleving bij het ontwikkelen van het beleid 1811 is transparant 139 is samenwerkingsgericht 2324 lost problemen op in goede samenwerking met anderen 2421 is resultaatgericht 3834 is oplossingsgericht 3525 is flexibel 1513 % past (zeer) goed

Prioriteitenmatrix volgens burgers Actie Aandachtsgebieden Bewaken Bewaren > 27%

Aandachtspunten Vernieuwing VenW Ambities intern herkend, maar nog niet altijd herkend dat VenW deze waarmaakt, laat staan deze voldoende naar buiten toe uitdraagt. Specifiek intern: Vernieuwingsambities: – doorvertalen naar dagelijkse werkpraktijk –medewerkers er meer mee confronteren – concreter maken Aandachtspunten: het waarmaken van beloftes;het anticiperend vermogen de flexibiliteit slagvaardigheid en daadkracht van VenW niet-bureaucratisch en transparant zijn de samenleving bij het ontwikkelen van beleid betrekken en het samen oplossen van problemen* * Extern erkend als verbeterpunt, intern niet herkend als verbeterpunt