Bedreigde Zorg, 8 oktober 2011 ZORGVERNIEUWING Wynand Ros Bedreigde Zorg, 8 oktober 2011

UNIT ZORGINNOVATIE UMC Utrecht, divisie Juliuscentrum Leiding: prof. Guus Schrijvers Thema’s Zorgpaden Richtlijnen en protocollen Toepassing ICT Samenwerking tussen professionals Patiëntervaringen

TWEE VRAGEN Werkt het ? Helpt het ? Wordt de innovatie gebruikt zoals bedoeld Helpt het ? Wordt de kwaliteit van zorg beter

KWALITEIT VAN ZORG Professioneel Gezondheid Patiënt Kosten Inhoudelijk (volgens de richtlijn) Logistiek Gezondheid Klinische uitkomsten Kwaliteit van leven Patiënt Ervaringen Kosten

REDENEN Redenen voor Zorginnovatie Nieuwe wetenschappelijke inzichten Oplossen van gesignaleerde problemen Bezuinigingen en efficiency Systeemveranderingen (politiek) Maatschappelijke veranderingen

SPINA BIFIDA TEAMS Gespecialiseerde centra Acht academische centra Enkele regionale centra Zorg redelijk dicht bij huis Goede spreiding over het land

MULTIDISCIPLINAIR Kernteam neurochirurg kinderneuroloog kinderarts revalidatiearts uroloog maatschappelijk werker Andere specialismen psycholoog, orthopedagoog, oogarts plastisch chirurg

PROBLEMEN LICHAMELIJKE PROBLEMEN: Loopproblemen. Dat kunnen lichte loopproblemen zijn, maar ook verlamming van de voet-, been- en heupspieren. Zichtbare afwijkingen aan de voeten, bijvoorbeeld klompvoet Incontinentie, vanwege gedeeltelijke of hele verlamming van de sluitspieren van de anus en de urinewegen. Gevoelloosheid in de onderste helft van het lichaam. Een waterhoofd. Dit kan vóór of na de geboorte ontstaan. SOCIALE EN EMOTIONELE PROBLEMEN

BEHANDELING Kinderen (Spina Bifida Team) meerdere neurochirurgische operaties, orthopedische operaties en urologische operaties Jong Volwassenen Helft bij een Spina Bifida Team (tot 18 jaar) Helft bij individuele specialisten (uroloog, revalidatiearts, neuroloog, neurochirurg en orthopeed) Regelmatige heropname en behandeling voor urologische, orthopedische en neurochirurgische problemen Volwassenen Onder behandeling bij individuele specialisten

SPINA BIFIDA Recente ontwikkelingen Introductie 20-weken-echo voor iedereen Snelle detectie Afbraak zwangerschappen Minder kinderen met spina bifida Kleinere patiëntengroep in de toekomst

AFNAME SPINA BIFIDA Geboorteprevalentie van aangeboren afwijkingen van het centrale zenuwstelsel, 1997-2007, per 10.000 levend- en doodgeborenen bij een zwangerschapsduur van 16 weken en meer (Bron: PRN, gegevens bewerkt door Mohangoo & Buitendijk, 2009).

CONCENTRATIE Weinig voorkomende aandoeningen Behoefte om zich te profileren UMC Utrecht: zes speerpunten Hart en vaten Oncologie (borst en darmkanker) Immuun en infectieziekten Gezondheid bij kinderen Hersenen Stamcellen

VOLUME BEHANDELINGEN Nederlandse Vereniging voor Heelkunde CZ Menzis Borst, darm: 50 operaties Alvleesklier, slokdarm, lever: 20 operaties CZ Geen inkoopcontracten bij borstkanker patiënten Menzis Selectie voor heupoperaties

Is dat erg?? Kleinere patiëntengroep Trend tot concentratie Vermindering van centra Zorg verder van huis Is dat erg??

ZORG VER VAN HUIS Patiënten zijn bereid flink te reizen voor gespecialiseerde behandelingen Hoe ingrijpender de behandeling, hoe verder patiënten willen reizen één uur langer reizen geen probleem (nu 13 min) (NVZ, brancherapport 2011)

REDENEN Speciale behandelingen Categoraal zorgaanbod Uniek zorgaanbod neurochirurgie,Tilburg, cardiologie, Nieuwegein Categoraal zorgaanbod oncologie, epilepsie Uniek zorgaanbod specifieke technologie Zorgstraat ééndag-diagnostiek-behandeling Bekendheid

Sylvia Tóth Centrum Eén dags-diagnose-centrum Kinderen met complexe neurologische aandoeningen Overal uit het hele land Midden en West Nederland (49%) Noord, Oost en Zuid Nederland (51%)

BELASTING Meting patiëntervaringen Belasting kind duur van het ziekenhuisbezoek aantal onderzoeken Belasting ouders en gezin aantal keren ziekenhuisbezoek (> 3 keer)

Acute, ingrijpende, complexe ingrepen Vaak eenmalig, van relatief korte duur In gespecialiseerd centrum Reistijd geen probleem Langdurige, reguliere zorg en begeleiding Dicht bij huis In lokaal, algemeen ziekenhuis Professionals met specifieke kennis

CONTINUÏTEIT VAN ZORG KETEN EN ZORGPAD Goede professionele samenwerking is vereist Afspraken over hoofdbehandelaarschap relatie behandelteam – periferie taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden scholing en deskundigheidsbevordering expertgroepen consultatiemogelijkheden

E-HEALTH Zorgverlenersportalen Patiëntenportalen Uitwisseling zorgafspraken met patiënten Gemeenschappelijke patiëntinformatie Mogelijkheid tot e-consult met expert Up to date vakinformatie Digitale scholing Patiëntenportalen Gegevens over medicatie, onderzoeksuitslagen, behandelbeleid Mogelijkheid voor e-consult

ICT / E-HEALTH Patiëntportalen (MyUMC) Ouders van kinderen met CF, volwassenen met CF, HIV Labuitslagen bekijken Medicatie bekijken Behandelafspraken bekijken Vragenlijst invullen Patiëntinformatie bekijken E-consult Afspraken bekijken

WAARDERING PATIËNT (1) Het MyUMC patiëntenportaal werd goed gebruikt (80%) Het portaal werd goed gewaardeerd met een 7,5 als rapportcijfer. 60 % gebruikt portaal vervangend aan regulier contact 35% gebruikt portaal aanvullend aan regulier contact Patiënten waarderen de permanente (24/7) bereikbaarheid hoog. Medische informatie is altijd en overal voor handen. Niet meer (eindeloos) bellen. Behandelaars niet meer lastig vallen bij niet dringende zaken.

WAARDERING PATIËNT (2) Patiënten vinden het e-consult belangrijk. adequaat en snel een reactie Patiënten waarderen inzage in onderzoeksuitslagen. Het portaal helpt patiënten bij zelfmanagement en veiligheid. Ze kijken thuis de informatie na Checken of ze alles goed begrepen hebben. Sommige patiënten controleren of de gegevens in het portaal correct, volledig en actueel zijn.

WAARDERING PROFESSIONAL Meer vragen krijgen over niet urgente zaken. Het werk van de zorgverleners is goed te plannen, omdat ze vragen van het portaal kunnen beantwoorden op een passend tijdstip.

GROTE UITDAGINGEN INNOVATIEF WERKEN vereist Goede condities Infrastructuur Tijd (e-consulten kosten ook tijd) Financieringsmogelijkheden Extra investeringen bij start Materieel Organisatorisch Deskundigheid