5 vwo Stedelijke gebieden § 5 Deze paragrafen gaan over de functies van de stad (wonen, werken, recreatie en verkeer). De begrippen die aan de orde komen zijn: stedelijke distributie bereikbaarheid en congestie verkeersknooppunt reikwijdte – drempelwaarde – verzorgingsgebied kenniseconomie zakelijke dienstverlening (tertiaire sector) creatieve stad duale arbeidsmarkt 5 vwo Stedelijke gebieden § 5

H3 §2 Urbanisatie Functies van de stad Drempelwaarde Reikwijdte Verzorgingsgebied Samenwerking-vormen

De vier functies van steden wonen werken recreëren verkeer Hoe zijn de vier functies van een stad hier zichtbaar? Waarom is het belangrijk dat je de functies van een stad kent? alle functies noodzakelijk voor ontwikkeling van de stad alle functies concurreren om de ruimte

Stedelijke distributie Wat gebeurt hier? laden en lossen in de binnenstad: ruimtegebrek! De bevoorrading van winkels in het stadscentrum is een mooi voorbeeld van conflicterende belangen. Boven de winkels wonen (soms) mensen, zij hebben last van de grote vrachtwagens (stank, geluid). Het transport is lastig, er zijn veel obstakels zoals de kledingrekken, soms zijn de venstertijden (de tijden dat er bevoorraad mag worden) te kort of te vroeg. De winkeliers willen vaak bevoorraad worden, maar dat is niet altijd mogelijk door de venstertijden en de (vaak door de gemeente voorgeschreven) routes die de vrachtwagens mogen afleggen. De recreant, het winkelpubliek wil geen last hebben van de bevoorrading. De gemeente moet in overleg met de winkeliers, de transportondernemingen en de bewoners zorgen dat de binnenstad aantrekkelijk blijft om te winkelen. Alle belangen moeten worden afgewogen. Welke functies concurreren hier met elkaar? wonen, werken, verkeer en recreatie

Groningen, verkeersknooppunt binnenstad Reden voor vestiging van elke functie? kanaal spoor Wonen dicht bij voorzieningen, ‘wonen op stand’ Dit is de verbindingskanaalzone ten zuiden van Groningen, aangelegd eind 19e eeuw, naast het station vlakbij de binnenstad. In de jaren 80 van de vorige eeuw was dit een sterk verouderd gebied. Een masterplan van Rem Koolhaas en Joseph Paul Kleihues leidde tot onder andere het Cascade-complex op de voorgrond. Na meer dan 15 jaar bouwen aan deze zone ontstond een levendig gebied, met verschillende functies dicht bij de binnenstad. De hoge toren is een woontoren, 65 appartementen van verschillende grootte (en prijs), de groene (koper) gebouwen zijn kantoren, van o.a. de SVB (Sociale Verzekeringsbank) met 300 medewerkers. U kunt hier zelf evt. close-up foto’s toevoegen. Werken goede bereikbaarheid spoor, vermijden congestie Recreatie goede bereikbaarheid via wegen, water en spoor Verkeer aanwezige infrastructuur, verkeersknooppunt

Amsterdam, twee soorten winkelcentra Verklaar het verschil in soort winkels. de hoogste huren: ketens lagere huren: zelfstandig Hier kunt u evt. foto’s van beide winkelgebieden en het verschil tussen keten en zelfstandige laten zien. Effect van soort winkels op distributie? ketens: minder leveranciers, minder leveranties: minder overlast!

Een winkelcentrum in een buitenwijk Vergelijk de situatie met de binnenstad. minder ruimtegebrek Zijn hier alle functies gemakkelijk te combineren? Wonen weinig overlast van vrachtverkeer Werken werken in dienstensector: weinig overlast Recreatie recreatie (winkelen) goed, maar weinig ruimte voor jongeren Verkeer verkeer: ruimte genoeg, parkeren goed mogelijk

Waarom zijn hoogwaardige voorzieningen belangrijk? Reikwijdte en verzorgingsgebied worden groter. Wat betekent het voor de bestaande voorzieningen? drempelwaarde moeilijker te behalen

Binnensteden hebben ruimtegebrek, ze zijn mooi, maar niet praktisch

De bereikbaarheid is soms slecht, zoals hier in Nijmegen

3 soorten samenwerking Steden kunnen op verschillende manieren samenwerken: Stadsregio’s (krijgen subsidie van het Rijk) Vrijwillige samenwerkingsverbanden (tussen gemeenten, provincies en zelfs over de grens) Publiek private samenwerking (overheid en bedrijfsleven werken samen)

Bestuurlijke samenwerking Waarom bepaalt de stadsregio het aantal nieuwbouwwoningen en niet de gemeentes? afstemming tussen gemeenten nodig, voorkomen leegstand of tekort

Regionale samenwerking Stadsregio Amsterdam Ook met gemeenten buiten de stadsregio zijn afspraken over nieuwbouw. Welke relaties hebben al deze gemeenten met Amsterdam? werk (forensisme) voorzieningen (winkels, uitgaan, ziekenhuis, opleidingen etc.)

Randstad urgent De Randstad: 4 provincies, vele gemeentes. Er is veel overleg nodig. Beter: één bestuur voor de hele Randstad! Of niet? Het bestuur zal efficiënter (en goedkoper) zijn, maar staat dan wel verder van de burger af.

Bevolkingsontwikkeling in gemeenten Wat zijn de krimpgebieden van Nederland? De grote en middelgrote steden en de uiteinden van het land: Zeeland, Limburg en Groningen. Waarom is dit belangrijk? Bij krimp kans op: leegstand economische achteruitgang verloedering voorzieningen

Amsterdam Zuidas 2009 Problemen: infrastructuur is een barrière, veel hinder verspilling van (dure) ruimte Wat voor wijk is dit? een wijk met veel zakelijke dienstverlening op een verkeersknooppunt Oplossing: de wijk wordt geherstructureerd, zie volgende dia.

Zuidas in de toekomst? Speciale architectuur en meervoudig ruimtegebruik: infrastructuur en parkeren ondergronds. Prijskaartje: 750 miljoen euro. Wie betaalt dat? de overheid en het bedrijfsleven in publiek-private samenwerking