in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Presentatie Domotica voor PG-bewoners Leo Polak Ervaringen vanuit de bouw Congres Domotica in de zorg voor mensen met dementie 14 mei 2008 Toelichtende tekst (niet geschikt om letterlijk te gebruiken!) Titel van de presentatie is comfortabel wonen Aan de hand van voorbeelden laten we zien hoe Woonzorg Nederland inspeelt op de behoefte aan comfortabel wonen. Steeds beginnen we met een klantvraag, gevolgd door een project van ons. Omdat senioren niet aangesproken willen worden op ‘zorg’ komt ons zorgaanbod op subtiele wijze aan bod. Verder zal het publiek naar verwachting niet zorgbehoevend zijn: anders komt men niet naar de beurs.

Inhoudsopgave Deel 1 – PROJECT Deel 2 – PROCES/ FINANCIEN in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Inhoudsopgave Deel 1 – PROJECT Deel 2 – PROCES/ FINANCIEN Deel 3 – EVALUATIE Deel 4 – AFSLUITING

1. Omschrijving project Doel in samenwerking met Antaris/OsiraGroep 1. Omschrijving project Doel Praktische toepassingsmogelijkheden van domotica ontwikkelen en in gebruik te nemen in de kleinschalige groepswoningen voor dementerenden in het Leo Polakhuis te Amsterdam Domotica ‘woonhuistechnologie’: allerlei technische ‘snufjes’ die de kwaliteit van het leven verhogen Bij dementerenden: zelfstandigheid vergroten

Het project Schema van het complex verzorgingshuis in samenwerking met Antaris/OsiraGroep 12 groepswoningen 6 pg-bewoners (2e en 3e verd) dienstencentrum (beg grond) somatiek (2e en 3e verd) Schema van het complex

Schema van de groepswoningen Schema van de groepswoningen in samenwerking met Antaris /OsiraGroep Living Pr r Pr r Het project (2) Pr r Pr r Pr r Pr r Leefcirkels 1. De groepswoning 2. De verdieping met gang 3. Het dienstencentrum 4. Buiten het gebouw Verlichting toiletbezoek Alleen meldingen indien nodig 2 3 1 groepswoning 6 bewoners (2e en 3e verd) 4 Schema van de groepswoningen

Uitgangspunten Als een bewoner het naar zijn/haar zin heeft, in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Uitgangspunten Motto: Als een bewoner het naar zijn/haar zin heeft, vraagt hij/zij minder om zorg. Individuele bewoner staat centraal, zelfstandigheid bevorderen De vraag van de bewoner is leidend Functie bepaalt techniek, niet andersom Domotica alleen als eenvoudigere oplossing niet mogelijk is Domotica kan nooit zorgzame, professionele handen vervangen Maximale flexibiliteit Altijd door mensenhanden te overrulen ESSENTIE: idee achter groepswoning ondersteunen en mogelijk maken: huiselijk en vertrouwd, zo gewoon mogelijk wonen NIET: bezuinigen op zorg (warme handen) Wel efficiency in nacht en evt. avond

PVE functioneel - Toepassingen in samenwerking met Antaris/OsiraGroep PVE functioneel - Toepassingen Kwaliteit van leven van de bewoners Afstemmen van licht, geluid, geur op behoefte bewoner Afstemmen klimaat Verruiming leefruimte individuele bewoner (‘leefcirkels’) Vergroten bewegingsvrijheid Veilige apparatuur Ondersteuning zorgverleners Signalering in de nachtsituatie Overige signalering Toegang Goede informatievoorziening Facilitaire ondersteuning

Techniek ‘Slimme’ techniek: op TCP/IP basis ‘Slimme’ techniek: in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Techniek ‘Slimme’ techniek: op TCP/IP basis Open protocol Wereldwijde standaard Eenvoudig uitbreidbaar Wijzingen softwarematig ‘Slimme’ techniek: ‘weet’ wanneer een detectie een melding moet genereren 72 individuele bewonersprofielen Ambient technology Verlichtingsschakeling los van lichtpunten

Gevolgen voor de markt Techniek van Leo Polak doorontwikkeld in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Gevolgen voor de markt Techniek van Leo Polak doorontwikkeld DAP Ambient technology Zelfstandige woningen Nieuwe partijen toegetreden tot zorgmarkt Gunstig effect op prijzen Basisinfrastructuur geharmoniseerd Zelfstandig wonen, lichte/zware zorg

2. Proces Initiatief 2002 Voorbereiden techniek Brainstormsessies in samenwerking met Antaris/OsiraGroep 2. Proces Initiatief 2002 Voorbereiden techniek Brainstormsessies Teamleiders, verzorgenden, familieraad Medewerkers Antaris, Woonzorg Nederland Uitwerking PVE functioneel Uitwerking techniek Detailuitwerking Gebruikersinterfaces, schermen, software uitwerken Ingebruikname, beheer Evaluatie, wetenschappelijk

Opzetten projectorganisatie in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Opzetten projectorganisatie Antaris/Osiragroep en Woonzorg Nederland Samenwerkingsovereenkomst ‘domotica’ Budget Wie levert welke inspanning Eigendom installatie Overdracht installatie Opzetten domoticawerkgroep Wie is verantwoordelijk tijdens de bouw? Parallel aan bouwvergaderingcyclus Terugkoppeling over en weer

Voorbereiden techniek in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Voorbereiden techniek BOUWKUNDIG Vóór aanbesteding, in reguliere bestekken opnemen Leidingen t.b.v (extra) schakelaars, wandcontactdozen, bewegingsmelders én aansturing daarvan (extra) Leidingtracé’s Technische ruimte, koeling Bouwkundige zaken als: Deuren/kozijnen, trappen/balustraden, liften, e.d.

Financiën WIE BETAALT HET? Corporatie Zorginstelling Gemeente (WMO) in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Financiën WIE BETAALT HET? Corporatie Zorginstelling Gemeente (WMO) Bewoners

Financiën KOSTENPOSTEN Advies Corporatie/Zorginstelling in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Financiën KOSTENPOSTEN Advies Corporatie/Zorginstelling Bouwkundige voorbereidingen Corporatie (vanuit bouwbudget) Gebouwgebonden functies (bijv. toegangscontrole) Functies t.b.v. zorg/dienstverlening Zorginstelling (vanuit ZZP’s) Functies t.b.v. bewoners (welzijn/veiligheid/gemak) Bewoners (eigen bijdrage, vanuit WMO)

3. Evaluatie – algemeen (1) in samenwerking met Antaris/OsiraGroep 3. Evaluatie – algemeen (1) MOET BETER Domotica als woord niet noemen ‘geïntegreerd dwaaldetectie/verpleegoproepsysteem’ Kritisch kijken wat echt nodig is Bouwkundig ontwerp vroegtijdig inpassen Het was een experiment, dus uiterste grens is gezocht Nieuwste inzichten invloed verlichting op ouderen toepassen

Evaluatie – algemeen (2) in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Evaluatie – algemeen (2) GOED Verantwoordelijkheden goed vastleggen, commitment aangaan samenwerkingsovereenkomst Werken volgens stappenplan (projectmatig werken) PvE funct (mmv familie en verzorgenden!), PvE techniek, Beheer en Introductieplan Bevlogen team Kernleden Antaris/OsiraGroep, WZN, Avics, RvZ “We zijn met iets bijzonders bezig!” Ervaringsdeskundigen zeer positief

Evaluatie - proces (1) INTERN (WZN) Wordt lastig gevonden in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Evaluatie - proces (1) INTERN (WZN) Wordt lastig gevonden Projectmanagement/Zorgpersoneel kent het niet Past niet in normale werkwijze Wie is verantwoordelijk tijdens de bouw? Veel overtuigingskracht nodig Veel doorzettingsvermogen nodig Wie zal het betalen? Maar …, Succes heeft vele vaders

Evaluatie - proces (2) EXTERN in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Evaluatie - proces (2) EXTERN Domotica heeft geen duidelijke plaats in bouwproces Geen klassieke aanbesteding mogelijk Bouwcollege wilde aanvankelijk 3 offertes Aannemer ‘misbruikt’ domotica voor problemen en meerwerk claimt complexiteit, bouwtijdverlenging Nevenaanneming zorgde voor ‘demarcatie’problemen Bouwen is uitgekristalliseerd proces, domotica is pionieren

4. Volgende projecten – hoe daar mee om te gaan? NIET Leo Polak domweg kopiëren, wél de basis Domotica om de domotica toepassen begrip Domotica bij bouwkundig aannemer noemen

Volgende projecten – hoe daar mee om te gaan? WEL PvE opstellen, wat wel en wat niet met domotica Visie op Wonen en Zorg moet leidend zijn! Bouwkundige voorbereidingen treffen Goed positioneren in bouwkolom/projectorganisatie opzetten Ons voordeel doen met ervaringen Leo Polak Nieuwste inzichten verlichting toepassen Essentie Leo Polak overnemen met zo min mogelijk ingewikkelde techniek Gebruik maken van de installaties die minimaal ‘moeten’ Toegangscontrole, verpleegoproep, telefooncentrale

Volgende projecten – hoe daar mee om te gaan? WEL Bouwkundig ontwerp goed inzetten 4 3 1 1 tuin/terras tuin/terras 2 2 dienstencentrum tuin/terras tuin/terras

in samenwerking met Antaris/OsiraGroep Vragen? ? ?