Overzicht 26e druk Hans van der Pols © 2011 Het Oranje Kruis

Het Oranje Kruis 26e druk © 2011 Het Oranje Kruis

Indeling Deel I Algemeen Deel II Stoornissen in de vitale functies Deel III Letsels Deel IV Verband- en hulpmiddelen © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Gevaar voor de eerstehulpverlener 1-1-2 bellen afstand houden wachten op professionele hulp Geen gevaar voor de eerstehulpverlener 5 belangrijke punten © 2011 Het Oranje Kruis

1 Vijf belangrijke punten Let op gevaar voorbeelden wat doe je I Algemeen 1 Vijf belangrijke punten Let op gevaar voorbeelden wat doe je © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Ga na wat er is gebeurd Wat mankeert het slachtoffer ongevalsmechanisme stille getuigen Wat mankeert het slachtoffer controle bewustzijn © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Stoornis in het bewustzijn Geen stoornis in het bewustzijn bedreiging ABC reageer onmiddellijk Geen stoornis in het bewustzijn (nog) geen bedreiging ABC controle letsels © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Geruststellen (eerstehulpverleners)gedrag Voor beschutting zorgen onderkoeling oververhitting Blz. 28 handleiding docenten © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Zorg voor professionele hulp 1-1-2 bellen → beantwoord de vragen opvang professionele hulpverleners overdracht/verwijzing © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Helpen op de plaats waar hij ligt of zit Slachtoffer ernstig ongeval niet bewegen niet verplaatsen Behalve bij gevaar © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen Verplaatsen slachtoffer Rautek vanaf de grond Rautek vanaf de (auto)stoel Ondersteunend verplaatsen © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen 2 Emotionele reacties bij de hulpverlener bij omstanders (soms is helpen onmogelijk) groepsinvloed © 2011 Het Oranje Kruis

I Algemeen 3 Kans op infectie Kans op wederzijdse besmetting Hulpmiddelen aangeraden handschoenen beademingshulpmiddelen (geen effectieve beademing → hulpmiddel weg) Handen wassen of desinfecteren met spray © 2011 Het Oranje Kruis

Vitale organen hersenen longen hart II Vitale functies Vitale organen hersenen longen hart © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies 1 Stoornissen in het bewustzijn Controle bewustzijn (geleidelijk) bewustzijnsverlies Controle bewustzijn schudden schouders en aanspreken zo nodig op de rug draaien © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Reactie Geen reactie bewusteloos bij bewustzijn controleer ademhaling Geen reactie bewusteloos roep om hulp omstander © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Stoornissen in het bewustzijn → altijd 1-1-2 Dus ook bij schedelhersenletsel epilepsie/koortsstuipen/suikerziekte beroerte (FAST) uitzondering → flauwte bij bewusteloosheid korter dan 2 minuten Bij een flauwte waarbij bewustzijn langer dan 2 minuten duurt © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies 2 Stoornissen in de ademhaling Controle ademhaling Slachtoffer is bij bewustzijn kijken en luisteren Bij bewusteloosheid → de kinlift kijken, luisteren en voelen gedurende 10 seconden Voelen hoort ook hierbij en gedurende 10 seconden © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Luchtwegbelemmering Slachtoffer is bij bewustzijn opheffen uitwendige luchtwegbelemmering opheffen inwendige luchtwegbelemmering bij niet effectieve hoest slagen tussen de schouderbladen buikstoten bij bewustzijnsverlies → reanimatie © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Normale ademhaling Slachtoffer is bewusteloos kinlift bij mogelijk wervelletsel stabiele zijligging elke minuut controle ademhaling © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Borstletsel diepe wond: luchtdicht en aan 3 zijden afplakken voorwerp vast met zwachtelrolletjes/ kleefpleister © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Stoornissen in de ademhaling: geen letsel ondersteun het slachtoffer in principe geen plastic zak o.i.d. bij hyperventilatie bel 1-1-2 bij ernstige benauwdheid of pijn in de borst © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies 3 Stoornissen in bewustzijn én ademhaling Bewusteloos en geen (normale) ademhaling Reanimatie goede kwaliteit borstcompressies en zo min mogelijk onderbroken (100 tot 120 keer/5 tot 6cm. diep/niet leunen) 2 beademingen in 5 seconden inzet AED, zodra aanwezig Niet haalbaar met beademingsmasker. © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Reanimatie met AED bij 2 hulpverleners → tijdens plakken doorgaan met reanimeren opdracht tot plakken hoeft niet afgewacht afstand houden bij analyse en schok onmiddellijk hervatten borstcompressies voor/achter plakken (kleine) kinderen © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Reanimatie: handelingen niet effectieve beademing mondinspectie/leegmaken mond snelle kantelmethode borstcompressies zonder beademing reanimeren bij kinderen © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Overname reanimatie bij 2 hulpverleners elke 2 minuten wisselen reanimeer alleen overname is met borstcompressies tijdens de 2e uitademing Bij gebruik AED → wisselen tijdens de analyse Verwijderen tekst de eerste hulpverlener…… wordt nergens in teksten aangetroffen. Ook niet logisch bij slechts 2 hulpverleners © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Reanimatie gebruik gelaatsdoekje/beademingsmasker Rautek vanaf bed of bank © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies Beëindiging reanimatie - het slachtoffer beweegt - opent zijn ogen - ademt zonder twijfel normaal Niet reanimeren verklaring © 2011 Het Oranje Kruis

II Vitale functies 4 Actieve bloedingen zo mogelijk hooghouden 10 minuten druk op de wond wonddrukverband traumazwachtel © 2011 Het Oranje Kruis

5 Shock shockspiraal laten liggen beschermen tegen afkoelen 1-1-2 II Vitale functies 5 Shock shockspiraal laten liggen beschermen tegen afkoelen 1-1-2 Afbeelding vervangen voor shock cirkel © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 1 Wonden verwijder sieraden wonden spoelen met schoon water huidontsmettingsmiddel in of rondom de wond afdekken rust en steun geven Naar de arts → wonden alleen afdekken © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Verbinden van wonden Het wondkussen moet steriel zijn mag niet verschuiven is bij voorkeur niet-verklevend bedekt de hele wond Raak het deel dat op de wond komt niet aan © 2011 Het Oranje Kruis

Verbinden van wonden Op de wond wondpleister kompres (wond)snelverband III Letsels Verbinden van wonden Op de wond wondpleister kompres (wond)snelverband © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Vastleggen dekverband kleefpleister/vingerverband elastische zwachtel ideaalzwachtel zelfklevende (cohesieve) zwachtel © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Wonden laten liggen bij ernstige bloedingen bloedende snijwonden → gebruik hechtstrips uitpuilende organen (darmen) afdekken met kompressen/katoenen driekante doek zo mogelijk nat gemaakt met schoon water tetanusvaccinatie elke 10 jaar © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Brandwonden minstens 10 minuten koelen of tot de pijn zakt Geen lauw kraanwater aanwezig → koel met brandwondenkompres of desnoods met slootwater wonden steriel afdekken met niet-verklevend verband. Blaren heel laten Naar de arts bij alle tweede en derdegraads brandwonden Geen (lauwwarm) water? Tekst verwijdert : wordt nergens aangetroffen © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 2 Elektriciteitsletsels Stroomdoorgang is in een enkele seconde levensbedreigend → snel handelen stroom uitschakelen aan de droge kleren wegtrekken duw in de knie Letsels → handel volgens desbetreffende richtlijn © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 3 Kneuzing en verstuiking ICE = Koelen Immobilisatie (rust) Compressie (drukverband) Elevatie (hoog leggen) Koel niet langer dan 20 minuten (koelen eventueel een paar keer herhalen) Slachtoffer tijdens koelen niet alleen laten © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 4 Botbreuken en ontwrichtingen botbreuk/ontwrichting been → 1-1-2 eventuele wonden steriel afdekken botbreuk/ontwrichting arm → zelf arm laten ondersteunen (eventueel mitella of brede das) © 2011 Het Oranje Kruis

hoofdstabilisatie handgreep van Zäch III Letsels Wervelletsel niet bewegen/1-1-2 eventueel hoofd/nek stabiliseren hoofdstabilisatie handgreep van Zäch © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Rust en steun geven dekenrol mitella/brede das zwachtelen hand/pols zwachtelen voet/enkel © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 5 Letsels van oog, neus, oor oogletsels → alleen vuiltje op oogwit verwijderen verbrand oog → 10 minuten spoelen chemische stoffen in het oog → 30 minuten spoelen © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Bloedneus zitten in schrijvershouding 10 minuten dichtdrukken Na 10 minuten niet gestopt → naar de huisarts © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Voorwerp in de neus Voorwerp in het oor laten snuiten met andere neusgat dicht niet gelukt → naar de huisarts Voorwerp in het oor ga naar de huisarts insecten → water in het oor druppelen © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 6 Tandletsel ga naar de tandarts bij losse, afgebroken en uitgeslagen tanden terugplaatsen uitgeslagen tand wanneer duidelijk is hoe deze terug te plaatsen (behalve melktanden) anders bewaren/vervoeren in melk of in de wangzak Tand door de lip → wondje dichtdrukken met een kompres. Eventueel naar de huisarts gaan © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 7 Oververhitting Hittekramp minder inspannen koele omgeving drinken (sportdrank), eten (chips) koelen, stretchen, masseren verkrampte spier © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Hitte-uitputting/hittestuwing koele omgeving overbodige kleding uit drinken (sportdrank) laten liggen bij duizeligheid waarschuw huisarts of 1-1-2 als het slachtoffer door misselijkheid niet kan drinken of niet opknapt © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Hitteberoerte Onmiddellijk actief koelen koele omgeving, afsponsen, met water besproeien → ventilator gebruiken, in nat laken wikkelen, handdoeken met ijswater, ijszakken onmiddellijk reageren op stoornissen vitale functies 1-1-2 © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 8 Onderkoeling Lichte onderkoeling (slachtoffer rilt) actief opwarmen → natte kleding uit, dekens, douche, kruiken, warme dranken (geen alcohol) © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Ernstige onderkoeling Slachtoffer rilt niet meer en krijgt toenemende stoornissen in de vitale functies → bel 1-1-2 verwijder natte kleding zonder te bewegen (eventueel wegknippen) inpakken in (Fleece)dekens → zo mogelijk armen en benen apart van de romp en eventueel plastic tegen de wind gezicht vrijhouden © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 9 Bevriezing 20-30 min. opwarmen bij voorkeur in warm water van maximaal 40 graden (controle met elleboog/pols) eventueel opwarmen met eigen lichaamswarmte of die van het slachtoffer wonden steriel afdekken, blaren heel laten bij tweede en derdegraads bevriezing naar het ziekenhuis © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 10 Vergiftiging altijd 1-1-2 bellen contact meldkamer → volg de aanwijzingen van de centralist (wel of geen drinken/norit) Geen mond-op-mond beademing bij cyanide, zwavelwaterstof of fosforzuur © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Chemische stoffen in de lucht als dat veilig kan → zo snel mogelijk in de frisse lucht, ramen en deuren open, gaskranen uit onmiddellijk reageren op stoornissen vitale functies niet plat laten liggen © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels Chemische stoffen op de huid poeders eerst afborstelen doe zo aanwezig veiligheidsbril en beschermende werkhandschoenen aan kleding (ook vastzittende), schoenen en sieraden uit/af ruim spoelen met zo mogelijk stromend lauw water (minimaal 30 minuten) © 2011 Het Oranje Kruis

III Letsels 11 Steken en beten koel pijnlijke insectensteken en -beten verwijder teken zo snel mogelijk dompel pijnlijke kwallensteken in heet water, zo heet als nog verdragen kan worden met spoed naar het ziekenhuis bij slangenbeten 1-1-2 bij heftige overgevoeligheid en bij zwellingen keel/hals © 2011 Het Oranje Kruis

IV Verband- en hulpmiddelen Verbandmiddelen katoenen of viscose driekante doek kleefpleister/hechtstrips (niet-verklevend) steriel kompres synthetische watten (geen gewone witte watten) wondpleister © 2011 Het Oranje Kruis

IV Verband- en hulpmiddelen Verbandmiddelen (wond)snelverband snelverband gerold (2 versies in omloop, bij 1 versie kan bij afwikkelen niet in de zwachtel worden gekeken) zwachtels (elastisch, cohesief/zelfklevend, ideaal) optioneel traumazwachtel © 2011 Het Oranje Kruis

IV Verband- en hulpmiddelen Overige materialen beademingsmaskers coldpack dekens: fleecedeken, reddingsdeken, blusdeken eerstehulpschaar handschoenen (gepoederd en ongepoederd, latex, nitril en vinyl) © 2011 Het Oranje Kruis

IV Verband- en hulpmiddelen Overige materialen huidontsmettingsmiddelen splinterpincet tekenverwijderaars veiligheidsspelden verbandklemmetjes verbanddozen © 2011 Het Oranje Kruis

Meer informatie www.ehbo.nl © 2011 Het Oranje Kruis