RHC Groninger Archieven Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Wat is archief? Vergelijk: je eigen administratie (vakantie)foto’s Schoolwerkstukken (liefdes)brieven agenda’s telefoonrekeningen Facebookpagina (elektronisch archief) Eigenlijk: verouderde administratie die is ontvangen en opgemaakt door een instelling, persoon of groep van personen Maar ook: de instelling waar deze stukken worden bewaard > gemeentearchief H.-S. RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Waarom bewaren? omdat het moet (archiefwet 2012) > overheidsinstellingen > openbaarheid & recht en bewijs om een beeld te bewaren van de geschiedenis van Groningen voor toekomstige generaties (historici en particulieren) RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Familieonderzoek: de verkenning (1) Verzamel bij familie zoveel mogelijke schriftelijke en mondelinge informatie over het doel van je onderzoek (voorouders) Familieverhalen Trouwboekjes, koopakten, brieven, dagboeken, foto’s, voorwerpen, etc. Bepaal van te voren wat je wilt gaan uitzoeken. Er bestaan verschillende vormen van familieonderzoek > beperken! Er is een flink aanbod van boeken (Teleac, NGV en CBG) en gidsen voor hulp bij onderzoek www.groningerarchieven.nl openbare bibliotheek RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Familieonderzoek: de verkenning (2) Kijk eerst (b.v. bij de Groninger Archieven) of er al iets is gepubliceerd over het doel van je onderzoek Let op: wees kritisch! en controleer a.d.h.v. originele bronnen Kijk eens op internet (b.v. zoekactie op een naam & ‘genealogie’). Zoek op verschillende termen Maak gebruik van een programma voor de opslag van genealogische informatie, zoals www.heritage.com of www.myheritage.nl (www.geni.com) Werk nauwkeurig, noteer gegevens (data, aktenummers) en de naam van de bron ‘kleed’ je kale stamboomgegevens verder ‘aan’ met: Foto’s > www.beeldbankgroningen.nl Archiefstukken (ook: films) > www.groningerarchieven.nl Hierbij hoort natuurlijk ook: bezoek aan een locatie of persoon (familie, oud collega’s, buren, etc.) RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Familieonderzoek: de verkenning (3) Voorbeelden van vragen die je jezelf kunt stellen: Waar woonden opa en oma precies? Is er een bouwtekening van het huis? Hoe zag hun straat/wijk of dorp er destijds uit? Bestaat er een foto/archief van het bedrijf waar opa werkte? Waar en wanneer zijn ze geboren/getrouwd/overleden? Kan ik die akten vinden? > ook: geboorteplek, gemeentehuis of graf Hoe was hun gezin samengesteld? Heeft opa in militaire dienst gezeten? Waren ze lid van verenigingen? Het verhaal gaat rond dat…..> ook: gebeurtenissen (bijv. de 1e auto) RHC Groninger Archieven

Het is goed te bedenken dat…. we weliswaar de beschikking hebben over: Databases, scans en doorzoekbare bestanden op internet (Eigentijdse) (naam)indexen bij archiefinstellingen Maar dat……..(en dat hangt daar natuurlijk mee samen) > het meeste niet op internet staat > archiefbronnen niet zijn gemaakt voor familieonderzoek Vaak ontbreken dossiers of verzamelde gegevens Namen van personen ontbreken vaak in archiefbeschrijvingen (internet) Niet alles is openbaar > start met een zo oud mogelijk gegeven Als je dieper op in gaat, moet je vaak gewoon aanvragen en doorbladeren Je hebt soms te maken met moeilijk leesbare handschriften RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Starten op internet www.meertens.knaw.nl > verspreiding familienamen, voornamen www.allegroningers.nl (www.wiewaswie.nl) > persoonsgegevens www.beeldbankgroningen.nl > afbeeldingen (www.beeldbankhs.nl) www.groningerarchieven.nl (www.archieven.nl) > archieven van o.a. de gemeente Groningen en de provincie Groningen www.kb.nl / www.dekrantvantoen.nl > familieberichten, advertenties www.hetverhaalvangroningen.nl > verhalen uit de buurt www.groningerarchiefnet.nl > kijken in de archieven van gemeenten www.gahetna.nl > vraagbaak > alle onderzoeksgidsen www.graftombe.nl RHC Groninger Archieven

Genealogie – de bronnen Burgerlijke Stand (> 1811) Bevolkingsregister Doop-, Trouw- en Begraafboeken (< 1811) Overige bronnen bij de Groninger Archieven RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Burgerlijke Stand Kenmerken Momentopname Boekhouding totale bevolking na 1811 Opgemaakt in tweevoud Registraties van de burgerlijke overheid Aandachtspunten Aangiftedatum is niet altijd gelijk aan de datum van geboorte en overlijden Let op: kanttekeningen en adressen RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Burgerlijke Stand Soorten akten en openbaarheid Geboorte (tot 1913) Huwelijk (tot 1938) > ook: bijlagen Overlijden (tot 1963) Recentere stukken? > gemeenten RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Burgerlijke Stand Toegangen op internet: www.allegroningers.nl www.drenlias.nl www.allefriezen.nl www.wiewaswie.nl RHC Groninger Archieven

BEVOLKINGSREGISTRATIES VOOR 1920 Ordening op adres (per buurt/dorp) – eventueel: adreswijzigingen Veranderingen in gezinssituatie over een periode van 10 of 20 jaar Opgemaakt in enkelvoud > gemeentelijke bron. Registraties kunnen per gemeente verschillen Gegevens werden aanvankelijk mondeling doorgegeven en vaak niet geverifieerd Soms: index (stad Groningen geautomatiseerd). Voor Appingedam zie www.groningerarchiefnet.nl Indien van toepassing: aparte registers van schippers, dienstboden en militairen Niet alle registraties ter inzage bij de Groninger Archieven. Globaal tot 1900

RHC Groninger Archieven Bevolkingsregister RHC Groninger Archieven

BEVOLKINGSREGISTRATIES NA 1920 Gezinskaarten > ordening op naam van het gezinshoofd (registratie van bewoners per adres voortaan op woningregisters) Persoonskaarten (na 1938) en - lijsten (na 1994 – GBA) > niet openbaar > uittreksels via het C.B.G. in Den Haag .

Doop-, Trouw- en Begraafboeken Kenmerken Administraties van kerken Geen (uitgebreide) akten, maar (korte) registraties Registraties zien er niet allemaal hetzelfde uit > verschillen: Een deel van het materiaal is in de loop der tijd verdwenen Aandachtspunten Lezen van het oude handschrift Veelal geen vaste achternamen> patroniemen Verschillende schrijfwijzen van namen RHC Groninger Archieven

Overige bronnen bij de Groninger Archieven Archieven van overheidsinstellingen Particulieren archieven Verzamelingen (ook: OVCG & Poparchief) Omvang: ca. 28 km Periode: 1247 – de krant van vandaag RHC Groninger Archieven

(semi) overheidsarchieven Het Provinciaal Bestuur (belastingen (op erfenissen), kentekens tot 1950, infrastructurele projecten) De gemeente Groningen (bouw- en hinderwetvergunningen, vanaf 1875, bevolkingsregisters, overlijdensbriefjes, woningregisters, 1921-1960) Rechtbanken (strafzaken, faillissementen, voogdij) Notariskantoren (testamenten, huwelijkscontracten, koop/verkoop) Scholen (klassefoto’s, cijferlijsten) Gevangenissen (register van gedetineerden) Kamer van Koophandel (handelsregister vanaf 1921) RHC Groninger Archieven

Particuliere Archieven Bedrijven (personeelsfoto’s, loonadministratie) Kerkgenootschappen (lidmaten) Verenigingen (sport, toneel, muziek, studenten e.d.) Bijzonder onderwijs RHC Groninger Archieven

RHC Groninger Archieven Verzamelingen Kaarten, prenten en tekeningen Films (collectie GAVA) Foto’s en prentbriefkaarten Bibliotheek boeken & tijdschriften Documentatie Telefoonboeken Adresboeken kranten RHC Groninger Archieven

Bezoek aan onze studiezaal Bezoekadres: Cascadeplein 4 Groningen (nabij het Hoofdstation) Let op: ‘s maandags gesloten! Pasje voor de aanvraag van stukken bij receptie (> identiteitsbewijs) 1e bezoek? > vraag inlichtingen bij onze studiezaalbalie Uitgebreide digitale reproductiemogelijkheden Wifi in de studiezaal Fotograferen (zonder flits) mag educatie@groningerarchieven.nl RHC Groninger Archieven