Parlementsverkiezingen Italië 2013 Bertjan Verbeek

Wat stond er op het spel? •De gehele Senaat (Pialazza Madama): 315 zetels •Het gehele Huis van Afgevaardigden (Palazzo Montecitorio): 630 zetels •De winnaarsbonus: aanvulling tot 55% van de zetels

Complex kiesstelsel: Imperfect PR (Sartori: ‘un porcellum’) Huis van Afgevaardigden zetels (26 kiesdistricten) 2.1 Val d’Aosta 3.12 voor Italianen in het buitenland 4.Drempels (nationaal): 10% voor een coalitie; 4% voor een partij; 2% voor een partij in een coalitie (exc de eerste < 2%) 5.Winnaar krijgt minstens 55% zetels Senaat (in 20 regio’s) 2.6 voor Italianen in het buitenland 3.Drempel (per regio): 20% voor een coalitie; 8% voor een partij; 3% voor een partij in een coalitie 4.Winnaar in krijgt minstens 55% zetels in de regio 5.Senatoren voor het leven (nu 4)

Kiesdistricten senaat

Waarom waren er ook al weer verkiezingen? Deel I De val van Berlusconi (nov 2011) 1.Gangbaar beeld: de financiele markten en de EU 2.Maar het is politiek: Wie profiteert? 3.Crisis Berlusconi-Fini 4.Is het de financiële crisis? 1.Schandalen 2.Ruzie Bossi-Berlusconi 3.Rol katholieke kerk 4.Zomer 2011: onder IMF ‘curatele’ 5.De sluwe President (Napolitano) 5.Supermario? 1.Kabinet zonder politici verkiezingen 3.Implementatie onzeker

Waarom waren er ook al weer verkiezingen? Deel II De val van Monti (dec 2012) -Monti leidde een kabinet zonder politici: gesteund door de meeste partijen -Kondigde aan niet langer te willen zitten dan de verkiezingen van Implementatie onzeker: -Sommige zaken goed gelukt: bijvoorbeeld effectiviteit belastinginning -veel protesten tegen zijn betogingen; veel maatregelen teruggedraaid -Hoe meer 2013 naderde, hoe rustelozer de gewone politici werden -Wanneer duidelijk wordt dat Monti voortzetting ambieert (november), veranderen de politieke calculaties -De kracht van outsider Beppe Grillo (M5S sinds 2009) blijkt bij regionale en lokale verkiezingen (oktober 2012) -December 2012: Berlusconi zegt steun aan regering op: om campagne tegen Monti te kunnen voeren

Wie deden er mee met de verkiezingen? 1. Coalities (drempels: H=10% S=20%) a)Centrum-Rechts (Berlusconi): 8 partijen (drempel H=2% S=3%), waaronder Polo delle Liberta (SB); Lega Nord (Maroni); Pensionati etc b)Italia Bene-Comune (Centrumlinks- Bersani); waaronder PD (3 partijen alleen in senaat) c)Con Monti per l’Italia (Monti): 4 partijen (1 alleen Huis), waaronder Scelta Civica (Monti), Unione di Centro (=C-D), Futuro e liberta (Fini)

Wie deden er mee met de verkiezingen? 1. Single parties (drempels: H=4% S=8%) a)Rivoluzione civica (extreem links; Ingroia, maar ook di Pietro) b)Movimento 5 Stelle M5S (Grillo) (Centrumlinks-Bersani); c)Fermare il declino (Giannino): d)Belangrijk: Monti voor de Senaat! (dus lagere drempel)

De resultaten • elezioni-politiche-2013http:// elezioni-politiche-2013 •

Consequenties van de uitslag Voor Italië -Debat over kieswet: 30% van de stemmen levert 55% van de zetels -Beleid van Monti wordt verworpen -Mislukte poging Christen Democratie nieuw leven in te blazen -55% van de italianen kiest voor populistische partijen – verlies voor centrum links en centrumrechts -Wederopstanding PdL -Eindelijk eeen nieuwe generatie politici (M5S)? -Gewaagde maar geslaagde strategie van de Lega Nord -‘Zwaargewichten’ niet herkozen: Gianfranco Fini (FLI; ‘ex- postfascist’) en Antonio di Pietro (Schone Handen Magistraat) -Instabiele coalitie: Huis en Senaat perfect bicameralisme -Grote coalitie? Nieuwe kieswest? Technocratische regering? Nieuwe president Voor de Europese Unie -Op eieren lopen – rente loopt iets op -‘verkeerslicht van lichtgroen naar oranje’

Back to the future? Giuliano Amato als PM?