Anders evalueren Evalueren met portfolio ’ s Annemie Borremans, april 2005

Evaluatie verandert omdat onderwijs verandert Van toetscultuur naar assessmentcultuur

Assessment Komt van het Latijnse ‘assidere’ en betekent ‘zitten naast iemand’

Wat is anders evalueren?  Aangepast aan individuele leerlingen  Integratie evaluatie binnen onderwijs en leren  Constructiegerichtheid (product dat kan worden geobserveerd)  Levensechtheid  Betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de leerling

Soorten nieuwe evaluatievormen Vaardigheidsevaluatie Authentieke evaluatie Zelfevaluatie/evaluatie door medeleerlingen Evaluatie via portfolio

Wat is een portfolio?  Begrip stamt uit de wereld van de kunst, de architectuur en de mode: proberen opdrachtgevers te overtuigen van de kwaliteit van hun werk  Portfolio in onderwijs = een doelgerichte verzameling van materiaal dat de inspanningen, vooruitgang en prestaties van een student in een bepaald domein weergeeft

Toepassingscontexten Opleiding Toelatingsprocedure Sollicitatie Personeelsbeoordeling

Vijf elementen voor onderwijsportfolio Verzameling van het werk van studenten (+ verslagen of beoordelingen door anderen hiervan) Student stelt zelf haar/zijn portfolio samen In het portfolio worden (de fasen in) de groei of ontwikkeling in competentie getoond Reflectie van de student is aanwezig door middel van bijschriften (hierin verschil met dossier) Instructie en begeleiding door docent

richtlijnen voor samenstelling portfolio geven metacognitieve kennis en vaardigheden aanleren beoordelingscriteria aangeven besprekingen inlassen

Soorten portfolio Dossierportfolio: in te leveren stukken bepaald om door externe instantie te beoordelen, betrokkenheid van de student gering (stageboek in jaren 70) Gedragsportfolio (‘showcase portfolio’): grotere vrijheid van de student om te demonstreren wat hij/zij heeft gedaan (stageboek in jaren 80) Sollicitatieportfolio: ‘showcase portfolio’ in functie van sollicitaties Ontwikkelingsportfolio (‘groeimap’): grote beslissingsbevoegdheid van student + reflectie Reflectieportfolio (tautologie): grote beslissingsbevoegdheid van student + systematische en continue reflectie aanwezig

Inhoud van portfolio  werkplannen, voorbereidingen  video-opnames, materiaal dat werd ontwikkeld, opdrachten die werden uitgevoerd  getuigenissen, verslagen over het functioneren van betrokkene  aantekeningen: dagboek, schriftelijke toelichtingen  diploma’s, certificaten

Goede samenstelling portfolio verschillende soorten documentatie relevante bewijsstukken goed gestructureerd en georganiseerd (per soort of per thema; aanvulling met bijschriften, zelfbeschrijving) dynamische opgevat (verwijdering van stukken mogelijk)

Meerwaarde in vergelijking met traditionele beoordelingsmethoden volledig beeld: complexe, alledaagse situaties en verschillende competenties persoonlijke profilering over langere tijd

Portfolio elektronisch opslaan Toegankelijkheid: vlot opslaan, transporteren en ontsluiten van een digitale portfolio en De kans om de lineaire structuur van schriftelijk materiaal doorbreken: hyperlinks tussen mappen en documenten

Wat moet uit portfolio blijken? Voorbeeld: verpleegstage Universiteit Leiden  welke persoonlijke leerdoelen heb je voorop gesteld?  heb je deze doelen bereikt? waarom wel/niet?  heb je inzicht in je eigen ontwikkeling als beroepsbeoefenaar? praktische verrichtingen/ communiceren/ houding ten opzichte van patiënten/ je gevoelens die patiënten en zorgtaken veroorzaken  heb je inzicht in je eigen leerproces?  welk zijn je conclusies en verbeterpunten?