Motivatie 3.0: motiverend coachen van ervaren medewerkers Frank Goijarts en Margot Ros

Vraag van vandaag Hoe gedrag veranderen / beïnvloeden van iemand die er niet per se op zit te wachten Hier en nu voor daar en straks Wat denkt de zaal: Wat bevorderd verandering en wat belemmert het?

Waarom blijkt het dan zo lastig; andere mensen in beweging krijgen ? Ik zal een voorbeeld van motiveren geven: Wil (groep in zaal) wisselen met andere ((of naar voren komen) Weigerachtige, trage reactie Jullie zouden me echt een groot plezier doen Dan dringt het beter tot jullie door wat ik zeg Uit ervaring blijkt dat mensen dat naderhand prettig blijken te vinden Onderzoek toont aan dat er op deze rij veel meer blijft hangen Is dat nu zo moeilijk, van plaats veranderen Volgens mij ontkennen jullie een beetje wat er aan de hand is Nou, als het zo moet dan zoeken jullie het zelf maar uit Vraag aan zaal: Wat merk je bij jezelf? Hoe komt dat? = Weerstand: natuurlijke reactie op aantasting van je autonomie. Evolutie zijn sociaal maar ook hiërarchisch: ‘dat maak ik wel uit’

Bea en Ben VERTEL: Ben is sinds anderhalf jaar werkeloze assistent filiaalmanager bank (54). Doel Bea: Actief meewerken aan vinden nieuw werk Weerstand. Vraag na afloop: eerst plaatje erbij: geen appeltje-eitje Wat valt je op? Wat probeert Bea, wat krijgt ze terug? (Meeschrijven op flip-over?) Wat doet weerstand met mensen? Juist Het houdt ze weg bij verandering Oren en ogen dicht door emotie Als ze al twijfelen gaan ze de andere kant verdedigen Hierna volgt de Regieronde: olv Frank gaan we gedurende een minuut of 10 proberen de manager bij te sturen en de goede dingen laten doen. Volgende dia: dit is wat we vaak proberen.

Wat werkt wél. Motivatie 1. 0 Biologische basisbehoeften Wat werkt wél? Motivatie 1.0 Biologische basisbehoeften. Niet altijd handig dan wel voorhanden in werkomgevingen WAT WERKT OOK ?

Wat werkt ook? Alleen hier en nu en niet daar en straks

Motivatie 3.0 Autonomie Betrokkenheid Competentie Sinds tweede helft vorige eeuw veel onderzoek naar wat Pink noemt motivatie 3.0. : intrinsieke, autonome motivatie. Motivatie die van binnenuit komt omdat je iets wilt of leuk vindt. Blijkt te ontstaan als we aangesproken worden op drie basisbehoeften. Vraag aan de zaal welke denkt u ? In volgorde: eerst plaatje dan woord animeren Motivatie 3.0 werkt niet alleen hier en nu maar ook daar en straks (als de baas niet in beeld is) en blijkt veel beter te werken als mensen meer uitdagende, complexe en creatieve taken moeten verrichten. De kunst is dan ook gebruik te leren maken van deze aangeboren behoeften die mensen ook in hun werk nastreven. (Deci en Ryan)

Deci & Ryan

Leuk…, maar hoe? Motiverend coachen ! Stadia van gedragsverandering ( Prochaska &DiClemente) hoe ver is iemand? Motiverende gespreksvoering (Miller&Rollnick) hoe krijg ik mensen in beweging ? Probleemoplossende benadering (Berg) hoe zet je mensen in hun kracht? Doen! (Ben Tiggelaar) hoe vergoot je de kans dat het lukt ? Aanboren van intrinsiek motivatie kan helpen om : …. Er is vrij veel bekend, maar inzichten nog maar matig of niet doorgedrongen in arbeidsorganisaties Motiverend: gericht op aanboren intrinsieke motivatie Coachen: oplossing niet aandragen, maar uit de ander halen Toepassingen in (preventieve) gezondheidszorg (NSPOH, Beatrixoord, Obesitas bij kinderen, Jeugdzorg, Gevangeniswezen) Loopbaanbegeleiding, Therapietrouw, 9

Stadia van gedragsverandering Stadia cliënt Acties Begeleider Voorstadium Twijfel wekken aan gewoonten Overwegen Balans beïnvloeden naar ‘ik wil wel’ Zelfvertrouwen versterken Voorbereiden Beslissing stimuleren en verandering voorbereiden Actie Adviseren en begeleiden verandering Volhouden Terugvalpreventie Geruststellen, inventariseren en Vernieuwen van afspraken

Iedereen is gemotiveerd voor iets, de vraag is erachter te komen voor wat ( en daarbij aan te sluiten ) Maximale keuzevrijheid binnen grenzen. Verband zoeken tussen nieuwe gedrag en diepere motieven / waarden 11

motivatie = willen + kunnen+ gereed zijn relatie aangaan ambivalentie onderzoeken discrepantie vergroten verandertaal uitlokken en versterken vertrouwenstaal uitlokken en versterken Belangrijk is dat je bewustzijn van de ambivalentie vergroot en relatie legt tussen gedrag en wat iemand op termijn van waarde vindt . Uiteindelijk lost iemand de ambivalentie op. Hij past zijn gedrag aan aan wat hij belangrijk blijkt te vinden aan wat hij zichzelf heeft horen zeggen. Uitlokken is het selectief laten creëren van beeld en geluid bij de toekomstige situatie en de rol van de medewerker daarin.

Ambivalentie: het dilemma van verandering Met zaal: Licht staat op groen en rood. Wat doe jij dan? Ja maar dilemma: Ik wil wel meedoen, maar ik heb er de energie niet voor Ik wil het wel aanpakken, maar ik twijfel of ik het kan Ik wil best in dat project, maar ….. ‘en tegelijkertijd’ Ik wil niet afhaken en tegelijkertijd zie ik er tegenop … Als jij als manager vóór verandering pleit zorgt autonomiewens ervoor dat medewerkers die twijfelen automatisch in de weerstand gaan en de andere kant verdedigen (voorbeeld toevoegen). Je kunt het ook andersom gebruiken. Als jij een nadeel van veranderen in beeld brengt zullen zij zich vóór de verandering horen pleiten. Het is dus zaak om ook de nadelen van veranderen en de voordelen van de status quo te bespreken. Als je het zelf

MC in vogelvlucht Weerstand is teken dat je te hard gaat Bied keuzes; uitlokken ipv overtuigen Twijfel is normaal; eerst uitvergroten, dan oplossen Taal voorspelt gedrag: uitlokken wens, noodzaak, eigen redenen, vertrouwen Koppel nieuwe gedragsopties aan persoonlijke waarden Weerstand ontstaat in de relatie Cognitieve dissonantie: Bij als gedrag en gedachten niet overeenkomen ontstaat spanning: oplossen door gedrag aan te passen Wat mensen zichzelf hebben horen zeggen gaan ze vaak ook doen.

Beslissingsbalans: vóór fase 2 STATUS QUO VERANDEREN Voordelen Nadelen Tijd voor begeleiden Mies Financiële dreiging langere termijn Meer geld op de plank Weer administratief werk Tijd voor hobby Misschien omscholen Vrijheid indeling dag Minder tijd voor Mies

Beslissingsbalans: vóór fase 2 STATUS QUO VERANDEREN Voordelen Nadelen Tijd voor begeleiden dochter Mies Financiële dreiging langere termijn Meer geld op de plank Weer administratief werk Tijd voor hobby Weinig nieuwe uitdaging Ritme, dagbesteding Misschien omscholen Vrijheid indeling dag Huisman spelen (saai) Inhoudelijke uitdaging: doen wat je wilt Minder tijd voor Mies Vriendin Sonja houden: wil status en geld Op termijn weer onafhankelijkheid Kan ik terug als het tegenvalt? Door verkennen voor- en nadelen en subtiel teruggeven krijg je andere verhouding en daarmee motivatie: Waarde is onafhankelijkheid en doen wat je wilt

Bea en Ben

Motivatie & Realisme Oudstanding staat voor een zakelijke en realistische aanpak met een human touch Na rouwverwerking en na het werken aan motivatie en keuze voor nieuw werk komt het aan op verkooptechniek!

Arbeidsmarktklaar: de voorwaarden Intrinsieke motivatie o.a. door motiverende gesprekstechnieken Reality check product & prijs = ‘marktonderzoek’ Vitaliteit, presentatie & communicatie = verkoopvaardigheid

Solliciteren = marketing en dus ook verkopen Past product op vraag? Past prijs bij vraag? Locatie & reisbereidheid? Is promotie effectief & efficiënt?

Product & locatie Zelfoverschatting of onderschatting; Wat kan je, wat wil je? Waar is de vraag naar jouw expertise? Vitaliteit: never a second chance for the first impression Voorkom blind schieten

Prijs: realitycheck salaris & niveau Hoe realistisch is de salariswens? Wat is jouw meerwaarde? Kiezen voor herinstapniveau & zelfpromotie op basis nieuw perspectief

Promotie = salesboost Introvert of extravert? Tactvol en authentiek communiceren incl. social media Volhouden en power of numbers

Coachen met een commerciële bril We staan naast elkaar We werken allebei even hard We overwinnen mentale drempels Authentieke verkoop is leuk + succesvol (50 tot 70%) Voorbeelden: Inge, Chris, Lex

Discussie Alleen eerste fasen de rest ook aangestipt in pocket

Voorbeelden gesprekstechniek Keuzevrijheid bieden Schaalvraag Uitlokken verandertaal Nadelen/voordelen Goede voornemens Optimisme Doelen en waarden Terug- en vooruitkijken Extremen Alleen eerste fasen de rest ook aangestipt in pocket

Uitlokken niet overtuigen Samenwerken Compassie Principes Autonomie bevestigen Uitlokken niet overtuigen Samenwerken Compassie Principes blijken meer effect dan de techniek; daarnaast voorkomen ze weerstand Zie je medewerker als klant erken zijn unieke behoeften Zie je medewerker als deskundige waar het zijn eigen leven en werk betreft Zie je medewerker als gelijkwaardige partner waar je mee samenwerkt Hou een beetje van hem; toon meeleven hij is ook maar een mens; ga ervan uit dat hij het goed bedoelt