Van vangst tot voedsel Copyright Hans Boddeke Bron: http://www.photo.net

Inleiding Vissen hebben vaak een lange weg afgelegd voordat ze op je bord terecht komen. Na een spannende achtervolging werden ze dicht op elkaar in een net naar de oppervlakte van de zee gebracht. Aan boord werden ze door handen in rubberen handschoenen aan een snel tempo gesorteerd en samen met vissen van dezelfde soort en leeftijd in bakken vol ijs gelegd. Vervolgens bracht het schip hen tot honderden km’s ver van de visgrond en werden ze in een vismijn verkocht. Groothandelaars die de beste stukjes selecteerden verkochten hen door aan visverwerkingsbedrijven om gepaneerd en gefileerd te worden. De vissen werden in dozen verpakt en getransporteerd naar de supermarkt om te verkopen aan de consument. Deze weg lijkt op het eerste zicht door veel hindernissen versperd. De spannende achtervolging is niet steeds even succesvol. Vissen laten zich niet zomaar vangen. Het jagen op dieren in zee is bovendien een arbeidsintensieve activiteit die veel tijd en investeringen vereist. Vissen is een continue proces van net uitzetten, allerlei taken verrichten tijdens het wachten, het net binnenhalen en de vis stockeren. Het vissersbestaan is niet voor doetjes. Deze presentatie biedt een kijk op het leven van moedige mannen die wekelijks voor ons de zee trotseren.

Inhoud 1. Het vertrek 2. Visgronden 3. Opsporen vis 4. Net uitzetten 5. Vangen 6. Net aan boord halen 7. Reparaties 8. Sorteren 9. Behandeling aan boord 10.Stockeren 11.Vismijn 12.Visveiling 13.Verwerking

1. HET VERTREK DUUR TRIP TIJDSTIP BEMANNING (afh. grootte schip) 7 à 10 dagen tot meer dan 6 weken weg van huis TIJDSTIP ‘s ochtends vroeg of ‘s avonds laat, vissers kennen geen grenzen. BEMANNING (afh. grootte schip) -Schipper -1e (en 2e) stuurman -1e (en 2e) machinist -Bootsman -Kok -Matrozen (deckhands) Inladen materiaal en voedselvoorraad Afscheid nemen van familie ... koers richting visgronden... Bron: http://www.visdasgeil.nl

2. DE VISGRONDEN en Kattegat Principe ‘historisch recht’ (voorrecht bij traditie verkregen) of ‘first come,first served’ (bikkelharde concurrentie) IVa Noordelijke Noordzee IVb Centrale Noordzee IVc Zuidelijke Noordzee IIa Noorse Zee IIIa Skagerrak en Kattegat IIId Baltische Zee VIId en VIIe Engels Kanaal VIIa Ierse Zee VIIIb Golf van Biskaje Bron ICES: http://www.ices.dk

3. OPSPOREN VAN DE VIS Er zijn verschillende manieren: - met moderne technologische opsporingsapparatuur (sonar) -door vakmanschap, know how verkregen door jarenlange ervaring of doorlevering -of misschien op goed geluk de kans wagen Bron: http://ridder.punt.nl

4. HET VANGEN Het schip vaart aan een bepaalde snelheid en laat het vistuig over de bodem of doorheen de waterkolom slepen. De vis die zich in het spoor van het net bevindt schrikt op, raakt vermoeid en belandt in de netkuil. Andere type netten sluiten soms een school vissen in of hangen in zee te drijven tot wanneer de vissen erin blijven steken. Ontsnappen is onmogelijk want de maaswijdte van het net is vaak niet groot genoeg. Voor elke vissoort bestaan bepaalde afmetingen. Meer duurzame netten hebben aanpassingen aan het net zoals b.v. een opening om zeezoogdieren of andere dieren te laten ontsnappen. Link naar videofragment bij foto: http://visserijnieuws.punt.nl/?gr=682328

5. HET NET OPHALEN Het net ophalen is dikwijls een gevaarlijke operatie. Wanneer het net blijft hangen, kan het schip zelfs tot zinken worden gebracht… Nadat het net veilig aan boord werd gebracht, wordt de sluiting aan netkuil (Eng.:‘cod end’) losgemaakt en belandt de vangst in bakken op dek http://janromkes.punt.nl

6. HET SORTEREN Sorteren gebeurt op de transportband onder constante bevloeiing van zeewater De organismen waarvoor men geen quota heeft gekregen, die niet eetbaar of te klein zijn, worden terug in zee gegooid. De commerciële vangst wordt naar ruim gebracht om gesorteerd te worden. http://www.nioz.nl

7. VOORLOPIGE VERWERKING Hutten = behandeling van vissen waarbij ingewanden worden verwijderd om verrotting en opzwellen tegen te gaan. http://janromkes.punt.nl

8. STOCKEREN Om de kwaliteit van de vis te garanderen wordt de vangst in bakken met ijs in het ruim gestockeerd. Dit kan de vis tot zeker 7 dagen vers houden voor verkoop in de veiling. brrr… http://janromkes.punt.nl

9. EN NU UITRUSTEN…? Gemiddeld aantal uur slaap per dag: 4 uur Overige tijd: werken! Vissers gaan door weer en wind, overdag en ‘s nachts, 2 uur slapen, 4 uur werken, 2 uur slapen, 4 uur werken, …. Gedurende de reis is het vaak nodig dat de netten worden hersteld of reparaties aan het schip worden gedaan. Neen, een visser heeft geen tijd om lekker te kaarten…. Of toch… Bron bovenste foto: http://www.visdaggeil.nl Bron http://ridder.punt.nl

10. VERKOOP IN VISMIJN EN VEILING De vangst wordt aan wal gesorteerd naar soort, gewicht en kwaliteit. Dit gebeurt met de hand of machinaal. Elke box met vissen krijgt vervolgens een label zodat de kopers in de veiling precies weten waar hun vis vandaan komt. De verkoopprijs is o.a. afhankelijk van het aantal dagen dat de vis gestockeerd is geweest, het gewicht en de lengte, de kwaliteit van de vangst en de marktwaarde van de soort. Voor b.v. kabeljauw krijgt men meer geld dan voor sprot. De visverwerkingsbedrijven verkopen de vis verder door aan groothandelaars. http://janromkes.punt.nl

Weten welke vis je wel of beter niet kan eten? Et voila, bon appetit… http://janromkes.punt.nl Weten welke vis je wel of beter niet kan eten? Surf naar http://www.goedevis.nl/