Gezonde voeding

Het belang van een gezond aanbod Het moet Op dit moment is zo’n 15% van de Nederlandse jongeren flink te zwaar. Daarvan zijn ook steeds meer kinderen en jongeren veel te zwaar (obees). Alhoewel meisjes nog altijd vaker (ernstig) overgewicht hebben dan jongens, wordt dit verschil steeds kleiner. Bovendien: pubers in alle maten hebben essentiële voedingsstoffen hard nodig. www.onskindistedik.nl. Het belang van een gezond aanbod

Het belang van een gezond aanbod Het werkt Op scholen die al een gezonde schoolkantine hebben, zien leerlingen, ouders en docenten het effect. Het aanbod is gezonder. Leerlingen kiezen bewuster. Het is aannemelijk dat wat leerlingen eten en drinken verband houdt met de leerprestaties. Gezonder kiezen en meer bewegen zorgen voor een betere gezondheid, een gezond gewicht, minder vermoeidheid en minder sombere gevoelens. Het belang van een gezond aanbod

Het belang van een gezond aanbod Het kan Er zijn veel lekkere producten met relatief weinig calorieën en veel vezels, vitamines en mineralen. Van een broodje 30+-kaas, ham of zalm tot fruit, smoothies en salades. Het belang van een gezond aanbod

Stelling Mijn kind eet altijd op wat het mee naar school neemt

Stelling Er zijn zoveel mogelijkheden om snacks te kopen, Aanpassen van de schoolkantine helpt daarom niet

Waarom gezond eten op school? 1. Puberleeftijd: cruciaal moment voor interventie Als jongeren naar de middelbare school gaan lijken ze vooral meer te gaan snacken. Een goed moment dus om in te grijpen, omdat het ongezonde eetgedrag voor een deel nog kan worden voorkomen. Waarom gezond eten op school?

Waarom gezond eten op school? WAAROM EEN GEZOND AANBOD OP SCHOOL? 2. Gezond eten kan leerprestaties beïnvloeden Het is heel aannemelijk dat er een verband is tussen voeding, gedrag en leerprestaties. De hersenen hebben, net als de andere lichaamsdelen, voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Waarom gezond eten op school?

Ontbijt, de eerste maaltijd van de dag (thuis) Niet belangrijk??? WAAROM GEZOND ETEN OP SCHOOL? Stelling: Ontbijt, de eerste maaltijd van de dag (thuis) Niet belangrijk??? Ontbijt

Waarom gezond eten op school? WAAROM EEN GEZOND AANBOD OP SCHOOL? 3. Ongezond aanbod verleidt tot ongezond eten Mensen worden in hoge mate beïnvloed door omgevingsfactoren en zullen eten wat er aanwezig is. Leerlingen geven aan verleid te worden door het ongezonde aanbod in de kantine. Waarom gezond eten op school?

Waarom gezond eten op school? We eten wat er is… Waarom gezond eten op school? Weekvoorraad van een gezin in Tsjaad (bron: Hungry Planet, 2005)

Waarom gezond eten op school? We eten wat er is… Waarom gezond eten op school? Weekvoorraad van een gezin in Duitsland (bron: Hungry Planet, 2005)

Stelling: Mijn kind houdt nou eenmaal niet van gezonde producten zoals groente en brood Als ouders weten we dit heel goed maar pubers heeft vaak helemaal geen zin om gezond en verstandig te eten. Dat kan behoorlijk botsten. Eten wanneer je trek hebt, de verleiding van een fastfoodketen niet kunnen weerstaan, een maaltijd overslaan, altijd willen afvallen vanwege het schoonheidsideaal, dit hoort allemaal bij deze levensfase. Te dik of te dun, een tekort aan bepaalde voedingsstoffen, het zijn gevaren die op de loer liggen. http://www.mijnpuber.nl/artikel/230/Pubers_eten_tegenwoordig_een_alarmerende _hoeveelheid_junkfood_   Overgewicht pubers Vooral overgewicht komt steeds vaker voor. Bijna 50% van de twintig plussers kampt met het feit dat ze te dik zijn. Dit ontstaat niet zo maar, overgewicht ontstaat door een verstoorde energiebalans. Dat wil zeggen dat pubers meer Kcal binnen krijgen dan dat het verbruikt op een dag en dat dan weer over een langere tijd. www.mijnpuber.nl/artikel/172/Overgewicht_bij_kinderen_in_de_puberteit_een_probleem Een puber heeft afhankelijk van zijn leefstijl tussen de 2200 en 3300 Kcal per dag nodig. Meisjes wat minder (2200-2500 Kcal) dan jongens(2900-3300Kcal). Om je puber te helpen om een gezonde energiebalans te krijgen en te behouden zijn er een aantal dingen die we als ouders kunnen gaan doen. Tips gezond eten Dat is in de eerste plaats door zelf het goede voorbeeld geven door gevarieerd, gezond en regelmatig te eten en ook niet zelf steeds bezig zijn met afvallen. Beperk het aantal snoepmomenten op een dag zoveel mogelijk en sla geen maaltijd over. Uit onderzoek is gebleken dat er een duidelijk aantoonbaar verband bestaat tussen het overslaan van het ontbijt en het te dik zijn bij pubers. Dit verband is zelfs sterker dan het verband tussen overgewicht en alcohol bij pubers en overgewicht en bewegen. Het overslaan van het ontbijt betekent ook dat je puber minder geconcentreerd is op school. En bovendien betekent het vaak ook dat pubers de rest van de dag een ongezonder eetpatroon zal hebben. Tracht zoveel mogelijk met het hele gezin te eten, zet de televisie uit en maak het gezellig. Let bij het bereiden van maaltijden op vet, probeer zuinig te zijn met zout, zorg voor lekker veel groente en fruit, let ook op dat je kind voldoende brood binnenkrijgt. Bedenk ook dat suiker om suiker vraagt. Dat wil zeggen dat je na het eten van iets zoets sneller trek hebt. Wat drinken betreft heeft een mens 1,5 liter vocht per dag nodig. Let daarbij op een matig gebruik van o.a. frisdranken. Het lezen van etiketten kan een eyeopener zijn. Vaak genoeg denk je als ouder dat je gezond bezig bent, maar sluipen er uiteindelijk veel meer suikers en zouten naar binnen dan je je als ouder bewust bent. Laat je puber meekoken Vaak vinden pubers het leuk om mee te helpen met het bereiden het eten of om na te denken over het menu, of zelfs geheel zelfstandig een maaltijd te bereiden. www.mijnpuber.nl/artikel/101/gezond recept gezin Dat maakt de pubers bewuster van wat ze eten en het helpt ze bij het ontwikkelen van hun smaak. Door regelmatig met je kind te praten over jullie eetpatroon en wat er eventueel anders, beter, leuker of spannender kan in de keuzes die er gemaakt worden, word je kind zich bewust van wat eten voor hem betekend en hoe hij er voor hem het beste mee om kan gaan.

Waarom gezond eten op school? WAAROM EEN GEZOND AANBOD OP SCHOOL? 4. Jongeren beïnvloeden elkaar … en dat is een voordeel! Jongeren kunnen elkaar negatief beïnvloeden. Ze nemen meer snacks en frisdrank wanneer vrienden dat ook doen en het gemakkelijk te krijgen is in de schoolkantine. Omgekeerd kan het ook! Zij kunnen elkaar positief beïnvloeden om de gezonde keuze te maken als de school juist gezond eten aanbiedt. Waarom gezond eten op school?

1. Gezond aanbod op school Een gezond aanbod bestaat uit voedingsmiddelen uit de Schijf van Vijf: = de basisvoedingsmiddelen die we dagelijks nodig hebben om gezond te blijven 1. Gezond aanbod op school

Vakken van de schijf van vijf Brood en aardappelen Groente en fruit Nu de verschillende voedingsstoffen zijn besproken is het tijd om naar de voedingsmiddelen te kijken. Elk voedingsmiddel bestaat uit verschillende voedingsstoffen. De Voedingsraad heeft richtlijnen opgesteld waarop gelet dient te worden bij het samenstellen van de voeding. Een gezonde voeding is samen te stellen door te letten op twee verschillende aspecten, ten eerste dienen alle verschillende voedingsstoffen in voldoende mate aanwezig te zijn (de voedingswijzer), daarnaast kan er gelet worden op de gezondheidsaspecten van de verschillende voedingsmiddelen (voorkeursvoedingsmiddelen). Geen enkel voedingsmiddel bevat alle benodigde voedingsstoffen, daarom is het belangrijk om voldoende variatie in de voeding aan te brengen. De voedingswijzer is ingedeeld in 4 vakken. De hoofdkenmerken van deze vier vakken zijn koolhydraten, eiwitten, vetten en vitamine C. Vocht heeft een aparte plaats gekregen omdat deze producten normaal gesproken geen essentiële voedingsstoffen bevatten. Als de voeding volgens de voedingswijzer wordt samengesteld bevat deze alle benodigde voedingsstoffen. Vlees, vis en melkproducten Vocht Margarine, halvarine en olie Sheet 16

Aanbevolen hoeveelheden Brood Aardappelen Groente Fruit Melkproducten Kaas Vlees, vis, kip, ei of tahoe Vleeswaar Halvarine, margarine of boter op brood Vet of olie voor de bereiding 5-7 sneden 4-5 stuks 4 grote lepels 2 vruchten 3 glazen 1 plakken 100-120 gram 1-2 plakjes 5 gram per snee 15 gram

Stelling Ik ben op de hoogte van het assortiment van de schoolkantine

Gezonde voeding: wat kiest u? Rietsuiker is net als bietsuiker een disacharide die is opgebouwd uit glucose en fructose en het levert beide 4 kcal per gram. Van rietsuiker is de kleur vaak wel donkerder. Dat komt doordat men bij de productie van rietsuiker geen centrifuge toepast, waardoor de gele of lichtbruine kleur behouden blijft. Over smaak valt uiteraard niet te twisten, maar voor de gezondheid maakt het niet uit of u riet- of bietsuiker gebruikt. Enkelvoudig of meervoudig Koolhydraten doen meer dan energie geven. Zo geven koolhydraten sucrose (tafel)suiker en fructose (vruchtensuiker) een zoete smaak aan de voeding. Sommige koolhydraatrijke producten bevatten voedingsvezels. Deze zijn nodig voor een goede darmwerking. Koolhydraten zijn in te delen op twee manieren:  Enkelvoudig of meervoudig  Verteerbaar of onverteerbaar  Een koolhydraat bestaat uit een of meer suikermoleculen, de sachariden. Je kunt koolhydraten indelen naar het aantal suikermoleculen waaruit ze bestaan. Z Zo onderscheiden we de volgende soorten (oplopend, van weinig naar veel sachariden):  Monosachariden Disachariden Oligosachariden Polysachariden  Monosachariden zijn enkelvoudige koolhydraten, koolhydraten die bestaan uit 1 sacharide. Disachariden, oligosachariden en polysachariden zijn meervoudige koolhydraten. Deze bestaan uit meer dan 1 sacharide. De disachariden bestaan uit 2 aan elkaar verbonden sachariden.  Voorbeelden van monosachariden zijn: Glucose, oftewel druivensuiker of dextrose Fructose oftewel vruchtensuiker  Galactose  Glucose en fructose komen vooral voor in fruit, maar ook in honing, galactose in melkproducten. Voorbeelden van disachariden zijn:  Sucrose: glucose+fructose. Bekend als biet- of rietsuiker (de suiker die je in de winkel koopt). Lactose: glucose+galactose. Bekend als melksuiker.  Maltose: glucose+glucose. Bekend als moutsuiker. Oligosachariden bestaan uit 3 tot 9 verbonden suikermoleculen. Voorbeelden van oligosachariden zijn:  Inuline oftewel fructoseoligosacharide (FOS)  Raffinose Maltodextrines Polysachariden bestaan uit lange ketens met suikermoleculen. Voorbeelden van polysachariden zijn:  Zetmeel: dit zit in plantaardige materialen, bijvoorbeeld tarwe ·         Glycogeen: dit zit in dierlijke producten