Kansen bij Waterstofregio Vlaanderen-Zuid-Nederland Adwin Martens Gerard Blom WaterstofNet Middelburg, 24 september 2010

Waterstof • energiedrager, geen energiebron  Uit fossiele brandstoffen  Uit duurzame energie • 14 maal lichter dan lucht  veiligheid  Opslag

Waterstof • opslag  Gewicht  Volume • veiligheid  Explosievenster breder dan aardgas  Vakmanschap

Europa’s ambities • Joint Undertaking (JU-FCH) on Hydrogen/Fuel cells conform Japan en USA • 470 Meuro * 2 voor • Focus op demonstraties in de markt • Programma is industrie gestuurd

Regionale troeven

Regionale interesse

Uitgangspunten • Doel: • Van “fragmentarisch in de regio” naar “toonaangevend in Europa” • Uitgangspunten Masterplan Waterstof: • Grensoverschrijdende samenwerking in lijn met EU • Ganse keten: van productie tot eindgebruik • Duurzame waterstof (geen fossiele brandstoffen) • Early markets • Concrete, zichtbare resultaten binnen 3 jaar • Opstart programma voor onderwijs/bijscholing

Goedkeuringstraject • 9/2007:Start haalbaarheidstudie Interreg III • 6/2008:Rapport: masterplan • 9/2008:Start indiening Interreg IV • 4/2009:Goedkeuring Interreg IV • 15 partners, , 14 miljoen euro

Partners Gent Mol Leuven Hoboken Diepenbeek Tilburg Oostende Turnhout Heerlen Vlissingen Eindhoven Geel

Doelstellingen • verplaatsbare waterstoftankstations • Waterstofproductie via foto-elektrolyse (1 m²) • 1 MW elektriciteitsproductie uit restwaterstof • Logisitieke toepassingen op waterstof • Maritieme toepassingen op waterstof • Interstedelijk vervoer op waterstof • Programma onderwijs/bijscholing waterstof • Coördinatie voor de ganse regio door WaterstofNet vzw

Concept

WaterstofNet: RvB • Paul Gosselink BOM • Bart WuytsSPK • Frank de BruijnECN • Johan Van HelleputteIMEC • Jan VliegenVSWB • Marieke ReijaltEHA/HyRaMP • Martine MeurrensVlaams gewest

WaterstofNet • 3/2009 : oprichting door BOM, SPK, VSWB • 7/2009 : start WaterstofNet • 8/2009 : aanbesteding restwaterstof • 11/2009 : volledig operationeel • 1/2010 : gunning restwaterstof lidmaatschap HyRaMP

WaterstofNet • 2/2010 : start congres waterstofregio • 2/2010 : aanbesteding tankstation • 6/2010 : martieme toepassingen • 6/2010 : call JU-FCH • 7/2010 : Gunning tankstation • 10/2010 : logistieke toepassingen interstedelijk transport

Regionale sessies • 11 februariSittard • 11 maartEindhoven • 28 aprilLeuven • 30 juniAntwerpen • 24 septemberMiddelburg

Samenvatting • Strak, intensief, ambitieus programma • Draagvlak is essentieel (bedrijven, overheden, onderwijs, publiek en EU)

Projecten • In realisatie: • 1 MW brandstofcelplant Nedstack bij Solvay • Tankstation Vlaanderen door Hydrogenics • Onderwijsprogramma met o.a. Hogeschool Zeeland • Maritiem: in fase 2 aanbesteding

Projecten • Logistiek: • Bv. heftrucks, lokaal transport,… • H2-opslag (< 10 kg), brandstofcel/motor • Interstedelijk: • Bv. openbaar vervoer

Expertises • Drukvaten waterstof: • Gasvormig, 200 – 350 bar, materialen, contructies • H2-gastoevoer: • Drukreduceerventielen, kleppen, veiligheden • Componenten van brandstofcellen/motoren: • Membranen, katalysatoren, bipolaire platen, bevochtiging,.. • Ontstekers, materialen, … • Sensoren (druk, temperatuur, waterstof,….) • Warmtewisselaars (koeling (demin), KOH, ….)

Expertises • Sturingen: PLC’s, embedded controllers • Electromotoren • Elektrische omvormers: DC/DC, DC/AC,… • Configuratie brandstofcel/batterij/ultracap • Energiemanagement-systemen • Mechanische en elektrische constructie • Behuizingen: gewicht, trillingen, (geluid) • Veiligheidsanalyses (HAZOP, ATEX,….)

Expertises • Waterstofrecirculatie • Minimalisering van componenten • Vergunningen/keuringen • ….. • ….. Nieuwe ideeën,….

Vragen ? WaterstofNet vzw Campus Blairon Turnhout