Studiemiddag Frans en Duits Veranderingen in de Tweede Fase per 1 augustus 2007 Levende Talen/ICLON/Letterenfaculteit 13 oktober 2006

Programma 12.00 – 13.00 uur ontvangst met broodjes en koffie/thee 13.00 – 13.05 uur opening door Ietje Veldman (ICLON) 13.05 - 13.15 uur inleiding over de veranderingen per 1-8-2007 13.15 – 13.45 uur forum 13.45 – 14.00 uur pauze, gelegenheid tot indienen van vragen 14.00 – 14.45 uur paneldiscussie met publiek 14.45 – 15.00 uur pauze 15.00 – 16.15 uur workshopronde 1 (in de chalets) 16.15 – 16.30 uur pauze (koffie/thee in de chalets) 16.30 – 17.45 uur workshopronde 2 (in de chalets) 17.45 – 18.30 uur borrel (centrale hal)

Gemeenschappelijk deel op de havo op het atheneum op het gymnasium Nederlands Engels Maatschappijleer Lichamelijke opvoeding CKV 2e Mvt ANW Klassieke talen KCV

op het vwo: atheneum en gymnasium Vaste profielvakken op de havo op het vwo: atheneum en gymnasium Geschiedenis (CM, EM) 2e Mvt (CM) Wiskunde A (EM, NG) Economie (EM) Biologie (NG) Scheikunde (NG, NT) Natuurkunde (NT) Wiskunde B (NT) Wiskunde C (CM)

(atheneum en gymnasium) Minimaal 1 uit maatschappij: Profielkeuzevakken in EM Minimaal 1 uit: M&O Aardrijkskunde Mvt Maatschappijwetensch. in CM op de havo in CM op het vwo (atheneum en gymnasium) Minimaal 1 uit maatschappij: Economie Aardrijkskunde Maatschappijwet. Minimaal 1 uit cultuur: Kunstvak Filosofie 3e Mvt Mvt of klassieke taal

Het vrije deel De school bepaalt: welke vakken er in het vrije deel aangeboden worden, of leerlingen vrijelijk uit dat aanbod mogen kiezen. Alle hiervoor genoemde vakken kunnen aangeboden worden. De school bepaalt of daarnaast ook aangeboden worden: Bewegen, sport en maatschappij; De “elementaire varianten” van Spaans, Italiaans, Russisch, Arabisch en/of Turks. De school bepaalt of de leerling meer examenvakken mag/moet doen dan het wettelijk voorgeschreven aantal. Deze vakken volgt de leerling dan als extra examenvak(ken

Geheel vrije deel Het vrije deel is gesplitst in een deel waarin door de leerlingen een examenvak gekozen moet worden en een deel dat geheel vrij is. De school bepaalt zelf waarmee dit deel gevuld wordt. lob (loopbaanoriëntatie en -begeleiding), excursies en andere schoolspecifieke keuzes. godsdienst/levensbeschouwing. extra (delen van) examenvakken De school kan ook bepalen dat het geheel vrije deel niet volledig wordt opgevuld, waardoor de leerlingen in feite meer tijd hebben voor de vakken in hun examenpakket. Daarnaast kan de school er ook voor kiezen dat de ruimte die er in het geheel vrije deel is, wordt overschreden.

Literatuur De school bepaalt of literatuur een apart vak (geïntegreerd literatuuronderwijs) wordt of onderdeel uitmaakt van de verschillende talen. De school bepaalt de omvang van het literatuurprogramma. Er is niet een vast aantal slu De school bepaalt zelf of zij voor glo een apart cijfer wil toekennen of dat zij de beoordeling meeweegt in de eindcijfers voor de schoolexamens voor de talen. De school bepaalt hoe zwaar de verschillende onderdelen binnen het vak wegen.

Vrijstelling 2e mvt in gemeenschappelijk deel atheneum Op het atheneum staat een tweede moderne (vreemde) taal geprogrammeerd in het gemeenschappelijk deel. De school bepaalt of zij bepaalde leerlingen een vrijstelling voor de 2e mvt verleent. Als de school dat toestaat, volgt de leerling in plaats van de taal een ander vak. De school bepaalt of de leerling daarbij keuzemogelijkheden heeft en zo ja, welke. De school moet wel - als haar daar om gevraagd wordt - het geven van vrijstellingen kunnen verantwoorden Op het gymnasium staat er een klassieke taal in het gemeenschappelijk deel

Vwo-vakken op de havo De school bepaalt of zij het voor individuele havo-leerlingen mogelijk maakt één of meer vakken uit het pakket te vervangen door het overeenkomstige vwo-vak. De school kan dit de leerling niet verplichten. Als een havo-leerling een vak op vwo-niveau doet, dan maakt hij/zij de vwo-schoolexamens voor het vak en doet hij/zij ook het centrale examen voor het vak op vwo-niveau.

Het rooster 1000 uur ondersteuning School bepaalt wanneer vakken worden aangeboden School bepaalt: jaarrooster/periodisering School bepaalt karakter van de uren School bepaalt lengte van de uren School bepaalt contacctijd per vak

Eigen keuzes secties/docenten De school bepaalt de inhoud van het schoolexamen, binnen de grenzen die door het (globaal geformuleerde) examenprogramma gesteld worden. Ook bepaalt de school welke toetsvormen zij hanteert voor de verschillende onderdelen en hoe zwaar de verschillende onderdelen in het eindcijfer voor het schoolexamen meetellen. Wat inhoud, toetsvormen en weging betreft bepaalt de school of alle ruimte aan de verschillende secties of vakgroepen wordt gelaten.

Keuzes binnen de examenprogramma’s en toetsing Het deel dat niet in het centraal examen getoetst wordt, moet in het schoolexamen getoetst worden. Daarnaast mogen ook de onderdelen die voor het ce zijn geselecteerd deel uitmaken van de toetsing in het schoolexamen. Daarbovenop mag de school onderdelen toetsen die niet in het examenprogramma zijn opgenomen. De school bepaalt dus zelf welke onderdelen in het se worden getoetst, met als ondergrens dat dat in ieder geval die onderdelen van het programma zijn die niet in het ce worden getoetst. Dit geeft ook mogelijkheden om verschillen tussen leerlingen aan te brengen (door bij voorbeeld het vak in het ene profiel enigszins anders in te vullen dan in het andere profiel of in het vrije deel). De school bepaalt of er naast toetsen voor het schoolexamen ook nog andere toetsen worden afgenomen (diagnostische toetsen, voortgangstoetsen, toetsen “voor het rapport” etc.) en of het aantal toetsen wordt gereglementeerd.

Niet domein-vakonderdelen: Leesvaardigheid (CE) mag dus ook in het SE, maar maakt al 50% van het eindcijfer uit… Niet domein-vakonderdelen: Projecten met vakoverstijgend karakter Verdiepingsonderdelen (mits…) Verdieping in de toneelkunst/film Handelingsdelen niet meer verplicht, maar… Product van creatief schrijven Producten van uitwisselingsproject/reis …

Domeinen schoolexamen Kijk- en luistervaardigheid Gespreksvaardigheid: Gesprekken voeren Spreken Schrijfvaardigheid Taalvaardigheden Strategische vaardigheden Literatuur Literaire ontwikkeling Literaire begrippen (alleen vwo) Literatuurgeschiedenis (alleen vwo)

3 centrale vragen Wat doen we goed/wat willen we behouden? Wat willen we kwijt/wat willen we veranderen? Hoe wordt dit door de betrokkenen beleefd? Wat doen we als we het antwoord op (een van) de drie vragen niet weten?

Forumdiscussie 13.15 – 13.45 uur forum 13.45 – 14.00 uur pauze, gelegenheid tot indienen van vragen 14.00 – 14.45 uur paneldiscussie met publiek

Forumleden Anthonya Visser, hoogleraar Duitse taal en cultuur in Leiden Arie Hoeflaak, lid sectiebestuur Frans Levende Talen Erwin de Vries, voorzitter sectie Duits Levende Talen Jan van Thiel, productmanager schoolexamens Cito, lid sectiebestuur Frans Levende Talen Erik Kwakernaak, vakdidacticus Duits, Groningen Marcel den Hollander, docent Duits, Heelmeester