De innovatie-matrix De veranderende rol van docenten bij het gebruik van nieuwe media Fons Vernooij
Een gangbaar vooroordeel Het gaat om digitalisering van lesmateriaal. Dit impliceert dat didactiek onafhankelijk is van het gekozen medium. Terwijl elk medium zijn eigen mogelijkheden en beperkingen heeft .
Nog zo’n vooroordeel Nieuwe media maken de docent overbodig. Maar dat zeiden ze ook van: multimedia computer ondersteund onderwijs de videorecorder de televisie de film en de radio .
Het grootste vooroordeel Nieuwe media maken het mogelijk om plaats- en tijdonafhankelijk te studeren. Dit gezegde geldt al sinds de uitvinding van de boekdrukkunst .
De potentie van nieuwe media Nieuwe media bieden nieuwe mogelijkheden voor het onderwijs. Dat leidt tot fundamentele vragen: Wat kan morgen dat gisteren nog niet kon? Hoe ziet de nieuwe didactiek er uit? Komt de potentie van de nieuwe media voldoende tot zijn recht? Welke gevolgen heeft dit voor de toetsing ?
Ervaringen met COO Propedeuse stof HBO bedrijfseconomie 10 modules courseware van 6 uur 60 uur COO x 400 uur werk per uur COO In totaal 24.000 uur werk geïnvesteerd Ofwel 15 mensjaren En toch is het project mislukt .
Fatale evaluatievragen COO Sluit het aan bij het hoorcollege? Nee, een programma kan niet improviseren. Sluit het aan bij het werkcollege? Ja, maar het bedreigt de werkgelegenheid. Sluit het programma aan bij het boek? Ja, maar je behoudt de beperkingen van het boek en mist de potentie van de computer .
Disfunctionaliteiten v.e. boek Een auteur kan geen gegevens toevoegen en daarom geeft hij alles prijs bij aanvang. Een computer kan gegevens vasthouden. Een auteur bouwt zijn deelvragen op en verklapt daarmee het algoritme. Een computer kan met de hoofdvraag beginnen en ruimte creëren voor de analyse .
Goede evaluatievragen Wat kun je met het programma dat je zonder computer niet kon? Welke nieuwe leerdoelen zijn binnen bereik gekomen? Welke vaardigheden zijn erbij gekomen? Komt de potentie van de computer tot uiting in een nieuwe wijze van toetsen ?
De innovatie-matrix Traditionele leerdoelen Nieuwe leerdoelen Traditionele media Traditioneel onderwijs Spin off Nieuwe media Efficiënt onderwijs Innovatief onderwijs
Het nut van de innovatie-matrix Zij dwingt tot vragen over de inzet van nieuwe media: Hoe anticiperen bestaande leerdoelen op de beschikbare media? Welke nieuwe leerdoelen komen binnen bereik dankzij de nieuwe media? Welke mix van leerdoelen is nu wenselijk? Welke mix van media is daarvoor nodig ?
Innovatie van onderwijs FIRST ENTERPRISE Een management-simulatie als leeromgeving en als oefenomgeving voor spreadsheets Ontworpen door Fons Vernooij
Nieuwe leerdoelen Identificeren met de rol van ondernemer Discussiëren over ondernemersdoel Vaststellen van een eigen strategie Keuze maken uit beschikbare gegevens Samenwerken als sociale vaardigheid Realiseren van spreadsheet-toepassingen Presenteren van de behaalde resultaten .
De spin off van COO-BE Problemen analyseren als vaardigheid Systematische probleemaanpak: ABC Proefschrift over het leren oplossen van bedrijfseconomische problemen Nieuw examenprogramma tweede fase VO Leerboeken met de ABC methode .
De rol van de docent Haalbaarheid van nieuwe leerdoelen nagaan. Virtuele leeromgevingen maken waarin de nieuwe potenties benut worden. Studenten uitdagen de nieuwe kansen te benutten. Nieuwe toetsvormen ontwikkelen .
Vereiste vaardigheden Zelf de nieuwe media kunnen bedienen. Zelf experimenteren met nieuwe media. Relatie tussen media en leerdoelen achterhalen. Functionaliteit van nieuwe media benutten voor nieuwe leerdoelen. Nieuwe leertaken vaststellen .
Basis voor succes Nieuwe media zijn alleen blijvend als: ze nieuwe leerdoelen binnen bereik brengen; onmisbaar zijn voor de realisatie van de nieuwe leerdoelen; onmisbaar zijn voor de toetsing en evaluatie van het leerproces; als docenten ze willen opnemen in het programma .
Dit simulatiespel is ontwikkeld door: Uitgeverij Thieme Meulenhoff Educatief Rematch bv naar een idee van dr. A.T.J. Vernooij