Een nieuw instrument op gebied van Oplossingsgericht Werken? De T-splitsing Een nieuw instrument op gebied van Oplossingsgericht Werken? Utrecht, 31 maart 2011 door Victor van Lieshout victor.vanlieshout@planet.nl www.victorvanlieshout.nl

Cliënt heeft een dilemma… In de samenvatting concluderen cliënt en coach dat de cliënt een dilemma heeft De coach vraagt aan de cliënt of hij/zij een (soortgelijke) situatie kent, waarin hij/zij een dilemma heeft opgelost De coach vraagt deze situatie uit en noteert wat de cliënt zegt in een T-splitsing

Goed voor de coach om te weten(1): de kenmerken van een dilemma Keuze tussen twee alternatieven Ik wil de keuze niet; ik wil alles van het ene alternatief en ook alles van het andere Ik moet de keuze maken Er zijn drie soorten argumenten, waarop ik mijn keuze kan baseren

Voorgaande successen? De coach vraagt aan de cliënt of hij/zij (in een vergelijkbare situatie) eerder een dilemma heeft opgelost? De coach noteert de reactie in een T-splitsing

Het eerdere succes van de cliënt: het advies aan de opdrachtgever Ik ben als coach al zo’n jaar of 5 kind aan huis bij een organisatie in het bedrijfsleven. Vorig jaar heb ik alle leden van het MT in een individueel coaching traject gehad, dat zeer naar tevredenheid is afgesloten. Dit voorjaar kwam de laag managers onder het MT aan de beurt, in totaal 20 mannen en vrouwen. In het najaar starten de voorbereidingen om coaching aan te bieden aan nog zo’n 100 medewerkers/sters in 2012, mits daar budget voor wordt vrijgemaakt. Op een dinsdag belde rond het middaguur de voorzitter van het MT . Hij vertelde mij, dat hij al een tijd voornemens was het MT uit te breiden en dat hij ‘s avonds met zijn baas een gesprek zou hebben, onder meer om over deze uitbreiding de knoop door te hakken. Hij wilde dan ook een besluit nemen over het doorgaan van coaching voor de medewerkers in het voorjaar van 2012. Voor de functie in het MT had hij Sonja op het oog en omdat ik die in coaching heb gehad en dus goed kende, wilde hij van mij weten, of ik haar geschikt vind voor die functie. Ik voelde mij wel wat overvallen met die vraag en kreeg de gelegenheid om er over na te denken, mits ik daarover binnen een uur zou terugbellen.

De T-splitsing© Het dilemma: adviseer ik mijn opdrachtgever? JA NEE

Adviseer ik mijn opdrachtgever? JA NEE Opdrachtgever is heel betrouwbaar Sonja is heel geschikt voor die functie Assessment van 3 maanden geleden was positief Ik weet dat Sonja die functie graag wil Opdrachtgever kent mij al lang, ik ken opdrachtgever al lang Wegens behoud van de (goede!) relatie met de opdrachtgever Het is een mooie versterking van het MT van de organisatie Er is geen andere kandidaat Dat mag je niet doen, dat staat in mijn beroepscode Dat is ethisch niet verantwoord Opdrachtgever kan/moet het zelf vragen aan Sonja Daarvoor heb ik toestemming nodig van Sonja Mijn collega had al eens zoiets aan de hand en kwam in moeilijkheden

Goed voor de coach om te weten(2): hoe vorm ik een oordeel?... Er zijn drie soorten argumenten: Beginselargumenten of waarden-argumenten Gevolgenargumenten De restcategorie: smoesjes Vanuit de ethische achtergrond geldt de vuistregel: Beginselargumenten gaan vóór gevolgen-argumenten, tenzij de gevolgen zeer extreem zijn. Beginseltrouw = trouw aan jezelf

Voor de coach bruikbaar om te weten: voorbeelden van waarden/beginselen Rechtvaardigheid Integriteit van de persoon Vriendschap Liefde Autonomie/Zelfbeschikking/Zelfbepaling Zorgzaamheid Waarheid Betrouwbaarheid: afspraak = afspraak Eerlijkheid Vertrouwen Moed Professionaliteit Weldoen Niet schaden …

Adviseer ik mijn opdrachtgever? JA NEE Opdrachtgever is heel betrouwbaar Sonja is heel geschikt voor die functie Assessment van 3 maanden geleden was positief Ik weet dat Sonja die functie graag wil Opdrachtgever kent mij al lang, ik ken opdrachtgever al lang Wegens behoud van de (goede!) relatie met de opdrachtgever Het is een mooie versterking van het MT van de organisatie Er is geen andere kandidaat Dat mag je niet doen, dat staat in mijn beroepscode B Dat is ethisch niet verantwoord Opdrachtgever kan/moet het zelf vragen aan Sonja Daarvoor heb ik toestemming nodig van Sonja Mijn collega had al eens zoiets aan de hand en kwam in moeilijkheden

Repareren aan de niet gekozen kant Vraag aan de cliënt: wat heb je gedaan met de dingen die aan de niet-gekozen kant staan?

Goed voor de coach om te weten(3): ondersteuning voor beginseltrouw Repareren aan de niet gekozen kant: Na mijn afweging onderzoek ik of ik de schade dan wel nadelen die voortvloeien uit mijn beslissing kan beperken, compenseren of goedmaken: wat kan van het niet gekozen alternatief worden gerepareerd?

Adviseer ik mijn opdrachtgever? JA NEE Opdrachtgever is heel betrouwbaar Sonja is heel geschikt voor die functie Assessment van 3 maanden geleden was positief Ik weet dat Sonja die functie graag wil Opdrachtgever kent mij al lang, ik ken opdrachtgever al lang Wegens behoud van de (goede!) relatie met de opdrachtgever Het is een mooie versterking van het MT van de organisatie Er is geen andere kandidaat Dat mag je niet doen, dat staat in mijn beroepscode Dat is ethisch niet verantwoord Opdrachtgever kan/moet het zelf vragen aan Sonja Daarvoor heb ik toestemming nodig van Sonja Mijn collega had al eens zoiets aan de hand en kwam in moeilijkheden ….

De bruikbaarheid Vraag aan de cliënt: Wat kun je gebruiken van de manier waarop je dit dilemma hebt opgelost voor het dilemma dat je nu hebt? Eventueel(cliënt bepaalt) huidig dilemma in T-splitsing zetten en uitwerken, inclusief reparatie aan niet-gekozen kant