Nicole Janssen (RIVM) Gerard Hoek (IRAS)

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Communiceren Luchtkwaliteit Aanpak Nijmegen Juni 2009
Advertisements

1 1 De Gelderse Maat Discussie Regionale Uitvoeringsdiensten in relatie tot externe veiligheid 1 december 2009 Jaarcongres Relevant Gerard Nieuwe Weme.
De aantrekkingskracht van uitzendwerk voor werkgevers De rol van ontslagbescherming Amsterdam, 9 juni.
Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten.
Problemen door hoogspanningsleidingen & oplossing daarvoor
Atmosferische aerosolen en hun invloed op het leefmilieu BIRA-IASBTroposferische chemieOpendeurdag 2009.
Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout
CAFE baseline langs de meetlat. CAFE baseline langs de meetlat | Rob Folkert2 Conclusies •CAFE baseline niet geschikt voor NL positiebepaling voor nieuw.
Retailmarketing hoofdstuk 5, paragraaf 5.5
Vitamine G1 Effecten van een groene omgeving op gezondheid, welzijn en sociale veiligheid J. Maas.
1 Tilburg klaart de lucht Luchtkwaliteitsplan gemeente Tilburg
’Meer met lucht en verkeer’ presenteert Geluid voor verkeerskundigen
Milieu performance van vervoerswijzen en logistieke ketens
Leefomgeving en gezondheid Tiny Habets
WANNEER BEGINT DE VACCINATIE TEGEN FIJN STOF?.
Deskundigen dag Arbouw
LUCHTVERVUILING DRUK/RUSTIG en BINNEN/BUITEN
1 Liesbeth Trip Casper Rupert Fietsberaad 16 maart 2006 Tilburg klaart de lucht Luchtkwaliteitsplan gemeente Tilburg
Luchtkwaliteit IBGE-BIM. Vorming luchtkwaliteit 2008, Leefmilieu Brussel - BIM 2 De verontreinigende stoffen die een gevaar voor de gezondheid vormen.
1Titel van de presentatie Titel van de presentatie Overzicht presentatie Wat doet de GGD? Geluid en Gezondheid Gezondheidkundige.
Veehouderij en gezondheid
Aantekening §2 B-nummers.
mol molariteit percentage promillage ppm
percentage promillage ppm
Natuurkunde overal 2 HTG
Belgen en diabetes kennis in 2004 en 2008 Wat is er veranderd? Nobody’s Unpredictable.
Gezondheidseffecten van elektrisch fietsen
Gezonde lucht in de ruimtelijke praktijk: De Amsterdamse Richtlijn gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit Saskia van der Zee (GGD) en Harry van Bergen.
7 juni 2011 Milieuaspecten van verkeer en vervoer Ingrid Stuijt-Noordhoek Geluid.
Roet als extra indicator voor de nadelige gezondheidseffecten van deeltjes naast PM10 and PM2.5 Paul Fischer (RIVM) Schakeldag 11 juni 2013.
AANPAK KNELPUNTEN NO2 EN PM10 IN ZUID-HOLLAND Beate Arends Provincie Zuid-Holland Bureau Beleidsanalyse, Lucht en Energie.
In opdracht van Korte introductie op het thema: Luchtkwaliteit en een goede ruimtelijke ordening Marloes Jongeneel InfoMil.
Meesterproef Scheikunde Koolstofdioxide CO 2 ontstaat bij alle verbrandingen concentratie CO 2 sinds Industriële Revolutie toegenomen van 0,032%
Inkomen les t/m Begrippen Welvaart de mate waarin mensen in hun behoeften kunnen voorzien.
DCMR Buro Lucht / Marcel Koeleman
GfK PS Retail NLGfK Supermarktkengetallen augustus 2014 GfK Supermarktkengetallen Antwoord op deze vragen vindt u op: bij “GfK Publicaties”
Utrecht, 20 februari Centraal Bureau voor de Statistiek Contrast in vertrouwen Presentatie De Nederlandse Samenleving november 2010 Jan.
Aanpassing GEP’s voor de Rijkswateren
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Wouter Jansweijer, 16 September, Literatuur zoeken Project informatiewetenschappen october 2002.
R E 1 De verlies- en winstrekening van ongezond gedrag Public Health Forum / 3 februari 2005 / Utrecht Johan Polder.
Situering studies luchtkwaliteit MIRA -infodag studies luchtkwaliteit 5 april 2011.
Luchtkwaliteit in Vlaanderen Open milieuraad Mechelen 23 april 2009 Erik Grietens.
Kunnen we het succes van astma-management verbeteren? Wim van Aalderen.
Atmosferische aerosolen en hun invloed op het leefmilieu
Challenge the future Delft University of Technology Netwerk transmissie model Verkeersmodel voor groot-stedelijke gebieden Victor L. Knoop.
Longfonds en buitenlucht
Spelen met een bak getallen
Een andere waterkwaliteit 1 Een andere waterkwaliteit, de cijfers over de trends.
Hoorcollege 3 Overgewicht Diabetes Jelle Wijma
Over het ijzeren gordijn: de grenzen van sectoraal beleid Wim Groot Universiteit Maastricht.
De impact van vieze lucht in Rotterdam Haven versus stadsverkeer Datum:6 september 2014 Auteur: Mariska van der Sluis (Erasmus Universiteit Rotterdam)
2.2 Bevolking Levensverwachting = vrij hoog Analfabetisme = vrij laag Scholarisatie-index = vrij laag.
Geriatriefysiotherapie sterk in kwetsbaarheid De NVFG Uw vereniging.
Prof. Dr. Onno van Schayck 28 januari 2016 te Eijsden.
Sterfte van daklozen in Rotterdam Wilma Nusselder, Marcel Slockers, Ed van Beeck Erasmus MC, instituut Maatschappelijke Gezondheidszorg CEPHIR seminar.
massa 1,67 • g Atoommassa Avogadro Massa H atoom
Luchtkwaliteit en gezondheid presentatie door GGD [naam] [naam en titel(s) spreker] [datum]
Invloed van binnenklimaat op leer- prestaties en ziekteverzuim Frans Duijm, arts -medisch milieukundige.
Reële milieugerelateerde gezondheidskosten in Vlaanderen Studie uitgevoerd door Arcadis en Metroeconomica In opdracht van de Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer,
Emissie PFOA: gezondheidsonderzoek waarom (niet)? 12 april 2016 Henk Klapwijk Arts maatschappij en gezondheid Arts medische milieukunde i.o.
Presentatie Luchtkwaliteit
Marjolein van de Pol. , J. Lagro, C. Fluit, M. OldeRikkert, A
Bevorderingsrichtlijnen van de Bernardus: soepel of streng
wat neem je in je afwegingskader op over duurzaamheid?  
RIVM onderzoek naar PFOA omwonenden Chemours
Dijkversterking Durgerdam (gevoeligheidsanalyse waterstanden en golven) Richard Jorissen, Matthijs Bénit en Ben Castricum 16 maart 2018.
ALV Dorpsraad Princenhage Luchtkwaliteit 10 april 2018
PM10- en PM2.5-metingen in emissies
Onderzoeksprogramma gezondheidsrisico’s ultrafijn stof rond Schiphol
Transcript van de presentatie:

Nicole Janssen (RIVM) Gerard Hoek (IRAS) Wetenschappelijk kennis gezondheidseffecten van de roetfractie in fijn stof Nicole Janssen (RIVM) Gerard Hoek (IRAS) Nationale conferentie 5-10-2011

Inleiding Roet is een goede indicator voor fijn stof afkomstig van verkeer Roetmetingen hebben toegevoegde waarde ten opzichte van de huidige indicatoren voor fijn stof massa (PM10, PM2.5) als: De gezondheidseffecten van roet anders zijn dan die van PM10 of PM2.5 Het contrast tussen verkeersbelaste locaties en niet verkeersbelaste locaties groter is dan dat voor fijn stof massa Roet en fijn stof massa niet hoog gecorreleerd zijn in de tijd en ruimte Nationale conferentie 5-10-2011

Zijn de gezondheidseffecten van roet anders dan die van PM10 of PM2.5? Literatuur onderzoek naar Acute effecten (dagelijkse sterfte en ziekenhuisopnames) Chronische effecten (sterfte; levensduurverwachting) Alleen studies meegenomen waarin zowel de effecten van roet als de effecten van fijn stof (PM10; PM2.5) onderzocht zijn Nationale conferentie 5-10-2011

Effect van fijn stof en roet op dagelijkse sterfte Nationale conferentie 5-10-2011

Effect van fijn stof en roet op dagelijkse sterfte en ziekenhuisopnames Sterfte ZH- opnames Nationale conferentie 5-10-2011

Roet in vergelijking met andere componenten EC= roet Hart- en vaatziekten Luchtwegaandoeningen Bell et al, Am J Respir Crit Care Med, 2009 Nationale conferentie 5-10-2011

PM2.5 en roet & levensduurverwachting Nationale conferentie 5-10-2011

Implicatie NL bevolking Verlies aan levensjaren (per µg/m3) PM2.5 : 21 dagen Roet : 195 dagen Nationale conferentie 5-10-2011

Echter…… De concentratie fijn stof in de buitenlucht is veel hoger dan de concentratie roet Roet (zwarte rook/10) 5 4 3 2 1 Nationale conferentie 5-10-2011

Ruimtelijke variatie in relatie tot verkeer Het contrast tussen locaties met veel en weinig verkeer is voor roet groter dan voor PM10 of PM2.5 PM10 en PM2.5 maar ± 20% hoger nabij drukke wegen t.o.v. stedelijke achtergrond Deze 20% bestaat voor gemiddeld 55% uit roet PM massa Roet Nationale conferentie 5-10-2011

Een voorbeeld Vergelijking van de geschatte toename in levensverwachting van een hypothetische verkeersmaatregel op basis van PM2.5 en roet → Gezondheidswinst van verkeersmaatregelen wordt onderschat als deze wordt berekend met PM2.5 t.o.v. Roet Nationale conferentie 5-10-2011

Conclusies Gezondheidseffecten van roet zijn in een groot aantal studies aangetoond  Deze gezondheidseffecten zijn per massa eenheid voor roet groter dan voor PM2.5 of PM10 Roet is een goede maat om de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging afkomstig van het verkeer en de invloed van verkeersmaatregelen te beoordelen Roet is als indicator zeker geen vervanger voor PM10 of PM2.5. Nationale conferentie 5-10-2011

Presentatie gebaseerd op artikel (in conferentie map) Nicole Janssen Paul Fischer Flemming Cassee Gerard Hoek Bert Brunekreef Milena Simic-Lawson Richard Atkinson Ross Anderson Leendert van Bree Harry ten Brink Menno Keuken Nationale conferentie 5-10-2011