16 oktober 2006 in de Goudse Schouwburg VPT Themadag Gebouwenbeheer “Groot Onderhoud, Nieuwbouw en of Renovatie” Vereniging voor Podiumtechnologie, in samenwerking met theateradvies bv en Advies etc. 16 oktober 2006 in de Goudse Schouwburg

tekst © theateradvies bv Inleiding Met het thema "Hoe organiseer je Groot Onderhoud, Nieuwbouw en of Renovatie" organiseert de VPT alweer de vijfde themadag gebouwenbeheer. Deze dag was de eerste uit een serie van drie workshops, waarin de organisatie van bouwprojecten wordt behandeld. Alle dagen worden zoveel mogelijk georganiseerd in de vorm van workshops onder leiding van professionals. Doordat de deelnemers actief aan het werk moeten deelnemen en niet alleen naar lezingen luisteren, beklijft de informatie beter. De workshops worden afgewisseld met korte lezingen en toelichtingen en de resultaten van de workshops worden steeds plenair behandeld. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Workshops In de vorm van drie workshops komen alle aspecten die tijdens een bouwproject passeren aan de orde:
 Dag 1: Initiatieffase
 Programma van Eisen
(PvE)
 Voorlopig Ontwerp
 Definitief Ontwerp
 Dag 2: Bestek
 Aanbesteding
 Uitvoering Dag 3: Oplevering 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Dag 1: Doelstelling Doel van deze dag was inzicht bieden in Het belang van een goed PvE. De rol die de verschillende deelnemers hebben bij het opstellen van een PvE. Hoe een ontwerp tot stand komt. De beoordeling van een ontwerp aan de hand van een PvE. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Dag 1 Initiatieffase, Programma van Eisen, Voorlopig Ontwerp, Definitief ontwerp Op 16 oktober 2006 vond het eerste deel van deze workshop plaats in de Goudse schouwburg in Gouda. Deze dag stond in het teken van het PvE en het opstellen van een schetsontwerp voor een nieuwe (fictieve) kleine zaal voor de Goudse Schouwburg. De 50 deelnemers werden onderverdeeld in zes groepen die onder begeleiding van een specialist dieper ingingen op de verschillende onderdelen uit het PvE. Er werd bij de eerste workshop aandacht besteed aan stedenbouwkundige eisen, eisen met betrekking tot de exploitatie, bouwkunde en (theater)techniek. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Begeleiding De zes groepen zijn begeleid door de volgende specialisten: Ontwerpteam: Mirjam Grote Gansey en Peter de Kimpe Architectenteam: Martien van Goor Projectleider: Ryan Hendrikx Theateradviseur: Ron Maas Exploitant: Robert Baaij Gebruikers: Sam Tomlow-Kamerbeek Voorafgaand aan de workshop zijn er door de begeleiders enkele eisen opgesteld waaraan het PvE voor de nieuwe zaal moest voldoen. Aan de hand van deze leidraad is het PvE, onder begeleiding van de specialisten, specifieker uitgewerkt en opgesteld. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Begeleiding Zo keek de groep onder leiding van architect Martien van Goor naar volumes, stedenbouwkundige eisen en aansluiting op het bestaande gebouw. Onder leiding van Robert Baaij werd de nadruk gelegd op eisen met betrekking tot functionaliteit en gebruiksvriendelijkheid, terwijl de groep onder leiding van Sam Tomlow zich vooral richtte op de eisen die gesteld werden door bezoekende gezelschappen. Deelnemers leerden zo, dat een Programma van Eisen altijd meerdere visies weergeeft en vanuit verschillende gezichtspunten een bruikbaar gebouw moet opleveren. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Ontwerpproces 4advies heeft tijdens de workshop een korte lezing gehouden over het ontwerpproces. In de volgende sheets staat de inhoud van deze lezing kort beschreven door middel van afbeeldingen uit de presentatie van 4advies. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv In een ontwerpproces is het van belang dat er vanuit een zo breed mogelijke visie naar de uiteindelijke doelstelling wordt gekeken. Duidelijk in deze afbeelding is, dat wanneer het proces verder gevorderd is, het einddoel concreter wordt. Er zal minder ruimte zijn voor aanpassingen. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de kosten hoger en de mogelijkheden tot veranderingen kleiner worden, naarmate het ontwerpproces vordert. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Gedurende een bouwproces zijn er een aantal cruciale momenten waarin verschillende partijen keuzes moeten maken. Welke keuzes dat zijn staat hierboven beschreven in een tijdlijn. De hoogte van de grafiek vertelt hoe belangrijk een keuze is voor het vervolg van het project. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Betrokken partijen 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Programma van Eisen In de volgende sheets staan enkele eisen beschreven van de verschillende specialisten. Omdat het PvE in slechts een uur is opgesteld, is deze verre van compleet. Voordat de volgende fase, Voorlopig Ontwerp, kan worden gestart moet een PvE tenminste de volgende onderdelen bevatten; Uitgangspunten en randvoorwaarden. Functionele eisen. Ruimtelijke eisen. Technische eisen. Structuur en relatieschema (deze achtergrond). Planning en programmering. Investerings- en exploitatiekosten. Het is noodzakelijk dat zoveel mogelijk zaken in het PvE genoemd worden; komen er zaken pas later aan bod dan zullen de kosten toenemen en vergunningen lastiger verkrijgbaar zijn. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

Stedenbouwkundige eisen Parkeerterrein achter de Goudse Schouwburg moet behouden worden. Parkeerterrein moet van twee kanten bereikbaar zijn. De huidige aanvoer route naar de Goudse Schouwburg blijft ongewijzigd. De looproute van het publiek mag geen belemmering vormen voor het verkeer. Twee inpandige laad en los platforms. Degelijke isolatie, maximaal 35dBA aan de stadswand. De zaal krijgt geen eigen entree, het publiek komt via bestaande entree binnen. Echter is gewenst wel een eigen ingang voor deze zaal te realiseren. Gemeenten stellen geregeld eisen waar ontwerpers en andere betrokkenen niet altijd even gelukkig van worden. Er kan dan, zoals in laatste punt beschreven wordt, een wens worden uitgesproken. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

Architectonische eisen Het interieur van de nieuwe zaal en de publieksruimten moeten gebaseerd zijn op het concept van de schouwburg. In de nieuwe ruimtes moeten kinderen zich thuis voelen, maar volwassenen moeten het niet als kinderachtig ervaren. Ontwerp en bouwmaterialen moeten aansluiten bij de bestaande bebouwing. Daglicht in alle werkruimten. De maximale bouwhoogte is 13 meter (dit sluit aan bij het publieksgedeelte van de grote zaal). De buitenmuren mogen geen homogene aaneengesloten oppervlakten hebben groter dan 50m2. Levenduur van de zaal is 50 jaar, met 1 renovatie na 30 jaar. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

Exploitatie en programmering In de zaal komen circa 300 stoelen. Er worden 160 evenementen per jaar gehouden De gemiddelde bezettingsgraad is circa 85%. Het programma zal bestaan uit: moderne dans, live wereld/popmuziek, kleinschalig totaaltheater, toneel en cabaret. Ook zullen jeugdvoorstellingen regelmatig geprogrammeerd worden. De schouwburg zal de zaal ook commercieel verhuren voor kleine beurzen, symposia, amateur-voorstellingen en bedrijfsfeesten. Flexibele zaal en horeca vanwege de verscheidenheid aan evenementen. Combinatie zaal en foyer moet tot de mogelijkheden behoren. Zeer hoog automatiseringssysteem. Goede afscheiding werknemers en bezoekers. Jong en betrokken team met affiniteit voor jeugdtheater. Heldere logistiek, korte lijnen. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Bouwkundige eisen Repetitieruimte. Drempelloos pand. Kabelgoten in de vloer verwerkt. Deze goten moeten makkelijk te openen en sluiten zijn. Kleedkamers dicht bij de zaal gesitueerd, de voorkeur gaat uit naar zaalniveau. Kleedkamer met facilitaire voorzieningen voor medewerkers. Geen vluchtwegen op toneel. Werkplaats van tenminste 40 vierkante meter. Het gebouw moet autonoom kunnen functioneren. Daarbij moet gedacht worden aan de volgende functies; kassa, garderobe, kantoor, techniek, schoonmaak en directie met de daarbij horende ruimten; facilitair, koffieruimte, regiecabine, schoonmaakruimte, kantoorruimte, technische dienst, opslag. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Installaties Technische voorzieningen dienen correct gescheiden te worden van elkaar. Stille klimaatbeheersing, aanvoer van verse lucht mag niet vanaf straatniveau. Water toe- en afvoer op het zijtoneel. Krachtstroom en verlopen moeten aanwezig zijn op het zijtoneel. Dmx, ethernet, netwerk, audio en video aansluitingen komen op verschillende plaatsen in de zaal. Draadloos internet in het gehele pand. Afluisterinstallatie in de regiecabine, omloop, kleedkamers, technische dienst en de kantoren. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv (Theater)techniek Vrij toneel van 12 x 12 meter , 6 meter vrije hoogte. Degelijke akoestiek met variabele nagalmtijd tussen de 0,7 en 1,6 seconden. Inschuifbare, verrijdbare tribune met radius van 12 x 14 meter. Zitcomfort van het publiek moet goed zijn. De gehele zaal is een dansvloer (zwevend). Vloer moet voldoende draagkracht hebben, minimaal 500 kg/m2. Complete omloop van 3 meter breed. Dit is geen dansvloer. De 2e verdieping boven de omloop is balkon, hierop zullen stoelen komen en verderop technische voorzieningen. Deze moeten correct gescheiden worden van elkaar. Een grid met loopbruggen, gecombineerd met (punt)trekken. Verzinking in de vloer mogelijk voor kleine orkestbak. Flexibele, inschuifbare podiumdelen van 1,5 meter hoog. Voldoende zij- en achtertoneel. Analoge geluidstafel. Hijsplafond in zaal. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Voorlopig Ontwerp Na het opstellen en evalueren van het Programma van Eisen werden in de middag de groepen door elkaar gehusseld. Zo kwam in ieder team een verzameling van mensen die vanuit een specifieke rol hadden meegeschreven aan het PvE. Achteraf bleek dat de deelnemers die gedachtesprong niet hadden gemaakt. Ze zijn daardoor niet in hun rol gebleven toen de ontwerpteams werden samengesteld. Desalniettemin is er wel degelijk gewerkt aan de tweede opdracht, namelijk aan het Voorlopig Ontwerp, kortweg VO genoemd. Er is gewerkt aan zogenaamde principeschetsen en relatieschema’s, welke als achtergrond gebruikt zijn op deze cd. In een principeschets worden ruimtes op een logische wijze aan elkaar gekoppeld. Dit wordt ook wel relatieschema of vlekkenplan genoemd. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Definitief Ontwerp De ontwerpen die gemaakt zijn in de tweede opdracht werden plenair gepresenteerd en besproken, waarna de groepen voor de laatste maal deze dag bij elkaar kwamen om de gemaakte opmerkingen te verwerken en het ontwerp te verbeteren. Wanneer het VO is goedgekeurd door de opdrachtgever, kan dit ontwerp gedetailleerder worden uitgewerkt door de specialisten. Deze detaillering van het VO gebeurt in de DO-fase. Het Definitieve Ontwerp wordt dan gemaakt. Wanneer deze is gecomplementeerd en wederom goedgekeurd, komen de fases Bestek, Aanbesteding en Uitvoering aan bod. Deze fases worden verder uitgewerkt in de volgende workshop “Groot Onderhoud, Nieuwbouw en of Renovatie”. 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv

tekst © theateradvies bv Afronding en vervolg Het eerste deel van de Workshop “Groot Onderhoud, Nieuwbouw en of Renovatie” was een groot succes en voor de deelnemers een nuttige en leerzame dag. De wijze waarop deze dag is gewerkt, is een ieder goed bevallen. De deelnemers hebben een beter idee gekregen hoe een bouwproject wordt gestart en welke informatie van belang is. Er is veel discussie ontstaan over verdere fasen dan het PvE, VO en DO.  Een duidelijkere rolverdeling van de groepen is gewenst bij de volgende workshop. Wederom zal dan, onder begeleiding van specialisten, in groepen worden gewerkt aan een fictief project. De Vereniging voor Podium Technologie zal deze dagen organiseren op 12 februari 2007 in theater “De Spiegel” in Zwolle en een nader te bepalen datum in oktober 2007, waarover u tijdig informatie zult ontvangen! 16 januari 2007 tekst © theateradvies bv