Leerlijnen en praktijklessen in het VSO Leren leren in een speciale klas Hondsberg en RENN4 4 maart 2009
Programma Inleiding op het project Doelgroep Werken met het instructiemodel: uitleg en video Voorbeeld van praktijkles koken gebaseerd op de leerlijn ‘leren leren’: taakaanpak en zelfstandigheid Aan de slag met het instructiemodel en de leerlijn: feedback op de voorbeeldles Terugkoppeling en afsluiting
Inleiding op het project Hondsberg/RENN4 Taakaanpak (onderdeel van leerlijn leren leren) van leerlingen arbeidsgericht VSO verbeteren. Deze vaardigheden expliciteren tijdens kooklessen. Daartoe voorbeeldlessen ontwikkelen en uitproberen. Mogelijkheden tot generalisatie onderzoeken. Vandaag: Stand van zaken en feedback.
Doelgroep PI school Hondsberg Leerlingen in de leeftijd van 0-18 jaar met complexe psychiatrische problemen in combinatie met een lichte, matige dan wel ernstige verstandelijke beperking. De functie van het Observatiecentrum en Pedologisch Instituut De Hondsberg is observatie, diagnostiek en exploratieve behandeling. De leerlingen bezoeken de school gemiddeld 9 maanden.
Uitstroom VSO PI school Hondsberg VSO ZML VSO cluster 4 Praktijkonderwijs MBO AKA Sociale werkvoorziening Werk
Bouwstenen opbouw VSO onderwijs Praktijklessen gericht op zelfredzaamheid Praktijk en stageoriëntatie in de school en buiten de school op het terrein van de Hondsberg. Praktijk en stage op interesse in de school en buiten de school op het terrein van de Hondsberg Verdiepingslessen op school op stage gericht Externe stage Arbeidsmatige dagbesteding
Assessment en motivationeel interview Uitgangspunt voor onderwijs: terugkomend gesprek tussen leerlingen en begeleider aan de hand van oplossingsgericht interview (wat is mijn droom om te worden; waar sta ik nu en wat zijn stappen op deze school die ik wil nemen). Leerlingen en leraren/begeleiders gebruiken een beslisboom, die laat zien waar ze staan en wat een volgende stap is naar het gewenste niveau. Leerlingen bouwen eigen portfolio op. Assessment bij start en verloop gericht op optimaal leer-rendement (o.a. gebruik van Melba)
Cluster 4 SO en VSO in Groningen, Friesland en Drenthe Leerlingen RENN4 Cluster 4 SO en VSO in Groningen, Friesland en Drenthe Drie VSO-onderwijszorgprofielen met uitstroom: 1 regulier: voortgezet onderwijs (VMBO KB, GT; HAVO/VWO) en secundair beroepsonderwijs (MBO niveaus 3 en 4) 2 semiregulier: VMBO BB, MBO niveaus 1 en 2 3 praktijk: praktijkonderwijs, MBO niveau 1, cluster 3, (beschermd) werk
Doel: ondersteuning bij het “hoe” van het onderwijsaanbod Instructiemodel Doel: ondersteuning bij het “hoe” van het onderwijsaanbod Effectieve structuur van lessen Effectieve instructie Inspelen op specifieke onderwijsbehoeften cluster 4-leerlingen met name ten aanzien van leren leren
Structuur in lessen (voor leraar/begeleider en leerling) Lesmodel: Start -warming up -lesoverzicht -ophalen voorkennis -formuleren doelstelling Kern -uitleg -verwerking (begeleide inoefening/zelfstandige verwerking) Slot -evaluatie -terug- en vooruitblik
Effectieve instructie en inspelen onderwijsbehoeften Model biedt richting en houvast bij didactisch handelen leraren/begeleiders middels: -suggesties voor concreet leraargedrag, een keuzerepertoire -doelen leergebiedspecifiek -doelen leergebiedoverstijgend (leren leren) Ondersteunt daarmee het leren van de leerlingen en bevordert een actieve en zelfstandige rol van leerlingen.
Toelichting Warming-up omschakelen Lesoverzicht voorspelbaarheid Voorkennis koppelen Doelstelling inzicht waarom, hoe, wanneer Uitleg nieuw Verwerking beheersen, toepassen Evaluatie verbanden Terug- en opslaan, overzicht, vooruitblik generaliseren
-concept leerlijn taakaanpak en zelfstandig werken Lesvoorbeelden Uitgangspunten: -concept leerlijn taakaanpak en zelfstandig werken -instructiemodel RENN4 Toelichting lesvoorbeeld Hondsberg Toelichting lesvoorbeeld RENN4 Opdracht: -Suggesties ter verbetering van voorbeeldlessen
Meer weten? Hondsberg Karel Smeets k.smeets@fontys.nl RENN4 Christy Tenback c.tenback@renn4.nl Liesbeth Bierdrager l.bierdrager@renn4.nl