Gevaren van trillingen Vermindering rendement Vermindering nauwkeurigheid Vermoeidheid Misselijkheid Gevoel van onbehagen Langdurig zieke werknemer

Bij voorkomen/verminderen Meer rendement Meer nauwkeurigheid Gemotiveerde medewerkers Minder ziekteverzuim Status verhoging door extra zorg te besteden aan eigen personeel

Kostenbesparend Bij tijdig voorkomen/verminderen van trillingen, minder ziekteverzuim, met als gevolg vermindering van de ziektekosten. Voorbeeld: Werknemer kost € 30.000 op jaarbasis, bij ziekte moet een werknemer 2 jaar doorbetaald worden. Moet een plaatsvervanger komen à € 30.000 op jaarbasis. Totale kostenpost zieke werknemer voor 2 jaar € 42.000.

Hand-arm vibratie syndroom (HAVS) 1: Door langdurige blootstelling aan hand / arm trillingen kan het zogenaamde Hand Arm Vibratie Syndroom (HAVS) ontstaan, afwijkingen van bloedvaten en zenuwen van de vingers. Dit uit zich door aanvallen van verminderde bloedvoorziening in de vingers of de hele hand waardoor een bleke kleur van de huid en pijn ontstaan. De aanvallen treden snel op en worden geprovoceerd door kou. Ze treden aanvankelijk op in de ochtend of bij het naar het werk gaan. De aandoening kan geleidelijk aan verergeren. 2: Het Hand / Arm Vibratie Syndroom (HAVS) is een pathologie van voornamelijk, specifiek door blootstelling aan dagelijkse trillingen ontstaan, perifeer zenuwweefsel en bloedvatwandweefsel in hand en arm. Het klinisch beeld bij het HAVS, is: episodische doofheid, tintelingen en witverkleuring van de vingers, met pijn als antwoord op koude prikkels en neuropathieën of artralgieën in hand en arm. Er wordt tevens verminderde grijpkracht en verminderde “handigheid in de vingers” aangegeven. In de anamnese dient tot uiting te komen dat aantoonbare dagelijks blootstelling aan gereedschap die vibraties of percussies doorgeven plaats vindt.

Schadelijk Hand - Arm trillingen ontstaan bij het gebruik van trillend en stotend handgereedschap of apparatuur. Trillingen met veel of sterke schokken zijn voor de gezondheid schadelijker dan stationaire trillingen. Naarmate men langdurig aan trillingen is blootgesteld, neemt de kans op gezondheidsproblemen toe. Afhankelijk van de wijze waarop de trillingen het menselijk lichaam beïnvloeden en de karakteristieken van de trillingen, kunnen verschillende effecten onderscheiden worden. Zo kunnen trillingen alleen maar als vervelend en hinderlijk ervaren worden. Na een min of meer langdurige blootstelling kunnen ze een zekere vermoeidheid veroorzaken, die het rendement en de nauwkeurigheid van een persoon vermindert. In ergere gevallen veroorzaken ze misselijkheid en een sterk gevoel van onbehagen. Zo kan een vorm van zeeziekte, lucht- en wagenziekte optreden bij trage trillingen (lage frequenties). Andere klachten zoals duizeligheid, evenwichtsstoornissen en blindheid zijn reeds bekende gevolgen van het blootstellen van personen aan trillingen. Een ander soort gevolgen ligt in het ontstaan van verzakkingen van allerlei organen, vooral in de romp, met de daaruit voortvloeiende ongemakken. Allerlei afwijkingen van het geraamte kunnen door trillingen veroorzaakt worden. Zo kan de kraakbeenbelegging van de wrijvingsvlakken van de gewrichten sterk afslijten en allerlei vergroeiingen en artritis ontstaan. Storingen in de bloedsomloop zijn ook gekende gevolgen van trillingen. Vooral bij hand-arm trillingen is dit verschijnsel belangrijk. Hierdoor kunnen dode vingers en in het ergste geval zelfs afsterven van de vingers en dus gangreen, ontstaan.

Beroeps ziektes Hypothenar Hammer Syndroom: Pijn, doofheiden gevoeligheid voor omgevingskoude door ischemie van de vingers, mogelijk als gevolg van Hand Arm Vibratie of Schokken. Schade aan bloedvaten en zenuwen. Hand- en polsklachten. Hand Arm Vibratie Syndroom - Witte vingers: Tintelend gevoel in de vingers, bleke huidskleur. Door langdurig gebruik van Pneumatische apparatuur of handgereedschap. Klachten komen veel voor bij; stratenmakers, steenbewerkers, plaatwerkers etc. Dit is een vaatstoornis die voorkomt bij Hand / Arm arbeid, vooral diegene die met trillingen gepaard gaat. Hierdoor kan men paresthesieën in de vingers, degeneratieve bot- en gewrichtafwijkingen krijgen. (HAVS = RSI) Carpaal Tunnel Syndroom: Definitie; met acroparethesieën te gevolgen van druk op de N.medianus in buigpezen tunnel onder de dwarse handwortel ligament. (Coëlho,1993) Tintelend gevoel en/of pijn in de handen. Risicogroep; lopendebandwerk, slachters, kassawerk, assemblage. Risicofactoor; herhaalde bewegingen, handarbeid met grote kracht, Hand Arm trillingen, koude.

Rugklachten http://nhg. artsennet. nl/upload/104/standaarden/M54/start Bij alle werkzaamheden gebruikt men zijn spieren, botten, gewrichten en zijn rug, kortom het bewegingsapparaat. Dit bewegingsapparaat is bijzonder waardevol en vanzelfsprekend, daarom wordt elke beperking van onze bewegingsvrijheid dan ook als een grote last beschouwt. De risico's waar men aan zijn blootgesteld zijn wel zeker daar; overbelasting, slijtage, werkomstandigheden, verkeerde beweging, ongeval, ziekte of anderszins kan schade toebrengen. Kortdurende pijnklachten tot en met chronische gewrichtsontstekingen kunnen het gevolg zijn. Dat deze risico's niet denkbeeldig zijn bewijzen de cijfers*. Maar liefst 75 % van de Nederlanders van 25 jr. of ouder heeft klachten en aandoeningen aan het bewegingsapparaat en 36 % had klachten aan de (hoge of lage) rug en of heup. Dat dit veel gevolgen kent is niet verwonderlijk; 30 % van deze mensen heeft hinder bij het normale, dagelijkse werk, 41 % van de mensen is ermee naar de huisarts gegaan en 20 % van de mensen met lage rugklachten verzuimt zelfs het werk. Voor werkgevers betekent dit dat deze klachten financiële consequenties kennen. Van gemiste produktie uren tot en met hoge verzekeringspremies. *Bron: H.S.J. Picavet, H. W. V van Gils en J.S.A. G. Schouten. Klachten van het bewegingsapparaat in de Nederlandse bevolking. Prevalenties, consequenties en risicogroepen. Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)l Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) Bilthoven 2000

Bescherming Bij het vaststellen van min of meer sterke trillingsniveaus moet eerst en vooral de bron opgespoord worden. Dan moet vastgesteld worden in hoeverre de veroorzaakte trilling essentieel eigen is aan de werking van betrokken machine. Is dit niet het geval, dan wordt het ontstaan van de trilling aan de bron zelf uitgeschakeld: Voor roterende machines is de oorzaak meestal door onbalans. Met de hedendaagse technieken van uitbalanceren kan de onbalans tot een zeer kleine waarde teruggebracht worden. Naast het verminderen van de trillingen wordt de levensduur van de machine bovendien aanzienlijk verhoogd. Een andere veel voorkomende bron van hinderlijke trillingen zijn versleten tandwielkasten, waarin de tandwielen dikwijls slecht gesmeerd zijn en met grote speling in elkaar ingrijpen. Een goede smering en vervanging van versleten tandwielen verhelpt hieraan veel. Een derde klasse trillingsbronnen zijn de heen en weer bewegende zuigers van pneumatische toestellen waar de gedreven delen, op het einde van de loop, gewoon met metaal op metaal gestopt worden. Mits een goede afregeling is het mogelijk de beweging langs pneumatische weg af te remmen in het uiteinde van de cilinder. De trilling aan de bron zelf uitschakelen is niet altijd mogelijk. De hinder en schade die er kunnen ontstaan moeten dan beperkt worden. Dit kan door trillingsisolatie. In principe betekent isolatie het construeren van een trillingssysteem, waarbij de te isoleren machine de massa vormt en waaronder dan gedempte veren worden aangebracht naar het vaste steunpunt op het gebouw.

Wat zijn trillingen? Wat doen trillingen met mens en machine? Hoe gaan we om met trillingen? Hoe meten we trillingen? Hoeveel trilling mogen we hebben? Hoeveel trilling genereren machines? Welke gevaren kleven aan trillingen? Kostenbesparing !

Wat zijn trillingen? Een trilling is een heen en weergaande beweging van een object gemeten in tijd. Trillinghoogte wordt weergegeven in frequentie, het aantal bewegingen per sec, ook wel Herz genoemd. De trilling sterkte (amplitude) wordt gemeten in m/sec2 Trillingen versterken elkaar in de heen en weergaande beweging. Trillingen worden ook voortgeplant in lucht, dit heet geluid. Ook in water, staal en andere materialen worden trillingen voortgezet.

Wat doen trillingen met mens en machine? Trillingen brengen andere objecten in beweging. Het oor wordt geactiveerd door muziek. Onbalans in een wiel laat een auto trillen, naarmate de snelheid hoger wordt kunnen andere objecten gaan meerammelen in de auto. Dit meerammelen van andere objecten wordt resonantie genoemd. De zangeres die met haar stem een glas kapot zingt versterkt de natuurlijke frequentie van het glas met haar stem tot het breekt. (resonantie) Iedere machine en/of onderdeel heeft een eigen frequentie waarin de eigen trilling wordt versterkt. Ook onze organen hebben een frequentie waarin ze gaan meerammelen of resoneren.

Hoe gaan we om met trillingen? We gebruiken dempers om een trilling te verminderen (absorberen). Veren onder een auto. Rubber blokken onder motoren. Luchtbanden om de fiets. Langzamer rijden om de frequentie (Herz) te verlagen. We gaan naar een omgeving waar deze trillingen niet voorkomen. Bij zeeziekte als we op de wal gaan staan is het gevoel direct beter. Het uitzetten van een elektrische heggenschaar laat het verkrampte gevoel direct verminderen. Het verminderen de blootstelling tijd.

Hoe gaan we om met trillingen? Verbetering van het ontwerp van het gereedschap om de trillingen te verminderen. Goed onderhoud van het gereedschap voor maximale efficiëntie. Regelmatige pauzes om de blootstelling tijd te verminderen. Taken aanpassen waar mogelijk. Warm houden van lichaam en handen. Vasthouden aan regelgeving voor de maximale dagelijkse blootstelling aan trillingen. ISO 5349, 2631. Gebruik van beschermenden materialen, zoals Anti Vibratie handschoenen. Analyse van de machine trillingen om de oorzaak van de trillingen te lokaliseren en weg te nemen.

Hoeveel trilling mogen we hebben ? Hand-arm trilling 2,5 m/sec2 per dag van 8 uur Lichaam trilling afhankelijk van de richting 0,5 m/sec2 per dag

Toegestane hand-arm trilling ISO 5349 Hand-Arm Werkdag in uren 16 8 4 2 1 0,5 Toegestaan gemiddeld trilling niveau 2,5 m/sec2 ISO 5349 (2001) Hand-Arm 2,5 6 10 Boven deze trilling waarden zijn extra trillingbeschermende toepassingen nodig.

Hand Arm Trillingen 1 1-1,5 2,5 3 5 6 Arbo besluit S 58-8 8 uur/dag Staatsbos Beheer 1993 GEZONDHEID 1 1-1,5 ACTIE 2,5 3 Max toelaatbaar 5 6

Hoeveel trilling geven machines? Voorbeeld Typische trilling niveaus in m/sec2 Heggenschaar 6,3 Flymo maaimachine 3.0 Kettingzaag 3.5-22 Luchtblazer (handtype) 7.5 Kango Hamer 4-15 (Afhankelijk van de maat) Eenassige trekker 3-6 (Afhankelijk van werktuig) Meer voorbeelden zijn toegevoegd op een volgende pagina.

Niveau

Gevaren van trillingen Trillingen kunnen als vervelend en hinderlijk ervaren worden. Na een langdurige blootstelling kunnen ze een zekere vermoeidheid veroorzaken. Het rendement en de nauwkeurigheid van een persoon vermindert. In ergere gevallen veroorzaken trillingen misselijkheid, een sterk gevoel van onbehagen. Zo kan een vorm van zeeziekte, lucht- en wagenziekte optreden bij langzame trillingen (lage frequenties).

Voorbeeld functie Status verhogen door zorg te besteden aan eigen personeel. Voorbeeld functie voor andere gemeenten. Verbeterde kijk op de gemeente vanuit de burgers.

Kostenbesparend Bij tijdig voorkomen/verminderen trillingen minder ziekte verzuim, met als vervolg vermindering van de ziektekosten. Voorbeeld: Werknemer kost € 30.000 op jaarbasis, bij ziekte moet een werknemer 2 jaar (70%) doorbetaald worden. Een plaatsvervanger à € 30.000 op jaarbasis. Totale kostenpost zieke werknemer voor 2 jaar € 42.000.

Investering Meting van één unit (Tractor, bosmaaier, etc) Rapportage volgens ISO 5349 & ISO 2631 Bij vervolg metingen aantrekkelijke kortingen. Trilling dempende materialen (P.B.M.) Gevolgen rechtspraak http://www.medicuisine.nl/page43.html

BEIZEIN BEIZEIN is een gespecialiseerd en innovatief bedrijf op het gebied van trillingen en metingen. Sinds 1996 gespecialiseerd in trillingen en verlenging van de machinelevensduur. Nu ook gespecialiseerd in verminderen/voorkomen van gezondheidsklachten ontstaan door trilling. Meer informatie over trilling- & beroepsziekte www.beizein.nl Tel: 0527 261807

Referentie lijst ISO 5349 Handarmtrillingen ISO 2631 Lichaamstrillingen Studie S58-8 (Arbodirectoraat) isbn 90 5307 069 9 Brúel en kjaer Staatsbosbeheer Agria éénassige trekkers Kathanger (Trillingdempende materialen) Larson Davis EEG Richtlijnen Trillingdempende materialen P.B.M. (Persoonlijke Bescherming Middelen) Tel: 0527 261807