SSL-studiedagen februari 2011 De invloed van de studieloopbanen in het secundair onderwijs op het succes in het hoger onderwijs Kim Bellens & Jan Van Damme

OVERZICHT •Onderzoeksopzet •Resultaten •Conclusies •Beleidsimplicaties

OVERZICHT •Onderzoeksopzet •Resultaten •Conclusies •Beleidsimplicaties

OPZET – Afhankelijke variabelen •Slaagkans van studenten in hoger onderwijs: • Academisch onderwijs • Hoger onderwijs van twee cycli • Hoger onderwijs van één cyclus •Zowel slaagkansen op: • Korte termijn • Lange termijn

OPZET – Onafhankelijke variabelen •Eindpositie •Al dan niet normaalvorderend zijn •Al dan niet overschakelen van onderwijsvorm •Toetsprestatie Nederlands eind zesde leerjaar secundair onderwijs

OPZET – Controlevariabelen •Sociaal-economische status •Aanvangsleeftijd secundair onderwijs •Cognitief aanvangsniveau •Geslacht •Voertaal •Studie-attitude

OPZET - Model AFHANKELIJKE VARIABELEN Succes in: • Academisch onderwijs • Hoger onderwijs twee cycli • Hoger onderwijs één cyclus Op: • Korte termijn • Lange termijn ONAFHANKELIJKE VARIABELEN: • Eindpositie in secundair onderwijs • Normaalvorderend of met vertraging • Overschakeling van onderwijsvorm • Toetsprestatie Nederlands CONTROLEVARIABELEN • Sociaal-economische status • Cognitief aanvangsniveau • Aanvangsleeftijd • Geslacht • Voertaal • Studie-attitudevariabelen

OPZET - Proefgroep Academisch onderwijs Hoger onderwijs twee cycli Hoger onderwijs één cyclus EindpositieASO TSO BSO3362 NormaalvorderendWel Niet Overgang onderwijsvormGeen Wel

OPZET - Methodologie •LOSO-project •Logistische regressie analyse •Laat toe om verschillende condities te vergelijken met een referentiecategorie •Referentiecategorie = wetenschappen-wiskunde

OVERZICHT •Onderzoeksopzet •Resultaten •Conclusies •Beleidsimplicaties

RESULTATEN JuistFout

RESULTATEN - Controlevariabelen Het onderwijs garandeert gelijke kansen aan elke student om te slagen in hoger onderwijs Jongen of meisje, Nederlandstalig of anderstalig, hoge of lage sociaal-economische status,... beïnvloedt de slaagkansen in hoger onderwijs niet

RESULTATEN - Controlevariabelen •Achtergrondkenmerken hebben een invloed op de slaagkansen in hoger onderwijs •Toch verklaren die slechts een klein gedeelte van de variatie in succes in hoger onderwijs (5,8% – 13,1%)

RESULTATEN - Eindpositie ‘Hoog mikken’ door te kiezen voor de traditioneel succesvolle opleidingen (zoals Latijn-Grieks, wetenschappen-wiskunde, Latijn-wiskunde) is een goede strategie om de slaagkansen in hoger onderwijs zo hoog mogelijk te houden Gecontroleerd voor: •Achtergrondkenmerken

Succes in academisch onderwijs op korte termijn

Succes in academisch onderwijs op lange termijn

Succes in hoger onderwijs van twee cycli op korte termijn

Succes in hoger onderwijs van twee cycli op lange termijn

Succes in hoger onderwijs van één cyclus op korte termijn

Succes in hoger onderwijs van één cyclus op lange termijn

RESULTATEN - Normaalvorderend Leerlingen die zijn blijven zitten in het secundair onderwijs, hebben hun achterstand ingehaald. Hun slaagkansen zijn zodoende opnieuw even hoog als de slaagkansen van normaalvorderende leerlingen. Gecontroleerd voor: •Achtergrondkenmerken •Eindpositie

RESULTATEN - Normaalvorderend •Zittenblijvers hebben lagere slaagkansen in hoger onderwijs dan normaalvorderende leerlingen, zowel op korte als op lange termijn •Significantie: • Academisch onderwijs: significant • Hoger onderwijs van twee cycli: niet-significante tendens • Hoger onderwijs van één cyclus: significant

RESULTATEN – Overschakelen van onderwijsvorm Overschakelen van onderwijsvorm heeft geen bijkomende invloed op de slaagkansen in hoger onderwijs Gecontroleerd voor: •Achtergrondkenmerken •Eindpositie •Al dan niet normaalvorderend zijn

RESULTATEN – Overschakelen van onderwijsvorm •Geen significant effect van het overschakelen van onderwijsvorm, na controle voor de voorgaande variabelen •Wél een zelfde niet-significante tendens in de drie vormen van hoger onderwijs en dit zowel op korte als op lange termijn: leerlingen die geen overgang van onderwijsvorm maakten, hebben hogere slaagkansen dan leerlingen die minstens eenmaal zijn overgeschakeld.

RESULTATEN – Toetsprestatie Nederlands De toetsprestatie Nederlands heeft geen bijkomende invloed op de slaagkansen van studenten in hoger onderwijs Gecontroleerd voor: •Achtergrondkenmerken •Eindpositie •Al dan niet normaalvorderend zijn •Al dan niet overschakelen van onderwijsvorm

RESULTATEN – Toetsprestatie Nederlands •Geen significant effect •Wél zelfde niet-significante tendens in de drie vormen van hoger onderwijs en dit zowel op korte als op lange termijn: Leerlingen met een hogere score op de toetsprestatie Nederlands op het einde van het zesde jaar secundair onderwijs, hebben hogere slaagkansen in het hoger onderwijs

OVERZICHT •Onderzoeksopzet •Resultaten •Conclusie •Beleidsimplicaties

CONCLUSIE •Achtergrondkenmerken •Eindpositie •Al dan niet normaalvorderend •Al dan niet overschakelen van onderwijsvorm •Toetsprestatie Nederlands

OVERZICHT •Onderzoeksopzet •Resultaten •Conclusie •Beleidsimplicaties

BELEIDSIMPLICATIES •Onderwijsstructuur: gelijke toegang tot hoger onderwijs voor elke leerling? •Hoe balans bewaren tussen enerzijds positieve effecten van ‘hoog mikken’ en anderzijds negatieve effecten van zittenblijven op de slaagkansen in het hoger onderwijs? •Wat met afzakken in plaats van zittenblijven, maar hierbij meer mogelijkheden creëren om later opnieuw op te klimmen? •Studieloopbaanbegeleiding: implicaties voor begeleiding tijdens het secundair onderwijs en bij de overgang van secundair naar hoger onderwijs? Wat met ‘juiste oriëntering’ van leerlingen?

Bedankt!