Geloof in de aanbieding. TO DO: Presentatie EA – 25 september Afstudeeronderzoek – Annemarie van der Plas

Introductie. Dr. René Bekkers: “Secularisering is het probleem voor de filantropie in de 21e eeuw”. Civic Core – een klein deel van de bevolking verantwoordelijk voor een groot deel van de maatschappelijke participatie - Wie zijn dit? Een mogelijk probleem voor goededoelenorganisaties. Wat zegt dit voor u?

Mijn onderzoeksvraag. “In hoeverre houden christelijke goededoelenorganisaties in hun fondsenwerving rekening met de secularisering en welke strategische keuzes maken zij met betrekking tot het profileren van hun christelijke identiteit.”

Vanmorgen. Secularisering De onderzoekspopulatie Christelijke identiteit Resultaten en theoretische onderbouwing (Deel 1, 2 en 3) Aanbevelingen

Secularisatie vindt plaats op 3 niveaus Secularisering. Macro Samenleving Meso Organisatie Micro Individu Secularisatie vindt plaats op 3 niveaus Bron: Dobbelaere 1981

De onderzoekspopulatie. 20 christelijke goededoelenorganisatie – in de sectoren internationale hulporganisaties en sociale en maatschappelijke organisaties Directie/management Categorisering

Gereformeerde Zendingsbond (GZB) Categorisering.  Werkveld Evangelisatie/ christelijke waarden Hulpverlening & Evangelisatie Hulpverlening Totaal Buitenland Trans World Radio Open Doors Gereformeerde Zendingsbond (GZB) ZOA 11 Nederland Agapè Bond tegen vloeken  Youth for Christ Stichting Present 9 6 5 20

Christelijke identiteit meetbaar? Typologie (bron: Sider en Unruh 2004) geeft inzicht in de religiositeit van een organisatie Religie- Doordrongen Religie-Gecentreerd Religie-Verwant Religie-achtergrond Religie-seculiere samenwerking Seculier PLAATS VAN GELOOF IN ORGANISATIEASPECTEN Taalgebruik (missie, zelfbeschrijvende tekst): expliciet  afwezig Rol gebed: centraal afwezig Personeelsbeleid : Strikt geen aanname-eisen PLAATS VAN GELOOF IN HET PROGRAMMA Mate waarin de geloofsboodschap in het programma wordt gedeeld: expliciet  afwezig Manier waarop ‘deelnemer’ kennismaakt met geloofsinhoud: verplicht /onontkoombaar  geen inhoud van programma

Onderzoek deel 1. Hypotheses.

Onderzoek deel 1. - Resultaten.

Christelijke identiteit meetbaar? Typologie (bron: Sider en Unruh 2004) geeft inzicht in de religiositeit van een organisatie Religie- Doordrongen Religie-Gecentreerd Religie-Verwant Religie-achtergrond Religie-seculiere samenwerking Seculier PLAATS VAN GELOOF IN ORGANISATIEASPECTEN Taalgebruik (missie, zelfbeschrijvende tekst): expliciet  afwezig Rol gebed: centraal afwezig Personeelsbeleid : Strikt geen aanname-eisen PLAATS VAN GELOOF IN HET PROGRAMMA Mate waarin de geloofsboodschap in het programma wordt gedeeld: expliciet  afwezig Manier waarop ‘deelnemer’ kennismaakt met geloofsinhoud: verplicht /onontkoombaar  geen inhoud van programma

Gereformeerde Zendingsbond (GZB) Categorisering.  Werkveld Evangelisatie/ christelijke waarden Hulpverlening & Evangelisatie Hulpverlening Totaal Buitenland Trans World Radio Open Doors Gereformeerde Zendingsbond (GZB) ZOA 11 Nederland Agapè Bond tegen vloeken  Youth for Christ Stichting Present 9 6 5 20

Onderzoek deel 1. - Resultaten.

Een aantal eerste conclusies. Verband tussen overheidssubsidie en de profilering van de christelijke identiteit. Belemmeringen worden ervaren bij organisaties met een evangelisatiedoelstelling Organisaties zonder evangelisatiedoelstelling mogelijk sprake van een omgekeerd verband

Onderzoek deel 2. Ziet u gevaren van de secularisatie?

Of..?

De ‘harde’ cijfers van deel 2. 60% ziet enig gevaar Op microniveau 8 organisaties Op macroniveau 5 organisaties Op mesoniveau 3 organisaties Opvallend: Organisaties in het linkse spectrum zien gevaar van macro en mesoniveau (anbi-status, verlies subsidie) Organisaties in het rechtse spectrum zien gevaar van secularisatie op microniveau

Onderzoek deel 3. Strategie Voor bedrijf: een aantrekkelijke relatieve positie -> lage kosten of een speciaal product. Voor non-profit: lage kosten niet van toepassing -> scheiding tussen programma en fondsenwerving/marketing, echter wel concurrentie! Strategische positionering van belang. -> maken van onderscheid. Manier van positioneren beïnvloed door: ontwikkelingen omgeving, organisatie zelf en de invloed van aandeelhouders/stakeholders.

Strategie non-profits. Invloed Externe omgeving Invloed organisatie Invloed stakeholders Strategische beslissingen m.b.t. positioneren Bron: Chew 2003

Strategie non-profits. Invloed Externe omgeving Invloed organisatie Invloed stakeholders Strategische beslissingen m.b.t. positioneren Algemene strategie Belangrijkste doelgroepen Positioneringsdimensies Bron: Chew 2003

1. Algemene strategie. Differentiatieposititonering - onderscheidende werkzaamheden om daardoor verschillende doelgroepen aan te spreken Focuspositionering - één onderscheiden doelgroep Aldus: Chew 2003

Resultaten – algemene strategie. Evangelisatie/ christelijke waarden Hulpverlening en evangelisatie Hulpverlening Focus: 5 4 7 Differentiatie: 1 2 2 organisaties uit de categorie hulpverlening kleuren identiteit meer in: “We willen onze christelijke identiteit meer benadrukken. We denken toch dat in de christelijke groep de betere donateurs zitten die meer bij ons aansluiten. Als je in Nederland kijkt naar de beste gevers, die vind je toch in de christelijke achterban”.

2. Belangrijkste doelgroepen. Donateur Hulpontvanger Overheid/ seculier fonds Profilering door organisatie

Donateurs. 70% van de organisaties houdt in communicatie rekening met gevoeligheden in de achterban: “Je houdt rekening met gevoeligheden in de achterban; in woord en daad” “We proberen het zo algemeen mogelijk te houden. Dat iedereen het goed vindt. Dat is soms balanceren” “Dan krijg je mailtjes, telefoontjes vanuit de achterban, hoe zit dat?”.

‘Hulpontvangers’. Speelt vooral bij organisaties die zich richten op evangelisatie/christelijke waarden (werkgebied Nederland). Belangrijke vraag: hoe bereik je de ander? “We schieten niet meer met hagel.” “In een land als Afrika is dat veel minder een issue, daar heeft geloven een grote plaats in het dagelijks leven.”

Overheid/seculiere financiers. Organisaties passen hun communicatie toe: “Je doet geen water bij de wijn, maar je maakt wel de communicatie op maat”. “We kunnen ons hier niet meer of minder profileren, we zijn wie we zijn”. Organisaties die een evangelisatiedoelstelling hebben verantwoorden de ‘technische’ programma’s. Veel van deze organisaties ervaren belemmeringen, maar niet allemaal: “Subsidie wordt niet gegeven op basis van christelijke overtuiging, maar ook niet onthouden. Ik weet dat er op christelijk erf anders over wordt gedacht, maar daar ben ik het niet mee eens. Opdrachten worden je gegund op basis van kwaliteit.”

Kortom: een complexe situatie. Donateur Hulpontvanger Overheid/ seculier fonds Profilering door organisatie

3. Positioneringsdimensies Organisaties onderscheiden zich naar eigen zeggen in missie en identiteit 25% ervaart concurrentie van soortgelijke organisaties Echter, verschil tussen de categorieën: Evangelisatie/christelijke waarden – onderscheid op Programma: “de christenen die overblijven zijn de bewustere christenen, die juist ook aan ons geld zullen geven. Er zijn relatief weinig organisaties die zich richten op zending en evangelisatie, daarin zijn we tamelijk uniek en spreken we juist die groep aan” Evangelisatie en hulpverlening – onderscheid op Programma en Organisatie Hulpverlening – Organisatie christelijke identiteit niet los te halen van hele ‘zijn’ van organisatie: “Wij hebben identiteit, daar geloven we in. Wij leven vanuit die identiteit. We zien het niet als tool, als programma. We moeten onszelf blijven en vanuit dat eigen ik het werk inrichten”.

Concluderend deel 3. Organisaties kiezen over het algemeen voor focuspositionering Complexe situatie met veel doelgroepen Hoe men zich profileert verschilt sterk

Algemene Conclusie. In hoeverre houden christelijke goededoelenorganisaties in hun fondsenwerving rekening met de secularisering en welke strategische keuzes maken zij met betrekking tot het profileren van hun christelijke identiteit? Meer dan 50% ziet gevaar secularisatie, maar onderneemt geen actie. Keuze om zich aanhoudend christelijk te profileren om binding oorspronkelijke achterban te behouden.

Aanbevelingen. Vergelijken van hoe organisaties omgaan met profilering heeft weinig zin. Een slag naar samenwerking tussen soortgelijke organisaties daarentegen wel. Voor organisaties met een evangelisatiedoelstelling is het goed om voorzichtig met het aanvragen van overheidssubsidie om te gaan. Mogelijk winst te halen bij bewustwording christelijke doelgroep. Korte termijn succes in de christelijke doelgroep moet samengaan met een langetermijnvisie op ontwikkelingen in civic core.

Einde van mijn presentatie. Dank voor uw aandacht! TO DO: Presentatie EA – 25 september Afstudeeronderzoek – Annemarie van der Plas

Stellingen. Stelling 1: Organisaties binnen eenzelfde categorie (evangelisatie, hulpverlening, een combinatie) moeten met het oog op de secularisatie een samenwerkingsslag maken. Stelling 2: Organisaties zonder evangelisatiedoelstelling moeten zich inspannen om ook niet-gelovige donateurs te werven. Stelling 3: We zijn bezig op korte termijn ons hoofd boven water te houden en putten uit de makkelijkste groep donateurs, maar het houdt een keer op. Een langetermijnvisie is nodig.