I n k o m e n s v e r d e l i n g Personele inkomens- verdeling Primaire inkomens- verdeling Secundaire inkomens- verdeling
Primaire inkomens- verdeling Secundaire inkomens- verdeling Verdeling van het secundair inkomen over de mensen van een land. Verdeling van het nationaal inkomen over de mensen van een land.
primaire inkomens Loon Huur of pacht rente winst
Loonbelasting en sociale premies Primaire inkomen Vermeerdert met Vermindert met Inkomensoverdrachten* Secundaire inkomen Loonbelasting en sociale premies *huursubsidie + studiefinanciering + uitkeringen Denk bij primair inkomen aan bruto inkomen
Groter maken van de relatieve inkomensverschillen Grafisch weergeven met de Lorenzcurve Kleiner maken van de inkomensverhoudingen Groter maken van de relatieve inkomensverschillen Nivelleren Denivelleren
Getallenvoorbeeld nivellering Hoog inkomen €100.000 Gemiddelde belastingpercentage: 50% Er wordt €50.000 belasting betaald Besteedbaar inkomen: € 50.000 Laag inkomen €10.000 Gemiddelde belastingpercentage:30% Er wordt €3.000 belasting betaald. Besteedbaar inkomen: € 7.000 Inkomensverhouding primair inkomen: Hoog / laag dus €100.000 / €10.000 = 10 Inkomensverhouding secundair inkomen: Hoog / laag dus € 50.000 / € 7.000 = 7,14 Er is sprake van nivellering van de secundaire inkomensverdeling in vergelijking met de primaire verdeling.
Loonbelasting betalen over bruto loon Progressief (procentueel meer belasting betalen bij hoger inkomen) In verhouding minder besteedbaar inkomen over. Dus ... Secundaire inkomensverdeling genivelleerd
huursubsidie Hoog inkomen Laag inkomen nivelleert Lage inkomensgroepen krijgen uitkeringen; hoge inkomensgroepen niet. huursubsidie Tot maximum inkomen Hoog inkomen Laag inkomen nivelleert Secundaire inkomensverdeling
Huursubsidie/uitkeringen nivelleren Hoog inkomen besteedbaar inkomen €50.000 Laag inkomen €10.000 Besteedbaar inkomen: € 7.000 Inkomensverhouding secundair inkomen: Hoog / laag dus € 50.000 / € 7.000 = 7,14 Lage inkomensgroep ontvangt huursubsidie of (uitkering ), hoge inkomensgroep niet. Huursubsidie €1200 Besteedbaar inkomen lage inkomens € 8.200 De nieuwe inkomensverhouding: hoog / laag dus €50.000 / € 8.200 = 6,10 De relatieve verschillen (de verhouding) zijn kleiner geworden, dus nivellerend.
geen effect op inkomensverschillen Iedereen 5% erbij: hoog 5% / laag 5% geen effect op inkomensverschillen Doelstelling van economisch beleid: rechtvaardige inkomensverdeling
Hoe gelijker de verdeling van het nationaal inkomen over de mensen hoe rechter de lijn. De diagonaal is de meest rechte verdeling. Iedere inkomensgroep krijgt evenveel.
De 75% armsten hebben 50% van het nationaal inkomen. De 50% rijksten hebben 75% van het nationaal inkomen. Als de Lorenzcurve zou samenvallen met de stippellijn heeft iedereen evenveel inkomen.
Het gemiddelde inkomen in het hoogste kwartiel bedraagt: 0,50*225 mld euro/0,25*5 mln = 90.000 euro Het nationaal inkomen bedraagt 225 mld euro. Het totaal aantal personen is 5 mln mensen.
uitspraak 1 De inkomens in de ‘werkgroep Janet’ zijn gemiddeld hoger dan die in de ‘werkgroep Jos’. uitspraak 2 De inkomensverschillen in de ‘werkgroep Janet’ zijn groter dan die in de ‘werkgroep Jos’. uitspraak 3 De inkomensverdeling in de ‘werkgroep Janet’ is rechtvaardiger dan die in de ‘werkgroep Jos’.