Geweld gemeld en geteld Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren door Hilde Lauwers

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Belevingsonderzoek met kinderen en jongeren Onderzoekscentrum Kind & Samenleving => expertise in kwalitatief onderzoek met kinderen en jongeren Uitgangspunten: - het actorschap van kinderen en jongeren - participatie aan de samenleving bevorderen - de beleving en het perspectief van kinderen en jongeren onderzoeken en verspreiden. Bolwerksquare 1A – 1050 Brussel – 02 / 894 74 63 – www.k-s.be – info@k-s.be

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Belevingsonderzoek Kinderen en jongeren over zorg en gezag thuis, op school en in de vrije tijd Spreken met kinderen en jongeren … over verwaarlozing en geweld Niet: Wat is verwaarlozing? Niet: Wat is mishandeling? Wel: Wat is zorg? Wat is goede zorg? Wat is minder goede zorg? Wel: Wat is gezag? Wat is goed gezag? Wat is straf? Wat zijn (on)aanvaardbare straffen? Focusgesprekken met 46 kinderen en jongeren tussen 10 en 18 jaar

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Kinderen en jongeren over ZORG - Thuis: - ouders zijn de belangrijkste zorgfiguren - basisbehoeften, pedagogische zorg, emotionele zorg - School: - volwassenen - in de eerste plaats educatieve zorg - indien vertrouwen ook emotionele zorg - Vrije tijd: - zorg? + Zorg is wederkerig! Als ge in de ding zit, in de war zo, Awel, ze geven u steun, ze geven u… ze praten. Meisje 1e gr. Er is hier één leerkracht die mijn situatie van thuis weet, en dat is meer dan genoeg. Jongen 3e gr. De trainer, die leert ons goed vallen zodat je geen pijn hebt. Jongen 5e lj.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Kinderen en jongeren over GEZAG - Thuis: - ouders en andere ‘grote mensen’ - veiligheid, gezondheid, tijdsbesteding, schoolloopbaan, … - School: - volwassenen - het reglement - Vrije tijd: - gezag? Zo snoepen. Als ge te veel snoept, dan wordt ge ziek en dan zeggen ze toch: Stop. En dat is goed. Jongen 5e lj. Als er geen regels zouden zijn, zou het geen school meer zijn, hé. Niemand zou nog luisteren. Meisje 2e gr.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Zorg en gezag IN CONTEXT Nood aan zorg en aanvaarding van gezag is sterk contextgebonden Thuis School Hoe meer vertrouwen ge hebt, hoe losser ze zijn. Als ge braaf zijt, een goed rapport hebt, zorgen dat ze nooit kwaad zijn op u, geen politie aan de deur, dan moogt ge meer, Jongen 2e gr, Leerkrachten geven niet echt liefde. Maar als we pijn hebben… meer zoals een dokter. Meisje 5e lj. Als ge iets vraagt aan een leerkracht, en dat hij gewoon geen antwoord geeft. Dat is te weinig zorg. Meisje 2e gr. Soms kun je beter tegen onbekenden iets zeggen, makkelijker dan tegen bekenden. Als het een therapeut is, dan heeft hij zwijgplicht. Maar leerkrachten: zij doen hun goesting. Jongen 2e gr.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren STRAF in de thuiscontext Straffen als bepaalde vorm van conflicthantering Grote variatie aan straffen: dreiging met straf genegeerd worden hard roepen schelden afnemen van bezittingen afzonderen fysieke straffen … Als ge iets verbiedt dan moet ge daar een reden voor hebben, niet ‘Daarom’. Mijn papa die zegt dat ook soms: ‘Waarom niet?’ en dan ‘Daarom’. Dat zijn zo van die klein-kindjes-woorden, waar ge niets aan hebt. Jongen 1e gr. Je weet niet altijd waarom je straf krijgt. Jongen 1e gr.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren De ‘pedagogische tik’ Gemengde reacties Als ge een slag krijgt zijt ge er direct vanaf. Jongen 5e lj. Nee, dat is niet leuk, want dan kan je blauwe plekken hebben, Maar ja, ik verstop dat dan met mijn make-up. Meisje, 1e gr. Pijn doen maakt het juist erger, Mijn broer, die heeft dat heel fel. Jongen 2e gr. Een tik is hetzelfde als kindermishandeling. Het is goed dat dat in sommige landen al verboden is. Er zijn toch ook andere manieren om te straffen. Meisje 2e gr. Wie niet horen wil, moet voelen. Jongen 3e gr.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Ideale conflicthantering volgens kinderen en jongeren Een warm pleidooi voor uitleggen en uitpraten Als ik dan heel hard boos ben, dan zou ik hem toch een klets (3) geven. Maar niet als zijn huiswerk niet af is, Dan zou ik hem niet shotten, maar zou ik hem zeggen (1) ‘Allez, doet toch eens door!’. Dan zou ik hem niet straffen of slaan. Als hij dan toch nog iets fout doet, dan zou ik hem in de hoek (2) sturen. Jongen, 5e lj. Ik vind dat gemakkelijk om op te antwoorden: uitpraten en rustig worden. Meisje 5e lj. Die kunnen wel uw GSM afpakken maar dan gaan we toch iets hebben van: ‘Ja, nee, als we zo gaan beginnen…’’. Gewoon babbelen en zeggen dat ge dat niet kunt appreciëren. Meisje 2e gr. Vooral niet afblaffen. Gewoon het kind laten uitspreken. Dat ze ook eens luisteren hoe dat uw standpunt is. Meisje 3e gr.

Zorg, gezag en straf Beleving en attitudes van kinderen en jongeren Belevingsonderzoek Kinderen en jongeren over zorg en gezag thuis, op school en in de vrije tijd De kinderen en jongeren wijzen heel duidelijk op het belang van dialoog in de zorg- en gezagsrelatie. Het gaat daarbij dikwijls niet zozeer om welke zorg ze krijgen (hoewel daar natuurlijk minima gelden), noch wat precies de straf is (ook al zijn hier maxima), maar wel binnen welke aard van relatie deze zorg en dit gezag tot stand komt. Daarbij is dialoog van essentieel belang.