Welkom op de ouderavond over dyslexie

Signaleren en interventies in de onderbouw Inleiding Leerlingen ondersteunen en begeleiden, Protocollen Leesproblemen en Dyslexie Continuüm van zorg Signaleren en interventies in de onderbouw Signaleren en interventies in de midden/bovenbouw Dossiervorming Meer informatie over vergoede behandeling April 2, 2017

Dyslexie op de Wendakker Leerlingen ondersteunen en begeleiden, Protocollen Leesproblemen en Dyslexie Leerlingen ondersteunen en begeleiden Om scholen te helpen bij het ondersteunen van leerlingen met lees/spellingproblemen zijn de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie ontwikkeld. Het Ministerie van OCW gaf het Expertisecentrum Nederlands in 2000 de opdracht tot het schrijven van de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie. Het eerste protocol, bestemd voor de groepen 1 tot en met 4 van het regulier basisonderwijs, verscheen in 2001. In de jaren daarna verschenen ook protocollen voor de bovenbouw van het basisonderwijs, voor het (speciaal) basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs. In jan. 2011 is de nieuwste versie uitgekomen. April 2, 2017 Dyslexie op de Wendakker

Continuüm van zorg Niveau 1: Goed leesonderwijs in klassenverband Meer informatie: www.masterplandyslexie.nl > producten Zorgniveau Stap Niveau 1: Goed leesonderwijs in klassenverband 1 Kwaliteit instructie en klassenmanagement 2 Juist gebruik van effectieve methodes, op de wendakker gebruiken we hiervoor de methode estafette 3 Gebruik leerlingvolgsysteem (cito-toetsen) Niveau 2: Extra zorg in de groepssituatie door de leerkracht (ongeveer 25%) 4 Vaststellen van potentiële uitvallers en voldoende differentiatie in de klas (verlengde instructie en begeleide inoefening) Niveau 3: Specifieke interventies uitgevoerd en/of ondersteund door de zorgspecialist in de school (ongeveer 10%) 5 Vaststellen leerlingen met ernstige leesproblemen en instructie individueel of in kleine groepjes (intensieve begeleiding) 6 Vaststellen van achterstand en hardnekkigheid: vermoeden dyslexie Niveau 4: Diagnostiek en behandeling in zorginstituut (ongeveer 3-4%) 7 Vaststellen van dyslexie (psychodiagnostisch onderzoek) 8 Gespecialiseerde dyslexiebehandeling 4

Signaleren in groep 1 en 2 Signaleren mbv een Registratiekaart: Groep 1 in kaart brengen risico ahv erfelijkheid, ontluikende geletterdheid Groep 2 vaste meetmomenten volgens toetsen dyslexieprotocol screenen (rijmen, hakken, plakken, kleurenkennis) Signalen moeilijkheden met het leren praten; moeite met luisteren en het volgen van aanwijzingen; moeite met het leren van letters; moeite met het leren verbinden van de klanken die bij de letters horen moeite met rijmen; moeite met de volgorde en het onthouden van woorden er niet in slagen de letters van de eigen naam te onthouden. moeite met namen van kleuren, dagen van de week, cijfers, reeksen

Interventies in groep 1-2 niveau 1 ZLKLS groep 1/2: Dagelijks 1 of meer onderdelen van ZLKLS (letteraanbod, rijmen, hakken, plakken) Interactief voorlezen en woordenschatontwikkeling, letteraanbod (6 letters per fase), in welke straat, gebaar, hoe klinkt het, hoe voelt het, spullen meenemen die met de letter beginnen, woordweb Niveau 2: Hulpplannen opstellen voor kinderen die niet goed meekomen. De leerkracht gaat met een groepje kinderen vaardigheden spelenderwijs inoefenen (letteraanbod, kleuren, hakken, plakken) Niveau 3: Hulpplannen in de klas en RT, voorschotbenadering om te voldoen aan leesvoorwaarden.

Signaleren in groep 3 Signaleren groep 3-8: door middel van overdracht de beginsituatie weten, soms worden kinderen overgedragen met een hulpplan en kan de hulp snel na de vakantie starten. Toetsen volgens de toetskalender en veilig leren lezen Signalen groep 3 slecht op het gebied van de klank-tekenkoppeling lang spellend lezen of vroeg radend lezen moeite met aandacht voor verbale informatie moeite om het verschil te horen tussen klanken als m en n, t en k, ba en da, met ritme, klemtoon en de betekenis van woorden moeite om verschil te zien tussen bijv. p en q, b en d, en met volgorde in woorden (met omkeringen en weglatingen als gevolg) moeite met het inprenten van reeksen (bijv. tafels), met het onthouden van woord-combinaties, uitdrukkingen en gezegdes  

Interventies groep 3 niveau 1 Veilig leren lezen en ZLKLS (dagelijks letters aanbieden, hakken/plakken, flitsen, oefendictees, werkbladen, spellingregels) Niveau 2: Extra oefenen met flitsen van letters en woorden, veel herhalen, verlengde instructie, preteaching Niveau 3: connect klanken/letters (3 a 4x id week 20 min.) en connect woordherkenning (3 a 4x id week 20 min.). Klanken en letters: 1 letter staat centraal Boek: kijk mijn letter Stoplichtletter Tekst waarin de letter veel voorkomt Connectrijtjes (6 woorden) Spelletje: hebbes Woordherkenning: Tekst kiezen: Voorlezen interactief Woorden schrijven (connect rijtje) Woorden lezen Koorlezen Woordlotto Duo lezen afsluiting

Signalen groep 4-8 Lezen: een hekel aan hardop lezen lang spellend lezen veel radend lezen vaak struikelen bij het lezen vaak een woord overslaan delen van woorden weglaten woorden die hetzelfde klinken door elkaar halen een groeiend verschil tussen het leesvermogen en het vermogen een verhaal te begrijpen een grote weerstand en/of faalangst tegen leesbeurten ontwikkelt

Signalen groep 4-8 bij de spelling valt op dat de leerling:  veel spellingfouten maakt bij vrije schrijfopdrachten vaak fonetisch spelt (letterlijk opschrijft wat hij hoort)  de spellingsregels slecht onthoudt  zichzelf niet of nauwelijks corrigeert

Interventies groep 4-8 Niveau 1 Goed technisch lees onderwijs met behulp van de methode estafette ZLKLS(t/m groep 6): aanbieden categoriewoorden volgens ZLKLS, oefendictees, werkbladen Niveau 2 Voor kinderen die onvoldoende scoren, estafette intensieve aanpak in de groep. ZLKLS: hulpplan in de groep nav analyse fouten, extra instructie, BLOON-woorden samenwerking met thuis Niveau 3 Connect vloeiend lezen 3-4 keer 20 minuten(begin groep 4) Ralfi-lezen: vanaf gr. 4-8. Tot hoogste niveau is bereikt.

Niveau 3 dossiervorming Signaleren en begeleiden Vastleggen in leerlingdossier Meetmoment 1  toetsgegevens leerlingvolgsysteem Interventieperiode 1 (± 3 maanden)  Uitvoering handelingsplan Meetmoment 2  toetsgegevens LVS + evaluatie handelingsplan Interventieperiode 2 (± 3 maanden)  Uitvoering handelingsplan Meetmoment 3

Leeftijdsgrenzen vergoede behandeling Jaar Leeftijd bij aanvang zorg 2010 7, 8 of 9 jaar 2011 7 t/m 10 jaar 2012 7 t/m 11 jaar 2013 7 t/m 12 jaar

Ernstige, enkelvoudige dyslexie?

Wat is enkelvoudig? = Geen sprake van andere (leer)stoornissen Niet enkelvoudig: diagnostiek wel vergoed geen aanspraak op vergoede behandeling

Achterstand binnen de vergoedingsregeling Lezen: bij 10% zwakste leerlingen (E) of Lezen: bij 16% zwakste leerlingen (D) én Spelling: bij 10% zwakste leerlingen (E) MITS VASTGESTELD OP DRIE OPEENVOLGENDE MEETMOMENTEN!

Meer informatie www.steunpuntdyslexie.nl