Stellingen n.a.v. de voorlopige resultaten van ons promotieonderzoek. Teus van Eck Rotterdam, 13 oktober 2004, NeVER

Doel onderzoek l Concrete aanbevelingen hoe gedefinieerde balansen tussen economie, milieu en leveringszekerheid het beste kunnen worden gerealiseerd inclusief benodigde regulering en te verwachten gedrag marktpartijen. l De keuze van de gewenste balans is een politieke keuze

1 Marktwerking 1 l De diverse aanbodopties in combinatie met de vraagcurve geven geen gelijkwaardige alternatieven in een vrije markt l De elektriciteitsmarkt voldoet op essentiele punten niet aan de randvoorwaarden voor een ideale markt.

2 Marktwerking 2 l Concurrentie vraagt om veel aanbieders l Veel aanbieders maakt centrale aansturing noodzakelijk l De huidige marktstructuur is te riskant voor nieuwe aanbieders l Niemand is verantwoordelijk voor leveringszekerheid

3 Leveringszekerheid De discussie zit op dood spoor omdat er geen: l Inzicht is in totale aanbod en de flexibiliteit van de vraag l Structurele basis is voor grote import l Structurele regeling is voor milieuwaardering l Gelijkwaardige aanbodopties zijn

4 Inzet productie l De actuele situatie met optimalisatie per producent geeft een extra CO2 emissie die groter is dan de reductie t.g.v. de totale duurzame productie in Nederland

5 Import/export l De actuele grote import wordt veroorzaakt door het ontbreken van een Europees level playing field l Macro-economisch en voor het milieu is dit ongewenst l Nederland is potentieel exporteur l Verdere investeringen in interconnectors alleen zinvol bij overschotten unieke opties of verschillen in vraagcurve

6 Warmtedistributie l De warmtemarkt is geen vrije markt l Wettelijke bescherming noodzakelijk l Actuele regulering en bakstenendiscussie heeft geen enkele relatie met energieprestatie l Kies een netbeheerdersmodel met pragmatische regulering en efficiencyprikkels l Goede projecten scoren prima in kosten/ton bespaarde CO2

7 WKK l De huidige MEP regeling is een noodverband en veel strenger dan de EU CHP Directive l Voor structurele stimulering zijn structurele garanties nodig l Voor kleine partijen is marktrisico te groot. l Slechte energieprestaties worden bij WKK wel bestraft en bij gescheiden productie niet

8 Windenergie l Windenergie veroorzaakt grote extra kosten in netten en back up vermogen en geeft een minder efficiënte inzet van het overige park l Maak deze kosten zichtbaar en wijs ze toe l 6000 MW windenergie is bij het actuele vraagpatroon niet inpasbaar zonder grote kosten en risico’s

De actuele situatie, milieu is uit, korte termijn geld is in Traders DGO’s Consumenten ProducentenNetbeheerders Regulator Overheden WKK/Warmte Vrije markt

9 Biomassa l Met de MEP voor biomassa dreigen we in dezelfde valkuil te komen als met de import van groene elektriciteit l Import van biomassa op basis van verschil in regulering is macro economisch en voor het milieu ongewenst l De MEP verstoort de afval en recycling markt

Reality T.V. Lage prijzen Rendementen Risico’s Marktpositie De toekomst van onze kinderen Milieu Politiek Vrije markt

10 MEP en warmteleveringen l De MEP stimuleert uitsluitend elektriciteitsproductie l Dit maakt warmteleveringen uit dergelijke installaties extra duur l Met name door de lage elektrische rendementen van dergelijke installaties zijn dit bij uitstek installaties voor warmteleveringen. De MEP blokkeert dit

11 De integrale keten l De actuele strikte scheiding tussen productie/netten/afnemers demotiveert een optimalisatie over de gehele keten t.a.v. investeringen en bedrijfsvoering l Deze scheiding stimuleert afschuifgedrag, hokjesdenken en “Declaratiegedrag”

12 CO2 regelingen l De nu bestaande convenanten, Kyoto en emissiehandel sluiten niet aan op een vrije markt, maken de markt ondoorzichtig en leiden alleen maar tot discussies over in het verleden verworven rechten l Vervang dit door een uniforme financiële milieuwaardering

Droom vs. Werkelijkheid Welzijn / Welvaart? Droom: Geen kolen en kernenergie en gasgestookte WKK in de transitie naar 100% duurzaam Werkelijkheid: Vraaggroei, gas WKK bijna failliet en slechts 2% van productie is duurzaam

13 Research l Het op korte termijn afrekenen op financiële resultaten geeft een slecht researchklimaat l Zowel binnen de energiebedrijven als de toeleveringsindustrie, voor zover deze nog bestaat, neemt de kenniscapaciteit af l De toeleveringsindustrie dreigt een monopolie te worden en heeft dan minder belang bij research

14 Objectiviteit l Er is een chronisch gebrek aan objectieve informatie l (Korte termijn) deelbelangen bepalen heel sterk de discussies.

Advies Politiek: l Bepaal eerst gewenste balans inclusief keuze fuel mix op basis beschikbare alternatieven. l Baseer hierop de benodigde regulering voor de beste kans van slagen