Afweegkaders in beleidspraktijk Bijdrage aan Leerplatform MIRT Radboud Universiteit/MuConsult Henk Meurs,
Waarom afweegkaders Hoofddoel in mijn praktijk: Op systematische wijze verschaffen van inzicht in verschillen tussen varianten in voor beleid van stakeholders belangrijke aspecten Uitgangspunten: afwegingskader als hulp bij besluitvorming Bestuurders kiezen/wij leveren informatie aan Wij sorteren dus niet voor (‘neutraal’?) Al zijn er tal van multicriteria-methodieken die kunnen helpen Wat belangrijk is bepalen de stakeholders Recht doen aan verschillen tussen betrokkenen Wij helpen hen met formuleringen/operationalisatie (‘wat wil je?’) Strikt gezien geen verschil kwalitatief/kwantitatief, maar wel duidelijkheid Wel bij MKBA’s -->Willingness-to-pay van burgers Ruimtelijke kwaliteit toch vaak meer kwalitatief Vooraf vaststellen of na definitie varianten? Gebruik verschil tussen rollen overheid/stakeholders: Prestatie-georienteerd: effectiviteit en efficiency of meer netwerk-georienteerd: formulering gezamelijke arrangementen Energie, ruimtebeslag
Opbouw van afweegkader Basis-opbouw(prestatie-gericht): Effectiviteit: mate van doelbereiking Hoe scoren varianten op de doelen zoals gesteld door stakeholders Efficiency: hoeveel geld/menskracht/inspanning gebruik je voor doelen Randvoorwaarden: voldoet een variant aan randvoorwaarden? Budget Wet- en regelgeving Etc Additioneel (wat “innovatiever”): Effecten op speciale groepen (bijv ‘inclusiviteit’) Draagvlak bij burgers/eindgebruikers/etc Risico’s: vaak financiëel, maar kan ook beleidsrisico’s omvatten Verdient meer aandacht. Vb: ERTMS-Verkenning Adaptiviteit: is het project faseerbaar en kan worden bijgestuurd op basis van signaal-indicatoren vb: Almere Draagt bij aan innovaties (‘hoge risico’s tav doelen’)
Voorbeeld 1: MIRT-corridor A7A8
Voorbeeld 2: Beoordelingskader netwerkuitwerking Spoor