Op weg naar de e-maatschappij opleiding en e-vaardigheden als sleutels tot de kenniseconomie Prof. Dr. Caroline Pauwels Studies over Media, Informatie en Telecommunicatie (SMIT) Interdisciplinair instituut voor BreedBand Technologie (IBBT) 7/06/2019 | pag. 1

= Inleiding Opleiding als sleutel tot de kenniseconomie verwerven van e-vaardigheden als sleutel tot de kenniseconomie E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 2

De kennismaatschappij Economie : in een kennismaatschappij zullen alle [toekomstige] jobs direct of indirect beheerst worden door e-vaardigheden ICT producerende sector ICT consumerende sector : breidt steeds meer uit Allesdoordringend karakter van ICT: naast een professionele context zal ook het dagelijks leven beheerst worden door ICTs en dus e-vaardigheden vereisen > Verwerven van e-vaardigheden is belangrijk E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 3

E-vaardigheden? E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 4

Een brede waaier van e-vaardigheden Instrumenteel: technische vaardigheden Knoppenangst : knoppen leren bedienen Stichting mobiele knoppenwinkel, European Computer Drivers Licence Gebruiksvriendelijke interface/software Structureel: leren Googlen Kunnen omgaan met de nieuwe structuur van informatie Selectie binnen overload aan informatie Juiste vragen leren stellen De ontvangen informatie naar waarde schatten Tools (bv. zoekrobots) aanpassen op klassieke patronen (bv. semantic web) Strategisch: toepassen in eigen context Zowel in leef-en werkomgeving (e-businessskills) bv. warme ambtenaar E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 5

Digitale kloof Maar deze vaardigheden zijn ongelijk verspreid. Wie hinkt achterop? Regio; Rurale gebieden Economische sectoren; Landbouw, sociale & culturele sector, onderwijs, zorgsector Socio-demografisch profiel (gender, leeftijd, opleiding) Vrouwen, ouderen, allochtonen, mensen met een handicap, lage inkomensgroepen/opleiding E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 6

Digitale geletterdheid in België 10 E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 7

E-vaardigheden onderwijs Uit onderzoek UGent (2003) blijkt dat meer dan 50% van de leerkrachten niet over de expertise beschikt om e-vaardigheden over te brengen E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 8

Digitale kloof Digitale kloof is dynamisch, maar niet voor iedereen Kloof is niet alleen (een digitaal) toegangsverhaal Selfsustaining dimensie : bestendigen van voorsprong = zij die (e-)vaardigheden hebben, zoeken naar meer E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 9

Knelpunten toegang / bezit / gebruik motivatie vertrouwen opleiding sociale kloof 51% pc bezit breedband motivatie nut / meerwaarde vertrouwen veilig surfen opleiding senioren E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 10

E-readiness 17 E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 11

Beleidsmatige conclusie Om e-vaardigheden te verwerven is: een holistische overheidsaanpak noodzakelijk gestoeld op een sociaal inclusie beleid uitgaan van een PPS-filosofie Aandachtspunten Garanderen van toegang en bezit Content Onderwijs en vorming E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 12

1. Garanderen van toegang Niet alleen toegang, maar ook bezit PIAP : public information access points Internettoegang via bibliotheken, i+Brussel,… Computerklassen scholen : publiek toegankelijk PC-privé project Fiscaal voordeel voor aankoop pc werknemers Sociaal internettarief Multiplatform iDTV (interactieve televisie), i-city (draadloze stad) E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 13

2. Content Nood aan betrouwbare, makkelijk toegankelijke en snel te vinden informatie goed verwoord lokale informatie Gepersonaliseerde informatie Bv. thematische portaalsite : digikids.be, seniorennet.be E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 14

3. Onderwijs en vorming Educatie als centrale peiler Basisonderwijs: via school basis niveau van digitale geletterdheid verzekeren Hoger onderwijs: aandacht voor ICT-cursussen Omkadering leerkrachten: bv. ‘educational IT driving licence’, techno-tools,... Bedrijfswereld en overheid als stimulator voor life long learning E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 15

3. Onderwijs en vorming (2) Alle actoren (overheid, scholen, leerkrachten, leerling, bedrijven,...) dienen het veranderend leerconcept te aanvaarden: Aanleren van vaardigheden zijn plaats, tijd en platform onafhankelijk niet enkel in schoolomgeving niet van 9-5 Bv. pleased to meet the computer : vdab collaborative learning: bv. twinning schools (etwinning.be), virtual classroom, wikipedia training at work, help colleagues embedded learning / digitale leeromgeving Internetklassen (providers) formal / informal learning, enjoyment strategies edugames weblogs E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 16

Aanleren van e-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 17

Conclusie Focus verleggen van een infrastructureel beleid naar een breed e-sociaal beleid, met focus op aanleren e-vaardigheden In de beleidsprioriteiten moet onderwijs en vorming bovenaan staan en afgestemd worden op de kenniseconomie E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 18

Contacteren Contact Caroline Pauwels Website Caroline.Pauwels@vub.ac.be Website http://smit.vub.ac.be/ E-vaardigheden 7/06/2019 | pag. 19