De impact van de verbeterde meldcode op de aanpak ouderenmishandeling Marianne van der Krans - Vlug

Verbeterde Meldcode Stap 1. In kaart brengen van signalen Stap 2. Collegiale consultatie of advies vragen bij Veilig Thuis Stap 3. Gesprek met betrokkene(n) Stap 4. Wegen van geweld Bij twijfel: verplicht advies vragen Veilig Thuis Stap 5. Beslissen volgens nieuw afwegingskader Afweging 1: Is melden noodzakelijk? Afweging 2: Is hulpverlening (ook) mogelijk?

Filmpje meneer van der Tak: https://www.youtube.com/watch?v=0YUVx4Xdqps

Stap 1: Signaleren Welke signalen zijn er? Oudere Mantelzorger Welke risico factoren zijn er? Zijn er ook beschermende factoren?

Stap 1: Wat zien jullie bij meneer van der Tak? Wat hoor je over mevrouw van der Tak? Wat maak de situatie kwetsbaar? Vind je dat er sprake is van overbelasting?

Signalen bij meneer van der Tak Signalen van overbelasting: *Dhr. van der Tak pakt zijn hoofd vast en zelf letterlijk aangeeft ‘al die factoren’ waaruit je op kunt maken dat hij overbelast is . Signalen van ontsporing: *Dhr. van der Tak vertelt dat hij zijn geduld verliest *Dhr. van der Tak vertelt dat hij haar soms slaat. *Dhr. van der Tak vertelt dat zijn vrouw op straat niet naar hem luistert en hij laat haar op een onveilige manier los in het verkeer.

Risico factoren Zijn er ook beschermende factoren? Dhr. Van der Tak / de mantelzorger * Weinig kennis van de ziekte / beperkingen * Heeft moeite om hulp te vragen? * De relatie tot de zorgvrager (partner) * 75-plussers die voor een partner zorgen. Leefomstandigheden * Slechte gezondheid mantelzorger zelf. * Naast mantelzorg spelen ook andere ingrijpende gebeurtenissen. * Beperkt netwerk / geïsoleerd? De zorgsituatie * Aard en ernst van de aandoening (dementie en hoge leeftijd). * Groot aantal uren zorg die nodig is en de lange duur van de zorg. * Veranderingen in de persoonlijkheid van de oudere * Beperkingen van de oudere in de communicatie. * Er lijkt geen externe hulp aanwezig. Zijn er ook beschermende factoren?

Stap 2: Overleg met een deskundige collega * Samen in kaart brengen van signalen, risicofactoren en beschermende factoren. * Eventueel Veilig Thuis (aandachtsfunctionaris) of externe deskundige anoniem raadplegen * Zo nodig het gesprek met betrokkenen voorbereiden. * Dossiervorming

Stap 2: Wat wil je nog weten van dhr. van der Tak? Wat wil je verder nog duidelijk krijgen?

Stap 3: Gesprek met de betrokkene *Doel gesprek duidelijk maken *Benoemen van feiten en waarnemingen die je hebt vastgesteld en beschreven zoals in stap 1 en 2. * Om reactie vragen * Uitnodigen om samen te bekijken wat de situatie kan ontlasten en veiliger maken. * Leg uit welke vervolgstappen je gaat zetten en wie wat gaat doen.

Stap 3: Uitkomsten met gesprek met dhr. van der Tak: Dhr. beaamt dat hij de situatie niet meer goed aankan en zijn geduld wel eens verliest. Dhr. zegt geen begrip te hebben voor het gedrag van zijn vrouw. “Hoe kan zij hem haar vader noemen…” Vertelt dat er geen andere familie of bekenden zijn die kunnen ondersteunen. Dhr. vertelt dat ze het samen heel goed hadden voor de dementie en zijn herleven van zijn trauma. Dhr. verzorgt het huishouden, kookt, poetst, wast. Dhr. neemt haar mee naar buiten. Dhr. wil hulp voor praktische zaken, maar de verzorging van zijn vrouw wil hij per se zelf alleen blijven doen. Van bijvoorbeeld respijtzorg (logeren) kan geen sprake zijn.

Stap 3 Uitkomsten met gesprek met mevrouw van der Tak: * Mevrouw van der Tak blijkt meerdere blauwe vingerafdrukken op haar bovenarm te hebben. * Mevrouw vertelt een onsamenhangend verhaal waarin ze regelmatig noemt dat ze bang.

Verbeterde Meldcode(2019): Meldnormen Melding bij Veilig Thuis van mogelijk HG/KM is een professionele norm en als zodanig noodzakelijk: *Meldnorm A: In ALLE gevallen van acute onveiligheid en/of structurele onveiligheid. *Meldnorm B: In alle ANDERE gevallen waarin de professional meent dat hij, gelet op zijn competenties, zijn verantwoordelijkheden en zijn professionele grenzen, in onvoldoende mate effectieve hulp kan bieden of kan organiseren bij (risico’s op) HG en/of KM *Meldnorm C: Als een professional hulp biedt of organiseert om betrokkenen te beschermen tegen het risico op HG/KM en constateert dat de onveiligheid niet stopt of zich herhaalt.

Verbeterde meldcode (2019) Stap 1 t/m stap 3 = hetzelfde

Wat is acute onveiligheid? Direct fysiek gevaar (veiligheid de komende dagen niet gegarandeerd is) en dus direct bescherming nodig Acuut (levens)gevaar (aanwezigheid van fysiek of seksueel geweld (met of zonder letsel) Zorgafhankelijke kinderen of (oudere) volwassenen missen de meest basale verzorging (waaronder eten, drinken, kleding onderdak, noodzakelijke medische verzorging/medicijnen).

Wat is structurele onveiligheid? Herhaling of het voortduren van een onveilige situatie of geweld. Patroon van herhaald geweld Permanente tekortkomingen in de geestelijke en/of lichamelijke verzorging van zorgafhankelijke kinderen en/of volwassenen. Structurele onveiligheid heeft schadelijke gevolgen door de herhaling van de feiten, de voortdurende dreiging en (emotionele) onveiligheid. Een voorgeschiedenis van HG/ KM is de belangrijkste voorspeller voor het voortduren van onveiligheid (plegerschap of slachtofferschap) in de toekomst.

Stap 4: De 5 afwegingsvragen 1. Heb ik op basis van stap 1-4 een vermoeden van HG/KM? Nee: afsluiten en vastleggen in dossier Ja: Ga naar afweging 2 2. Schat ik in dat er sprake is van acute of structurele onveiligheid? Nee: ga naar afweging 3 Ja: melden bij VT en doorloop afweging 3-5 samen met VT 3. Ben ik in staat om (passende) hulp te bieden of organiseren? Nee: melden bij VT Ja: ga naar afweging 4 4. Werken de betrokkenen mee aan de geboden of georganiseerde hulp? Nee: melden bij VT Ja: Hulp bieden of organiseren en ga verder met afweging 5 5. Leidt deze hulp tot duurzame veiligheid? Nee: (opnieuw) melden bij VT Ja: hulp opstarten en volgen van de (voortgang van) de veiligheid

Stap 4: Wegen van geweld Heb ik op basis van de vorige stappen een vermoeden van ouderenmishandeling bij familie van der Tak? Is er sprake van acute of structurele onveiligheid bij familie van der Tak?

Stap 4 * Mevr. is dement. * Mevr. is verkeersonveilig als ze samen op straat zijn * Mevr. heeft blauwe plekken en noemt dat ze bang is * Dhr. vertelt dat hij zijn geduld verliest en haar soms slaat * Dhr. wil alleen praktische hulp. En staat niet open voor hulp aan zijn vrouw of logeren. * Er is geen ondersteunend netwerk.

Altijd melden in geval van: Meldnorm 1 In alle gevallen van (vermoedens van) acute onveiligheid en/of structurele onveiligheid. Meldnorm 2 In alle gevallen waarin de beroepskracht meent in onvoldoende mate effectieve hulp te kunnen bieden of organiseren bij (risico’s) op huiselijk geweld en kindermishandeling Meldnorm 3 Wanneer een beroepskracht die hulp biedt of organiseert constateert dat de onveiligheid niet stopt of zich herhaalt

Stap 5: Zouden jullie melden in de situatie van dhr. van der Tak? Waarom wel/ niet? Wat zouden mogelijkheden zijn aan hulp voor de situatie van familie van der Tak?

Wat vinden jullie van deze aanpassing van de meldcode?

Zijn er nog vragen?